MUSEUM VAN
DE GENEESKUNDIGE
TROEPEN
Wedstrijd
in het roerloos staan
LEBARAN IN DE DESA
Een van de mooiste plekjes aan de Zuidkust van Java in het Yogyase, het witte strand van
Koekoep. (Foto Dick Hartoko)
Wie geïnteresseerd is in de historie
van de Geneeskundige Troepen van de
Koninklijke Landmacht, kan sinds kort
terecht bij het Museum van de Ge
neeskundige Troepen in Hilversum.
12 Jaar geleden werd op een zolder
van een kazerne "oude spullen" ge
vonden van generaal-majoor C. de
Mooij (1834-1926), die in Indië militair
arts was geweest. Aan Theo van Alst,
instructeur bij de Geneeskundige
Troepen, werd toen verzocht een ver
zameling op te zetten. Hij deed dat
met enthousiasme en hij wist de hand
te leggen op emblemen, boeken, uni
formen, verbandwagens, apparatuur
enz. Al dat materiaal is nu te zien in
het museum, waarvan de basis ge
vormd wordt door de collectie De
Mooij. Dokter De Mooij was een arts
uitvinder die zeer veel praktische
medische primeurs op zijn naam heeft
staan. Van hem waren bijvoorbeeld de
eerste nood- en snelverbanden, het
eerste "steriele koffertje", de eerste
kant-en-klare spalkenset ter wereld
(gemaakt uit bamboe en rotan) en van
hem was ook het bekende "zieken-
raam De Mooij". De Mooij was ook
de man die in 1916 het eerste zieken-
vervoer door de lucht regelde.
Naast de collectie De Mooij beschikt
het museum over een unieke verza
meling raderwagens, waarvan de troe-
penverbandwagen "Bagagekar" het
pronkstuk is, alsmede vele andere
zaken en een speciale Rode Kruis-
hoek.
Het Museum van de Geneeskundige
Troepen is voor burgers te bezichtigen
op woensdagmiddagen van 13.30 -
16.00 uur. Het adres luidt:
Korporaal Van Oud Heusden Kazerne,
Noodweg 37, Hilversum, telefoon 035 -
25 49 11.
(gegevens uit: "Rode Kruis Koerier"
juni 1986)
De middenjavaanse stad Semarang,
befaamd om curieuze wedstrijden,
heeft nu een krachtmeting in het stil
staan uitgeschreven. Deelnemers moe
ten roerloos staan en mogen niet eten
of drinken. Knipperen met de ogen en
ademhalen zijn toegestaan.
Al eerder heeft Semarang wedstrijden
georganiseerd in huilen, lachen, vlei
en en fluiten.
Vraag: wie van U heeft nog herinne
ringen aan een soortgelijke curieuze
wedstrijd en wil daarover in Moesson
een verhaal vertellen?
L. DE BRUYN
Met de viering van de Lebaran, alweer
achter de rug, is het aardig om te
weten dat het einde van de moham
medaanse vasten in Indonesia en ze
ker op Java anders wordt gevierd dan
in de Arabische landen. In de eerste
plaats is in de Arabische landen niet
Idul Fitri (het feest van het uitdelen
van aalmoezen) hèt grote feest, maar
Idul Adha (de herdenking van het of
fer dat Abraham aan God opdroeg).
En verder wordt het einde van de
vasten gevierd met allerlei soorten
folklore die in de Arabische landen
onbekend zijn.
Allereerst ïs daar de uittocht uit de
grote steden, terug naar de oedik.
De week voor en na Lebaran zijn
letterlijk miljoenen mensen tussen
de wielen. Jakarta lijkt dan een
uitgestorven stad en je moet in die
dagen maar niet naar de gouverne
mentskantoren gaan om een en ander
te regelen, want de beambten zijn er
niet.
Ten tweede is daar het gebruik elkaar
vergiffenis te vragen, "halal bil halal".
Vanaf de president tot en met de
burgemeester houdt iedere ambts
drager die dag of de dag daarna een
receptie waar iedereen welkom is en
na de ambtsdrager met beide opge-
lahir batin" gewenst te hebben, gaat
heven en gevouwen hadden "Maaf
men dan naar een aangrenzende zaal
om daar iets te gebruiken, dikwijls
een kompleet wandelend diner waar
de ketoepat natuurlijk niet ontbreekt.
De ketoepat is zo ongeveer wat de
mistletoe met Kerstmis is in Europa.
Niet alleen mohammedanen gaan naar
die receptie, iedereen is daar welkom.
Met de jaren groeit het gebruik om
elkaar Lebaran-kaarten toe te sturen,
in allerlei vormen en kleuren. Maar
de PTT biedt ook aparte gelukwens-
telegrammen aan.
In de desa Tanen (20 km ten noorden
van Yogya) waar ik sinds vier jaar ook
inwoner ben geworden, heeft die Le-
baranviering een 'heel apart karak
ter. De avond voor de grote feestdag
(Riyadi) worden in allerlei buurtge
meenschappen kendoeri's oftewel sla-
metans gehouden, waar iedereen aan
deelneemt. Islamiet of niet. En aange
zien de Islamieten in Tanen maar een
derde van de gemeenschap uitmaken,
zijn het dus in hoofdzaak Protestanten
en Katholieken die aan die kendoeri
deelnemen of zelfs voorgaan in gebed
(maar dan in vrij algemene bewoordin
gen, zonder Arabische teksten).
Op de dag van Lebaran zelf is het in
iedere woning open tafel, ledereen die
mampirt kan zich bedienen van aller
lei heerlijkheden, o.a. tapé ketan. De
jeugd sjouwt de hele dag rond, van
het ene familielid naar het andere. En
aangezien in de desa bijna iedereen
nog familie is van iedereen, lijkt het
op een complete carrousel. Ook bij
mij, de Romo (pastoor), komen de no
dige mensen aanwippen om me
"Soegeng Riyadi" te wensen, geluk
kig feest. Een blik met koekjes en een
glaasje stroop mogen dan zeker niet
ontbreken.
Kortom, op Java is Lebaran niet alleen
een Islamitisch feest, maar echt een
feest van de gehele bevolking.
D.H.
IBU BEACH BUNGALOWS
SANUR - BALI
- direkt a.h. mooie Sanurstrand
- incl. ontbijt/goede service
- centraal en rustig gelegen
- Nederlands/Engels spr.
- gehele jaar geopend
- zeer billijke prijzen
Inlichtingen/boekingen: ERWIN,
P.O.Box 223 - 80001 Den Pasar -
Bali - tel. 0361 -8046.
15
