IVHW
echtpaar vernemen dat 2e luitenant
Lindgreen overgeplaatst zou worden
naar Taroetoeng, een gehucht in de
residentie Tapanoeli op Sumatra. Ook
daar heeft Paula een heerlijke tijd ge
had. In de tuin groeiden bosviooltjes.
Nog verschillende malen volgden er
overplaatsingen en overal was het
goed. "Ik heb wel altijd Holland hoog
gehouden in mijn gesprekken en ik
zorgde voor een behoorlijke viering
van Sinterklaas en Kerstfeest".
Haar man was dikwijls op patrouille
en wanneer hij thuis was, hield ze er
van om uit te gaan, de soos en ter
rasjes. Hij echter niet. "Lindgreen was
een rustige Indischman. Het liefst
thuis. We hebben samen goede jaren
gehad, maar als we onaangenaam
heden hadden, was het altijd over uit
gaan. Op een keer waren we samen
in de soos en ik vond het zo gezellig.
Het echtpaar Lindgreen met hun oudste
zoon Jan. Als de dag van gisteren herin
nert zij zich dit moment van 60 jaar ge
leden in Taroetoeng.
Hij kon me maar niet mee naar huis
krijgen. Op het laatst ging hij toen
maar alleen, maar tegen twee uur in
de morgen reed hij met motor en zij
span zo de soos binnen. "En nu naar
huis" beval hij. Toen ben ik maar mee
gegaan".
Met hun 3 kinderen vertrok het echt
paar Lindgreen in 1937 voorgoed naar
Holland. Voor de studie en om bij de
familie te kunnen zijn. De oudste zoon,
de inmiddels overleden Jan Lindgreen,
kon aanvankelijk niet aarden. Hij keer
de terug om tot na de oorlog in Indië
te blijven. In de jaren '50 stond het
huis van de gepensioneerde majoor
Hendrik Jan Lindgreen in Zeist open
voor de opvang van Indische gezin
nen. "Ze sliepen door het hele huis
op matrassen en veldbedden op de
grond. Een gezellige tijd was dat",
zegt Paula, die nu alleen de begane
grond bewoont. De trap naar boven
is afgesloten. "Ik heb mijn kinderen
beloofd om niet meer alleen de trap
op te lopen".
Vervelen doet ze zich niet. Natuur
films en krimi's (Derrick) mag ze graag
zien en de R.S.V.-enquête heeft ze
ook met belangstelling gevolgd. "Je
moet je geest wel levend houden".
Verder speelt ze nog regelmatig piano.
"Beethoven en ook Schubert mishan
del ik wel eens. Maar die Indische
liedjes, ja die speel ik graag".
92 Jaar is Paula Lindgreen nu. Sinds
1957 is zij weduwe. Praten over Indië
doet ze graag. Ze heeft er 23 jaar ge
leefd, in 1937 keerde ze terug naar
Holland. Wanneer ze vertelt, heeft ze
het over 1914, 1922 en 1930. Over
haar leven als vrouw en moeder. Geen
grootse dingen, maar gewone dingen,
zoals het voorval met haar zoontje,
dat tijdens het verlof (in Holland bij
oma alle kostbare pioenrozen had ge
plukt en trots kwam melden dat hij
alle alang-alang had uitgetrokken. Al
lemaal dingen en dingetjes van lang
geleden. Dingen uit het leven van een
vrouw die het nog steeds kan vertel
len en misschien is alleen dat feit voor
een jonge onbekende het meest im
ponerend. En onwerkelijk tegelijk. Wat
moet je anno 1986 met Taroetoeng
anno 1916? "Ik heb zoveel te vertel
len", zei ze over de telefoon. Dat wil
de ik geloven. 92 Jaar I Toch ben ik
maar een kleine twee uurtjes bij haar
gebleven. Waarom geen drie dagen,
drie weken om haar helemaal te on
dervragen, uit te horen over alle 92
jaren? Over de 23 Indische jaren in
ieder geval? Is zij niet een van de
heel weinigen die kan vertellen over
1914?
Ik weet niet waarom ik niet gebleven
ben. En ik weet ook niet waarom wel
twee oude boeken aandachtig gelezen
kunnen worden over een oorlog die
eind 19e eeuw heeft gewoed. Mis
schien is het wel een soort angst voor
een stuk levend verleden of onmacht
om daarmee om te kunnen gaan. Later
zal ik er wellicht spijt van hebben, want
het zal niet meer voorkomen dat ik ie
mand zie en spreek, die zegt dat haar
schoonvader in de Lombok-expeditie
heeft gevochten en die nog zo goed
weet dat de bosviooltjes er zo prach
tig bijstonden in haar huis in Taroe
toeng in het jaar 1916.
RALPH BOEKHOLT
GEGEVENS OVER L.Th. MAYER
(1851 - 1914)
Wie - misschien leven er nog familie
leden of afstammelingen van hem -
kan mij iets naders vertellen over
L. Th. Mayer, een Indische jongen, die
op 20 juli 1851 werd geboren te Tan-
djoeng Kait, bij Tangerang, gelegen
aan de noordkust.
Hij bezocht de KWIII-sohool, deed het
grootambtenaarexamen en kreeg toen
een betrekking bij de landelijke in
komsten en cultures met als stand
plaats Banjoemas. Hij verdiepte zich
in het Javaanse volksleven op een
wijze die men bij de meeste Europe
anen niet aantrof. Hij sprak vloeiend
Javaans en moet zich als een halve
Javaan gevoeld hebben. Hij schreef
vele boeken en boekjes waaruit zijn
indrukwekkende kennis van Javaanse
gebruiken, zeden en gewoonten blijkt.
Zijn voornaamste werk is het twee
delige Een blik in het Javaansche
volksleven (1897). Het bevat een schat
van gegevens. Hij eindigde zijn loop
baan in 1888 als assistent-resident. Hij
heeft na zijn pensionering nog enige
jaren in Depok gewoond. In 1914 over
leed hij te Bandoeng.
Ik heb deze gegevens uit de Ency
clopaedic van N. I. en ik heb een
aantal van zijn geschriften gelezen en
geraadpleegd, maar meer persoonlijke
en familie-gegevens ontbreken mij. Ik
wil deze vergeten fiauur als mens
leren kennen, want hij was een bijzon
der mens met een verbazingwekkende
kennis van land en volk. Door zijn
bescheidenheid 'is hij te veel en te
lang in de schaduw gebleven.
Zijn ambtelijke loopbaan zal ik op het
Algemeen Rijksarchief natrekken maar
zijn dienststaat bevat uitsluitend uiter
lijke gegevens. Ik zou meer van hem
willen weten: van zijn leven, zijn af
komst enzovoorts. Zijn vrouw heette
Christine Sophie Ungerer. Zijn vader
had als "hulsvrouw" (zo wordt ze aan
geduid) Marie Moerid, waarschijnlijk
een gekerstende Indonesische (zie
het bekende werk van Mr. Bloys van
Treslong Prins).
Voor reacties en suggesties zal ik
u zeer erkentelijk zijn.
ROB NIEUWENHUYS
Stadionweg 198,
1077 TD Amsterdam
tel. 020-71 87 17
11
Paula Lindgreen-van Offen
anno 1986. 92 Jaar.
