INTERMEZZO (slot)
LOS ANGELES
- LAS VEGAS - HAWAII -
Tijdens verblijf in Hawaii: Aloha Week
door J. Th. Bruinsma
De Jappen hadden alle vitale punten en gebouwen van de stad bezet alsmede
het vliegveld dat op enige kilometers van Madioen was gelegen.
De daarop volgende dagen hadden wij het druk om ongeruste burgers te be
zoeken die op dat moment ongenode Japanse of Koreaanse soldaten op bezoek
kregen. De aanwezigheid van een geüniformeerde politieman was soms vol
doende om de onwelkome gasten de woning te doen verlaten. Meestal waren
het soldaten die naar een "verzetje" zochten, buiten medeweten van hun offi
cieren. Omdat ons verboden was wapens te dragen, was het een linke zaak
om deze "heren" aan te spreken, vooral wanneer zij dronken waren.
KLEINE CORRECTIE
op het artikel van J. Th. Bruinsma
"Intermezzo" in Moesson van 15 juli-
Hierin werd vermeld dat de Speciale
Troepen onder Kapt. Westerling in de
politionele actie werden ingezet. Een
attente lezer corrigeerde dit. Het was
Lt. Kol. van Beek die het bevel voerde
(19 dec. '48) omdat Westerling 21 nov.
'48 reeds vervangen was.
Mijn eerste werk was het opzetten van
een inlichtingendienst in coördinatie
met de Marine inlichtingen dienst
(MARID). Want in een bezette stad of
streek was de veiligheid van onze
mensen een eerste vereiste. Ik slaag
de er in goede informanten aan te
werven welke deels uit het agenten
bestand afkomstig waren, deels uit
connecties of relaties buiten het poli
tie verband. Daaronder waren een
paar die naar ik vermoed dubbel
spionnen waren. De techniek voor het
verkrijgen en verwerken van gegevens
valt buiten dit bestek.
De samenwerking met de MARID was
zeer goed. Er werkten in die afdeling
verscheidene Indische jongens die de
inheemse talen vloeiend spraken. Ik
zag ze later in Nieuw-Guinea nog te
rug.
Op zekere dag kregen wij via de mili
taire instantie het verzoek om opspo
ring van de Chinese directeur van de
nabij gelegen suikerfabriek. Men vrees
de dat hij door de extremisten was
ontvoerd. De directie van het Oei
Tjong Ham concern die de eigenaresse
was van bedoelde suikerfabriek had
een forse beloning uitgeloofd voor
degene die hem dood of levend kon
terugbrengen. Ik verzocht mijn recher
cheurs en informanten naar deze man
uit te kijken en mij onverwijld te mel
den indien van hem enig spoor gevon
den werd. Ook de MARID zette een
speurtocht in om de vermiste man te
vinden. Het had zeker enige dagen
geduurd voordat de eerste aanwijzin
gen daarover binnen kwamen. Ver
scheidene sporen leidden tot nihil
resultaat. Tot op zekere dag een kop
pel van mijn tipgevers mij op kantoor
dringend te spreken vroegen.
Zij hadden aanwijzingen verkregen dat
de gezochte directeur was vermoord
en op een kerkhof buiten de stad was
begraven. Ik trof met een groep agen
ten maatregelen om naar de opgege
ven plaats te vertrekken. Omdat die
plaats zich in het onveilig gebied be
vond moesten wij ook rekening houden
met een valstrik. Vandaar dat mijn man
schappen de nodige instructies kregen
om eerst de omgeving te verkennen
Clauskindereweg 28, 1069 HN Amsterdam-Osdorp, Tel. 020-199377/199396 alvorens het kerkhof te betreden. Dit
Open op werkdagen van 09.00 tot 17.00 uur ('s zaterdags tot 12.00 uur). lag verscholen achter een haag en was
Een maand later kregen alle manne
lijke Europese inwoners van de Japan
se bezetter de sommatie om zich te
verzamelen in een school om een toe
spraak van een hoge legerofficier aan
te horen. Er kwam echter geen hoge
Japanse Piet, maar wel een groot aan
tal vrachtauto's voorrijden. Wij werden
gelast in te stappen. De reis ging, la
ter per trein, naar ons eerste inter
neringskamp: gevangenis 'Boeboetan'
in Soerabaia. We waren weggegaan
zonder afscheid te kunnen of mogen
nemen van ons gezin en familei, zon
der verschoning van kleren, zeep of
tandenborstel
In die interneringsperiode (1942-1945)
werden wij drie malen verplaatst, n.l.
«aar Soerabaia, toen Ngaw'i en ten
slotte Tjimahi. Meer dan 10.000 geïn
terneerden hadden deze mensonwaar
dige bejegening door de Jappen niet
overleefd. Op 15 augustus 1945 capi
tuleerde Japan en twee dagen later
heeft Soekarno de Republiek Indone
sië uitgeroepen.
De vreugde over het einde van de
oorlog en de komende vrijheid kreeg
wel een stevige domper door dit on
verwachte politiek gebeuren. De ge
allieerde troepen lieten zich niet zien
en de Japanse soldaten-bewakers
kregen de opdracht de geïnterneerden
in de kampen te beschermen tegen
acties van de extremisten en bendes
die in groepen opereerden. We kon
den de kampen verlaten wanneer wij
wilden maar dat gebeurde op eigen
risico. Ik had dit risico genomen om
mijn gezin te zoeken dat ergens in
Soerabaia verbleef.
In Solo werd de trein waarmee ik
reisde door de pemoeda's opgehouden
en doorzocht. Alle Europeanen die in
de trein zaten werden opgepakt en
overgebracht naar een terrein van een
suikerfabriek nabij Solo. De morele
klap die je kreeg van deze tweede
internering door de Indonesiërs kwam
heel Ihard aanDe behuizing in een
leegstaande loods van de fabriek was
abominabel evenals het voedsel dat
wij daar voorgeschoteld kregen
Nu was ik weer terug op mijn oude
standplaats Madioen. We namen onze
intrek in de politie-kazerne van de
Veldpolitie. De kaderwoningen naast
de kazerne waren onze tijdelijke on
derkomens. De Mariniers werden in
leegstaande gebouwen gelegerd.
18-daagse begeleide groepsreis naar
Vertrek: 19 september 1986 PER PERSOON ff
Onze groepsreizen naar Hawaii op
26/6 en 21/8 zijn vol geboekt.
l%T^ "ssuss" v-f-
TRAVEL SERVICE B.V.
8
