i-y M
BALI
I KERST en NIEUWJAARSWENSEN86/87
22 dagen
zij lijken mij niet erg vriendelijk", maar
bedenk dan dat juist door deze af
standelijke houding, deze kleine ge
meenschap zich eeuwen lang in stand
heeft kunnen houden.
Zoals ik reeds schreef weinig vrij
heden en veel beperkingen. Dit geldt
vooral de vrouwen. Zij mogen hun
huizen alleen verlaten als dit nodig is,
zoals naar de waterplaats gaan om de
was te doen en zich te baden. Jonge
vrouwen en vooral de maagden mogen
alleen het huis verlaten in gezelschap
van hun moeder of tante.
Volgens Ulama Guru Nyoman Ali Ak-
ber, die hier fungeert als een Lurah
(dorpshoofd) heeft in Pegayaman
nooit een pasar bestaan, omdat dit
volgens hem aanleiding kan zijn om
steeds er op uit te gaan, dat weer kan
leiden tot allerlei ongewenste verwik
kelingen. De taak van de vrouw is
binnenshuis, het verzorgen van de
kinderen, het bereiden van de maal
tijden en het huis schoon te houden.
De mannen hebben hun taak buitens
huis, zoals het bewerken van de rijst
velden en het verzorgen van de koffie
tuinen, hun belangrijkste inkomsten
bron, naast wat pluimvee en geiten.
Opmerkelijk is het voor Bali, dat hier
geen enkele hond te zien is. Een hond
is n.l. Najis (onrein) volgens de Islam.
Ook hun kleding is afwijkend, de man
nen dragen allemaal de ons bekende
zwarte fluwelen muts, kopiah, terwijl
de vrouwen allen een hoofdsjaal
dragen tot over de schouders en ter
hoogte van de kin vastgemaakt, dit
noemt men een "kurudung". Na het
avondgebed (Isya) mogen de vrouwen
helemaal niet meer het huis uit. De
mannen gaan dan naar de Masjid om
uit de Koran te lezen. Enkele dagen in
de week mogen ook de vrouwen naar
de Masjid, onder begeleiding, om de
verzen uit de koran te reciteren. En
toch heeft deze bijna strikt gescheiden
samenleving niet geleid tot een a-
sociale levenshouding, want bij ziekte
of andere moeilijkheden helpt men
elkaar in alle opzichten.
Aan het einde van de desa is de
waterplaats, genaamd Batu Gending.
Hier is er nog wel sociaal leven te
vinden, hoewel een hoge muur de
beide sexen van elkaar scheidt. De
jongelui kunnen hier tersluiks hun
aanstaande ega bekijken en uitzoe
ken. Als dit gebeurd is komt t.z.t. het
contact als volgt tot stand. Op mooie
maannachten gaat de jongeman naar
het huis van zijn eventuele aanstaande
en tikt drie maal op het raam. Aange
zien de ramen geen vensters hebben
en dus geen licht door laten, is
Pegayaman bij avond een duisterdorp.
Dit ritueel heet Magesah. De jonge
man maakt zich bekend als hij ant
woord krijgt op zijn tikken. Als deze
avondgesprekken een poosje hebben
geduurd en men is het met elkaar eens
geworden, dan gaan de ouders van de
jongeman de ouders van het meisje
opzoeken om over het aanstaande
huwelijk te spreken, maar ook over de
bruidsschat (Mas Kawin). Dit laatste
Groepsreis Indonesië
Ned. reisbegeleiding. Singapore-Sumatra-
Java-Bali. A(ttra)ctief programma. Vertrek 3
februari 1987. aimh
per pers. t
APORE AIRLINES,
n ontbijt.
p. pers.v.a. f 2.945,-*
in een 2-pers. kamer, geldig tot 21/11/86
vertrek zondag's per SINGAPORE AIRLINES.
Vlucht, transfers, hotel en ontbijt.
Aangesloten bij:
ST. GARANTIEFONDS
REISGELDEN
Aiinnni Clauskindereweg 28/29
AURORA 1069 HN Amsterdam
Tel. 020 - 19 93 96
hartzeer. Dit kan heel lang duren en
men tracht door besprekingen achter
af alsnog tot een vergelijk te komen
om de verstoorde verhoudingen glad
te strijken.
Zoals overal elders is het huwelijk een
belangrijke gebeurtenis, die gevierd
moet worden. Men kent hier geen
gamelan maar wel musik Burdah, d.i.
een soort samenzang begeleid door
een Rebana, een soort trom gemaakt
van een uitgeholde klapperboomstam,
waarover een strak gespannen geiten-
vel. Eigenaardig is dat de liederen van
Hindu oorsprong zijn, maar in Ara
bische bewoordingen. Hierbij wordt
ook gedanst in Balische stijl gecombi
neerd met Penca-silat gebaren. Ook
tijdens de Moslim-feesten wordt hier
van gebruik gemaakt. Bij de rijstbouw
en oogst wordt de Quasidah Burdah
gepleegd d.i. het opzeggen van oude
Arabische versen, volgens zeggen uit
de 7e eeuw afkomstig, de Syair Aqida-
tul 'Awam, om een goed resultaat af te
smeken. Rijst heeft men genoeg voor
zichzelf. De belangrijkste bron van
inkomsten zijn de koffietuinen en
daarnaast nog wat kruidnagelen. Men
is er niet commercieel aangelegd.
Men koopt wat men nodig heeft, ja
zelfs TV's met accu, radio's met batte
rij, want Pegayaman is niet aange
sloten op het elektrische net.
Alles bijelkaar genomen is Pegayaman
een vredig dorp, weliswaar met zijn
dagelijkse zorgen, maar geheel self
supporting en praktisch onafhankelijk.
Moge dit zo blijven.
(De gegevens van dit artikel werden
ontleend aan het Indonesische week
blad "Tempo", 17 mei 1986.)
kan voor de nodige moeilijkheden
zorgen als men niet tot overeenstem
ming kan komen. Als de jongeman
wil doorzetten en de wederzijdse
ouders het niet eens kunnen worden
over de bruidsschat kan dit tot onaan
gename verwikkelingen leiden, waar
de Imam en Ulama aan te pas moeten
komen.
Gelukkig komen zulke situaties zelden
voor. Mocht dit echter wel gebeuren,
dan wordt tot een "schaking" be
sloten, dat Merangkat heet. Enkele
vrienden van de jongeman krijgen de
taak (d.i. Mejati) om de ouders van het
meisje te waarschuwen dat dit gaat
gebeuren. Dit kan alleen als ook de
ouders van de jongeman daarmee in
stemmen, b.v. als de ouders van het
meisje een te hoge bruidsschat heb
ben bedongen. Uiteraard moet het
meisje ook akkoord gaan. Dit schaken
gaat op een listige manier. Geheel
onverwachts wordt het meisje door
een oudere zuster of tante van de
jongeman van de waterplaats begeleid
naar het ouderlijk huis van de jonge
man, echter met haar medeweten. Dan
is de schaking geschied. Beiden gaan
in bruidskledij de huizen langs om
adhesie te vragen met hun huwelijk.
Als dit alles goed verloopt staat niets
meerhet huwelijk in de weg. Alleen de
ouders van de bruid voelen zich be
drogen, wat weer leidt tot "sakit hari"
«««««««««««««««««««««««««<(««««««««««««««««««««««««««««««««««««««««««««««««««««««««««««««««««««««««««««««««««««««««««<1'
Ook dit jaar weer de traditionele Kerst- en Nieuwjaarswensen in ons 1
I Kerstnummer waarvoor U de keuze hebt tussen:
a. een eigen tekst van maximaal 10 woorden exclusief naam en adres.
Kosten f 6,—.
1 b. Uw naam en adres, zonder aparte tekst want daarvoor zetten we een 1
GEMEENSCHAPPELIJKE HEILWENS. Kosten f 3.-.
1 Wilt U met de opgave van uw naam wel snel zijn, de sluitingsdatum is f
1 5 DECEMBER a.s. U kunt per giro opgeven en volstaan met de
1 vermelding van: heilwens. Wilt U een andere naam dan die op uw giro f
staat (b.v. voornaam voluit) dan wel duidelijk vermelden.
1 Giro als gewoonlijk adresseren naar Tjalie Robinson B.V. (Moesson),
Prins Mauritslaan 36, 2582 LS Den Haag, Postbank rek.nr. 6685. 1
13
