Opuntia Ficus Indica
■Ü^V.
Opuntia Ficus Indica plant, vlakbij de Mexicaanse grens.
Opuntia Ficus Indica in bloei, Spanje.
INDISCHE VIJGCACTUS
De Indische vijgcactus uit de familie der Cactaccae of cactusachtigen, ook wel woestijnvijg genoemd, is geen typische
IndoriK'Mhe plant. Ze komt overal ter wereld voor in gebieden waar het niet vriest. Cactussen hebben in hun familie wel
2000 soorten, waarvan 250 verschillende schijfcactussen; sommige zijn winterhard. De Indische vijgcactus komt
oorspronkelijk uit Mexico. In het Wapen van Mexico komt een vijgcactus voor. In een oude sage werd voorspeld dat de rots
waarop de cactus groeide de woonplaats zou worden van de Azteken.
Cactussen kunnen in het wild een
ware plaag worden, zoals in Australië.
Iedere afgebroken schijf wordt een
nieuwe plant. In landen rondom de
Middellandse Zee wordt ze veel ge
kweekt om de eetbare vruchten. In
Israël noemt men deze vrucht "sabra
De vijgcactus kan 5 meter hoog wor
den. De spatelvormige platte schijven,
de z.g. stengeldelen, 50 cm. Vijg
cactussen hebben geen bladeren. De
bladeren zijn gereduceerd tot stekels
of haren. De frisgroene schijven en de
vruchten zijn bezet met kleine borstel
tjes die uit honderden stekeltjes be
staan. Op de stekelige borstels groei
en de lange venijnige doornen. De
lichtbruine ongelijke doornen richten
zich naar beneden en vormen zo een
goede bescherming tegen de zon en
tegen de vraatzucht van dieren. In de
regentijd neemt de cactus héél veel
water op in haar schijven. Deze dienen
als wateropslagplaats. Daardoor kan
de cactus langdurige droogte goed
doorstaan. In de droge tijd kunnen ze
dienen als drinken voor het vee. Hele
jonge schijven kunnen als groenten
worden gegeten. Het was een belang
rijk voedsel voor de Indianen en wordt
wel eens "voedsel voor de armen"
genoemd. In Zuid Amerika maken ze
van de lange doornen naalden, haar
borstels, tandenstokers en kammen.
Als haag geplant biedt het een goede
bescherming tegen indringers. Tegen
woordig kweekt men doornloze vijg
cactussen die als veevoer gebruikt
worden. Op deze doornloze vijgcactus
leeft de cochinilleluis waar ze rode
kleurstof van maken.
In april begint de bloei. De mooie grote
bloemen, geel of oranjerood, staan
boven op de schijven naast elkaar. De
bloemen bezitten talrijke meeldraden
en zijn 5 tot 10 cm groot. Daaruit
komen de vruchten. De langwerpige
eivormige vruchten, ±1 2 cm lang, zijn
Ómm
Opuntia Ficus Indica
Linksonder borstel met stekels, rechts
boven bloem en bloemknoppen.
eerst groen, dan geel en bij rijpheid
bruinrood. De rijpe vrucht (het is een
zaadbes) is het sappigst en smaakt
naar peer en meloen, ook doen ze wel
kruisbesachtig aan. Ze bezitten veel
pitjes die je kan eten.
De vijgcactusvruchten hier te koop,
zijn ontdaan van de lange doornen.
Dat gebeurt tijdens het plukken met
handschoenen. De borstelhaartjes die
blijven zitten laten bij aanraking mak
kelijk los en kunnen door hun weer-
haakjes irritaties op de huid veroor
zaken. Wrijf de vrucht vóór het consu
meren krachtig met een doek of
papiertje, flink afspoelen onder de
kraan of een tijdje in het water laten
staan. Mocht je haartjes in je huid
hebben gekregen probeer ze met een
pincetje eruit te halen of gebruik pleis
ter; eerst opplakken en dan verwijde
ren, de haartjes plakken op de pleister.
De schoongemaakte vrucht kan ge
schild en opgegeten worden. Je kan
de vrucht ook doormidden snijden en
het vruchtvlees uitlepelen.
Van de cactusvrucht maakt men gelei,
limonade en vruchtensalade. Eet niet
teveel van de vruchten want ze kunnen
diarree veroorzaken. Melige vruchten
kan je beter weggooien, ze zijn smake
loos.
De vijgcactusvrucht wordt ook ge
bruikt voor de cosmetica-industrie.
In bloemenzaken zijn vijgcactussen te
koop. Het is een makkelijke plant die
met iedere grond tevreden is. In de
zomermaanden kan de plant met pot
en al in de tuin worden ingegraven,
wel op een zonnig plaatsje. Veel water
geven, af en toe mest. In de winter
maanden 1 x per maand water geven;
de cactus staat dan koel, ±6 - 8 gr. C.
Als de cactus in te droge lucht staat
krijgt ze kurkachtige bruine vlekken
die niet meer weggaan.
De schijfcactus bloeit pas als de plant
oud is. Ze is dan veel te groot voor de
huiskamer; beter is het als ze in een
serre of kas staat. De vijgcactus staat
graag in een ruime pot.
Men ziet wel eens kleine vijgcactus
sen die al in bloei staan. Dat zijn
geïmporteerde stekken met bloem
knoppen. Het stekken gaat heel ge
makkelijk. Als je op vakantie bent in de
landen rondom de Middellandse Zee,
kan je proberen een schijf met bloem
knoppen af te snijden. Deze doe je dan
in een plastic zak. Thuisgekomen (de
stek moet 24 uur drogen) plant je de
schijf in een pot. Drie weken geen
water geven, anders rot de plant.
Daarna iedere dag; de bloemknoppen
zullen open gaan. Het volgend jaar zal
de plant geen bloemknoppen meer
krijgen, dat gebeurt pas als de plant
enkele jaren oud is. Zaaien kan ook,
maar het zaad kiemt langzaam, soms
pas na een jaar.
Om een mooie vijgcactus te krijgen
kan men door de potaarde wat houts-
koolas doen. De plant krijgt er mooie
doornen van.
NETTY SELDER
11
