Indisch in de toekomst
Vakantie in Bandung?
TUNAS Trade,
Tours Travel International B.V.
We denken en praten er allemaal wel eens over: hoe zal Indisch Nederland er
over 10 jaar uitzien? Bij deze vraag kunnen we moeilijk kijken, de schouders
ophalen, urenlang van gedachten wisselen, moedeloos worden of juist heel
energiek.
Praten over de toekomst leidt dikwijls tot het maken van plannen en pogingen
om die plannen te verwezenlijken. Van het welslagen hangt het dan af, of er dan
ook werkelijk iets verandert. Veranderen moet, denkt men tenminste, wanneer
gepraat wordt over de toekomst. Verandering betekent beweging en beweging
betekent vooruitgang. Wanneer straks zou blijken dat er geen vooruitgang is
geboekt, dan zal geconcludeerd worden dat er geen toekomst is geweest en dat
alles bij het oude is gebleven of erger nog, dat veel verloren is gegaan.
(Vervolg: "Op zoek naar Tjitrap")
van het landhuis met het donkere
hoogopgaande beschermende dak
gedragen door witte kolommen langs
rondgaande open galerijen.
"Dat huis heeft hier gestaan". Hij wijst
naar het met huisjes en fabriekjes
gevulde terrein achter hem. "Daar was
de oprijlaan", zegt hij, wijzend naar de
poot van de driesprong, "die liep naar
achter door in_de richting van de kali".
Eindelijk zal ik Tjitrap dan toch zien,
denk ik. "Vanuit het groote terras
met zijn steenen balustrade, in de
verte in wazig verschiet, de Megamen-
dung, de berg der nevelen", schrijft
Van de Wall. "Tjitrap is er niet meer",
hoor ik opeens mijn vriend Aji Damais
weer zeggen.
Als we lopen, de Hansip voorop, af
dalend naar de rivier, zoek ik koorts
achtig om mij heen kijkend naar stuk
ken die ik wil herkennen.Ik zie een bus
terminal, een papierfabriek, kleine
bedrijfsgebouwen. Ik wil het niet ge
loven. "Dit is een oude fundering, daar
is nu de erfafscheiding van de papier
fabriek op gezet, en dat is een oude
put", zegt mijn begeleider. Beneden
aan de rivier gekomen wordt tussen de
alang-alang steen zichtbaar. "De
ruime ouderwetsche badkamer be
vindt zich niet ver van het huis, dicht
bij de rivier", zegt Van de Wall. Een
kolom staat nog overeind. Mijn onge
loof slaat over in verbijstering. Ik draai
mij om naar de rivier. Nu het landhuis
er niet meer staat, zoek ik in het
uitzicht Tjitrap terug, kijkend als in een
spiegel.
Ik kijk met dezelfde blik van Didit
Pleyte toen hij mij aankeek in zijn huis
in de kampong. En terwijl mijn ogen
als van Tjitrap, in de verte de bergen
raken, herinner ik mij het begin van
een gedicht van Resink. 4)
"Mijn geest is als een heel oud
Indisch huis,
Aan alle kanten naar de verten open...."
Tjitrap was er nog. Dichterbij dan ik
had vermoed.
1Dr. V. I. van de Wall, "Indische land
huizen en hun geschiedenis".
2) Hansip: lid van de burgerwacht.
3) Satpam: lid van de bewakingsdienst.
4) G. J. Resink, "Het bezeten huis"
Maar wat is "vooruitgang" wanneer
we het hebben over Indisch Neder
land? Vele bloeiende organisaties?
Eén groot en krachtig Indisch ver
bond? Het verkregen hebben van alle
mogelijke erkenningen en uitkeringen?
Honderden Indische schrijvers en
noem maar op? Misschien.
Misschien is dat het inderdaad en
moeten er in die richting plannen
worden gemaakt en initiatieven ont
plooid. Echter, voordat we daaraan
beginnen, is het wellicht goed even
naar het heden èn verleden te kijken
om te zien èn te begrijpen welke
pogingen er op allerlei gebied al ooit
zijn ondernomen en om te zien waarin
dat alles heeft geresulteerd. Wanneer
we met dat omzien klaar zijn, dan zal -
denk ik - de conclusie moeten zijn dat
bereikt is geworden wat naar ver
mogen mogelijk was.
En meer dan dat: bereikt is geworden
waar behoefte aan was. Ga maar na: er
is een Indisch tijdschrift dat elke twee
weken in de bus valt, erzijn regelmatig
dansavonden waarop men zich amuse
ren kan, er bestaan talloze reünies
waarop men bekenden kan ontmoe
ten, er zijn verenigingen en stich
tingen waar men zich bij kan aan
sluiten, toko's en restaurants zijn er te
over en belangenorganisaties doen
hun werk. Naast de grote instituten
bestaat er een I.W.I. dat tot een vol
waardig Indisch documentatiecentrum
uit wil groeien en er is een Indische
uitgeverij.
Ons alleen maar hiertoe beperkend,
kunnen en mogen wij niet zeggen dat
er niets is, integendeel. Wat er de
afgelopen jaren is opgebouwd, is het
gezicht van Indisch Nederland. Na
tuurlijk, alles kan altijd anders en
meer, maar zeg dan ook wat en hoe en
geef aan hoe jezelf kunt bijdragen.
Grootse plannen maken is makkelijk.
Indrukwekkende theorieën ontwikke
len kost een avond en een borrel.
Zeggen hoe het allemaal moet, vereist
alleen arrogantie. Maar zelf daad
werkelijk en reëel meedenken en
meewerken aan de toekomst van
Indisch Nederland is heel wat moei
lijker, zeker wanneer we beseffen dat
met het steeds dichterbij komende
heengaan van de eerste generatie de
direkte banden met Indië worden ver
broken! De banden die de 2e en 3e
generatie met ons land van herkomst
zullen binden lopen ook dan via onze
ouders en straks via de herinnering
aan onze ouders. In die herinnering is
ook opgesloten datgene wat zij hier in
Nederland hebben voortgebracht: een
tijdschrift, uitgeverij, verenigingen,
reünies enz. Om dat alles alleen maar
te behouden zal onze eerste taak zijn,
onze opdracht voor de toekomst. En
we zullen ons verdere leven nodig
hebben om alleen dat doel te kunnen
bereiken.
Bijvoorbeeld: Moesson heeft een x-
aantal abonnees. Daarvan zal een be
paald gedeelte wegvallen door over
lijden en verloop. Om dat weggevallen
gedeelte te vervangen door nieuwe
(jongere) abonnees om het abonnee
aantal op peil te houden, is niet
zomaar iets, maar dat vereist hard
werken.
Maar het resultaat zal zijn dat Moes
son blijft bestaan en dat is vooruitgang
want er zijn nieuwe lezers gekomen.
Dat zelfde principe geldt ook voor al
het andere en wanneer wij dan over 10
jaar kunnen zeggen dat Indisch Neder
land een tijdschrift heeft, een uitgeve
rij, verenigingen, stichtingen en reünies
dan mogen we onze handen al heel
dicht knijpen, want dan is er al heel
wat behouden. En waarom zou "be
houden" geen taak voor de toekomst
mogen zijn? Misschien kunnen we dan
ook gaan spreken van bepaalde tradi
ties, iets eigens dat is bewaard en dat
is gelouterd door de tijd.
RALPH BOEKHOLT
Wij bieden U een gezellige etage
voor 4 personen aan, bestaande
uit: 2 tweepersoons slaapkamers,
1 zit/eetkamer, WC/badkamer.
Transport op verzoek beschikbaar.
Gelegen aan de rand van de stad
Bandung richting Lembang.
Prijs f 60,— per kamer per nacht,
inclusief ontbijt en was.
Voor verdere informaties/reser
veringen: Mevr. SUZAN-SAROYO,
Jalan Kartika lll/72g, (tel. 022 -
84700) BAN DUNG/INDONESIË
K.P.A.D. Geger kalong
385 Beeklaan
2562 AZ DEN HAAG
Telex: 34193 tunas nl.
Telefoon 070 - 63 92 27 63 89 94
Uw Indonesië en Verre Oosten reis op de maat van uw beurs en wen
sen gesneden
Agent voor Europa van P.T. TUNAS INDONESIA TOURS TRAVEL Jakarta
Kantoren: Medan, Padang, Yogya, Surabaya, Bali, Ujung Pandang, Bandung,
Singapore, Hongkong, USA.
15
