EEN WOORD
"Misschien komt het omdat je
Indisch bent"zei hij en nam een
trek van zijn sigaret. Even was
Ronald stil en toen antwoordde
hij vol overtuiging "dat zou best
kunnen. Sommige dingen zie ik
heel anders, maar ik geloof niet
dat dat problemen geeft." "Er
zijn ook geen problemen" her
nam zijn chef, "maar ik vraag me
af of je wel altijd begrepen wordt.
Ik moet je eerlijk zeggen dat ik
soms stom verbaasd sta te kij
ken hoe je bepaalde dingen doet.
Neem nou vanmiddag toen je zei
dat je zin had om languit te gaan
liggen luisteren naar muziek.
Wat moeten anderen daarvan
denken?" "Ik geloof niks" zei
Ronald, "het was zomaar een
gedachte". "Maar toch" schud
de de chef en zijn schouders die
werden opgehaald duidden op
een "ik weet het niet".
Thuisgekomen speelde het ge
sprek Ronald nog steeds door
het hoofd. Hij wist niet zeker of
het hem hinderde, maar hij voel
de dat er iets niet klopte. Hij
kwam er niet achter en de tele
visie deed hem aanvankelijk
alles vergeten. Maar in bed zei
hij opeens een onnet woord toen
hem glashelder werd wat hem
had geraakt. "Wat is er" vroeg
zijn vrouw. "Niets, ga maar sla
pen. Ik ga nog even beneden een
sigaret roken.
"Wat bedoelde hij eigenlijk"
was de vraag die hem steeds
kwader maakte. "Misschien
komt het omdat je Indisch bent.
Wat bedoelde hij daarmeeDe
ene na de andere sigaret rookte
hij en nog steeds wist hij niet
zeker of hij zijn chef morgen zou
vragen wat hij had bedoeld. Alles
had hij de revue laten passeren,
zijn werk en zijn functioneren,
maar niets bijzonders had hij
kunnen ontdekken. Ook de aan
leiding voor het gesprek die
middag was heel toevallig.
Moeilijkheden op een andere
afdeling en de aanpak van de
problemen daar. "Misschien
heeft hij problemen thuis. Ik zou
eerst geprobeerd hebben daar
achter te komen was wat Ronald
had gezegd. Toen hij zijn vierde
sigaret uitdrukte, had hij zich
definitief voorgenomen er niet
verder met zijn chef over te
praten. Dat besluit had de druk
weggenomen, maar het gevoel
dat hij blijkbaar toch als apart
werd beschouwd, knaagde aan
hem. "Moet ik het uitleggen?
Wat moet ik uitleggen? Waarom
moet ik uitleggen?" ging het
door hem heen en hij begon zich
opstandig te voelen. Of was het
eenzaam, verraden? "Eigenlijk
is het beledigend"zei hij hardop.
"Wat is beledigend" vroeg zijn
vrouw die stil was binnenge
komen. "Niets" zei hij, want hij
vond het te, te dinges om er over
te praten. Hij kon niet zo gauw
op het woord komen. Tot op de
dag van vandaag heeft hij dat
woord nog niet gevonden en
maar heel weinigen die zien dat
hij ernaar op zoek is.
RALPH
(Vervolg: "Gelezen")
ALET SCHOUTEN:
ZOETE MEISJES EN EEN TIJGER
Misschien raar om een recensie van
een boek te beginnen met een kreet
van enthousiasme, maar ik doe het dit
keer toch maar: in geen jaren heb ik zo
intens en ongeremd genoten als van
dit boek. Op het eerste gezicht lijkend
op een kinderboek, maar het is het
helemaal niet. Het leven in Indië ge
zien, beleefd, gevoeld, geroken door
een kind, maar weergaloos herinnerd
en verwoord door Alet Schouten. Het
zal wel een autobiografie zijn. Netje 9
jaar, woont met haar ouders en zusjes
in een "oliedorp" aan de Oostkust van
Sumatra (mag u zelf de naam invullen)
en hun leventjes zijn gevuld met letter
lijk alles wat u zich uit uw eigen jeugd
kunt herinneren.
Wat Alet Schouten eraan toevoegt is
haar geestige en kritische kijk op
kleinigheden waar wij vroeger over
heen gekeken hebben. Al heel jong
verweert ze zich tegen domme op
merkingen of het onbegrip van som
mige totoks die niets begrijpen of
willen begrijpen van wat voor Indische
mensen gewoon heet.
Als Netje naar Holland gaat is het
natuurlijk helemaal mis.Ze vindt Hol
land helemaal niet leuk, de kinderen
ook niet. Maar de manier waarop zij
haar gedrag en dat van haar zusjes
Gieneke, Nans en Kriek beschrijft is zo
raak, zo kostelijk, dat hoe duidelijk ze
ook voor haar aversie uitkomt, het
nergens grieft. Humor kan een dek
mantel zijn voor het scherpste wapen.
Daar is die tragische pokken-epidemie
(we hebben het over de 20-er jaren) en
een Chinese begrafenis, Netjes on
zichtbare vriendin Mimi, en dan de
reeks kameraadjes met hun hebbelijk-
maar vooral onhebbelijkheden, Karel-
tje, Berrie, Keesie en tenslotte Onno,
de held en antiheld tegelijk.
Alet Schouten is geestig, beschou
wend, eerlijk maar bovenal zo heerlijk
door en door Indisch. Bij sommige
passages dacht ik: zo zou Tjalie het
geschreven kunnen hebben. Zo had ik
het willen schrijven.
Is het niet zalig om niet te hoeven
schrijven om eruit te gooien wat in je
zit, maar het gewoon te kunnen lezen?
Alet Schouten deed het voor u en mij.
Ik ben haar er eeuwig dankbaar voor.
Een boek dat in iedere Indische boe
kenkast hoort. Ook voor kinderen, wie
weet begrijpen ze het toch wel.
L.D.
Zoete meisjes en een tijger - Alet
Schouten - f 23,25, porto f 4,50.
D. N. KANDOU:
BUCEPHALES WONDERPAARD
Kandou kan goed vertellen en goed
schrijven. Vorig jaar verscheen van
hem de bundel "Goena goena", vertel
lingen die weinig of niets met zwarte
kunst te maken hadden, maar speelse
science fiction fantasieën waren.
Sommige zelfs heel knap en origineel.
Dit keer een novelle, ook alweer een
fantasie over een mens geworden paard
of een paard geworden mens. Een
symbolische biechtvader misschien
van de "ik" in dit 40 pagina's tellende
boekje. Dat helaas zeer slecht ge
bonden is en bij het minste paarden
gehinnik uit elkaar valt. Met "Bus"
zoals hij in de wandeling genoemd
wordt, komen de herinneringen terug
aan romantiek en nostalgie uit de 20-
er jaren. Een schimmige praatpaal op4
benen, toch door de vaak heel mooie
stijl die Kandou hanteert, geloofwaar
dig overkomend. Ernstiger dan "Mr.
Ed" uit de TV-serie want dat was
ronduit een rotbeest.
L.D.
Bucephales wonderpaard - D. E. N.
Kandou - Prijs f 17,50, porto f 2,30.
19
