A.M.S. afd. B. te Jogjakarta
De Voorbereidende Hoger Onderwijs afdeling der Algemene Middelbare School
werd in 1919 in Jogja opgericht en voorlopig gehuisvest in een vrijstaande
pangeran's woning in de z.g. Nieuwe Wijk, grenzend aan de hoofdweg
Gondokoesoeman, met op het grote achtererf een pendopo. In hetzelfde jaar
ook werd de studie bij wet geregeld. Artikel 1 der Wet van 21 mei 1873, Ned.
Staatsblad no. 56, Ind.Staatsblad no. 1 28 juncto de Wet van 1 6 januari 1919,
Ned. Staatsblad no. 19, Ind. Staatsblad no. 161 luidt: "De getuigschriften in
Nederlands-lndië uitgereikt aan hen, die voldaan hebben aan het eindexamen
van de hoogere burgerscholen met vijfjarigen cursus of aan de algemeene
middelbare school afdeling B, worden gelijkgesteld met de in Nederland
afgegeven getuigschriften van met gunstig gevolg afgelegd eindexamen der
hoogere burgerscholen met vijfjarigen cursus". Bedoeld als vervolg van de 3-
jarige Mulo-B heeft de A.M.S. afd. B drie leerjaren, een 4e, 5e en 6e klasse. De
eerste directeur en mede-promotor was de heer Dr. Ir. P. N. Degens. Hij werd
bijgestaan door volledig bevoegde leraren (in het bezit van een acte MO) en
enige academici voor Natuur- en Scheikunde, Geschiedenis en Biologie en een
amanuensis. Aan een gedegen opleiding werd hiermee voldaan.
Toen ik in 1 925 samen met mijn broer
Emile en buurman Herman Stein Parvé
na de Mulo B aan deze inrichting de
studie voortzette, werd het grote
nieuwe gebouwencomplex in gebruik
genomen. Het geheel omvatte klas
lokalen, een ruime aula, een schei
kundelokaal annex laboratorium, een
natuurkunde- biologie- en tekenzaal.
Bovendien een complete gymnastiek
zaal met aangrenzend een athletiek-
veld.
Nieuw voor het onderwijs in Jogja was
de benoeming van een gymleraar uit
Dordrecht, de heer Chris Mastenbroek,
een sportman met hart en ziel. Hij was
de laatste voorzitter van de Koninklijke
Ned.-Indische Voetbal Unie!
De uitbreiding van het onderwijs kort;
na de eerste wereldoorlog (1 914-1 918)
was een uitvloeisel van de veelbe
sproken "etische politiek". Vele open
bare en bijzondere lagere Hollands-
Indische Scholen met Nederlandse
leerkrachten werden geopend. Een
belangrijk aantal goede Indonesische
leerlingen konden hierdoor hun studie
voortzetten aan de Mulo, de A.M.S. en
zelfs op het hoogste niveau aan de
T.H. in Bandoeng, de Rechtshoge
school en de Geneeskundige Hoge
school te Batavia.
Aan de A.M.S. te Jogja bestond het
merendeel der leerlingen uit Indone
siërs. Ze kwamen zelfs uit Medan,
Sibolga, Padang, Pontianak, Bandjar-
masin en Makassar. De omgang tussen
de leerlingen was goed, ondanks de
verschillen in ras en huidskleur.Dit feit
was te danken aan het saamhorig
heidsgevoel als lid van de A.M.S.
verenigingen en vooral de A.M.S.
voetbalclub, die met drie elftallen
speelde in de Jogjase Voetbalbond en
Naamlijst van A.M.S. abituriënten
(1922-1930) gediplomeerd aan de
Technische Hogeschool Bandoeng,
die ik naar mijn beste weten heb
kunnen traceren uit de door het
Koninklijk Instituut van Ingenieurs
in 1963 uitgegeven Lijst van
Ingenieurs.
1. Abdoel Moettalip (1934)
2. Comijs W. J. (1936)
3. Deighton H. (1935)
4. Hugo W. von (1935)
5. Hwan Hij Kie (1932)
6. Ibrahim Moh. Djahir Pangeran
(1931)
7. Indra Mahmoed Tjaya (1933)
8. Iskandar Karjomangolo (1930)
9. Kayzel R. N. (1932)
10. Lutter W. F. (1932)
11. Neyndorff J. M. (1937)
12. Ondang J. A. H. (1926)
13. Poedjono Hardjoprakoso
(1936)
14. Roosseno Prof. Ir. Soerjohadi-
koesomo (1932)
15. Meyer Jhr. Andreas (1937 Delft)
16. Saloekoe Poerbodiningrat
BKRT (1929)
17. Sedijatmo Atmohoedjojo
(1934)
18. Segond von Banchet A. (1926)
19. Segond von Banchet C. (1929)
20. Sigmond D. K. (1934)
21. Siregar Moh. Natal (1936)
22. Soedoro R. (1938 Delft)
23. Soemardjono R. (1931)
24. Soemono (1930)
25. Soepardi M. (1933)
26. Soewandi Notokoesoeno
(1936)
27. Soetedjo Prof. Ir. (1926)
zo waar in 1927 het kampioenschap
behaalde.
Over een geslaagde samenwerking
tussen de leerlingen herinner ik mij
het volgende. Soejoenoes, een gees
tige en knappe leerling van klasse 5b
kwam op het idee voor de boekhoud-
lessen uit Kreukniet onder leraar Van
Dijk een schema op te stellen voor het
dagelijks bijhouden van de vele
koopmansboeken naar aanleiding van
het journaal en de daaruit getrokken
journaalposten. Het papiertje met het
opschrift "Communaal bezit" ging van
hand tot hand. De hele klas heeft er
van geprofiteerd!
De leraren uit de twintiger jaren waren:
Dr. P. N. Degens, directeur (Mechanica),
Drs. D. Hubbeling, uit. 1927 directeur,
Drs. J. Postma (Scheikunde en Cosmo-
grafie) (fac.), Ir. W. Swaan (natuurkun
de), Drs. Zijp (Geschiedenis), Boymans
en Coster (Wiskunde, Algebra, Goneo-
Trigonometrie, Stereometrie en Beschr.
(lees verder volgende pagina)
A.M.S. Korfbalclub. Op deze foto herken ik slechts de volgende personen: Onze
gymleraar Chris Mastenbroek, staande met de strikdas. Op de voorgrond half liggend
Lie Giok Lien, zittend en steunend met beide handen, Roosseno Soerjohadikoesoemo,
achter hem knielend Victor Bernasco, naast deze Kornel en Mies Boymans (met de
vlecht).
.12
