15 augustus: Herdenken
Themanummer
"De eerste baan in Holland"
"Ik ben op die dag graag in hun midden" zei Minister-President Lubbers in een radio-
interview over het nut van de 15 Augustus-herdenking.
De 15 augustus-herdenking, die dit
jaar plaats vond in theater 't Spant te
Bussum, was weer een waardig ge
beuren dat werd bijgewoond door
1.000 personen,onder wie minister
president Lubbers en vertegenwoor
digers van Indonesië, Engeland en de
Verenigde Staten.
De stichting Herdenking 15 Augustus
1945 had alles wederom perfect ge
organiseerd en het programma, dat
grotendeels een herhaling was van de
herdenkingen in '85 en '86, bood veel
van hetgeen men zich bij een her
denking kan voorstellen: toespraken,
muziek, koorzang en voordracht. Na
afloop van het overigens wel lange
programma - 2Vi uur non-stop - was er
voorde aanwezigen gelegenheid hon
ger te stillen, een expositie te bezich-
Overvloed in vredestijd.
tigen, verschillende stands aan te doen
en vooral om samen te zijn.
Rond de 15e augustus kwamen via
radio en teevee en in kranten verschil
lende oorlogsslachtoffers aan het
woord en de meeste van hen verhaal
den van gruwelen die hen waren over
komen of die ze hadden gezien.
Zonder wat maar ook af te willen doen
aan die verhalen, ik heb me erop
betrapt nogal onbewogen te blijven bij
onthullingen als het zoeken van rijst
korrels in paardenontlasting om toch
maar wat te eten te hebben.
En het gezegde "de Nederlanders
hadden tenminste nog bloembollen,
wij hadden niks" begint ook als een
cliché te klinken. En toen ik iemand
hoorde zeggen dat hij zich wilde be
ijveren voor een wezenpensioen omdat
hij door de oorlog zijn grootouders
niet heeft leren kennen, dan vraag ik
me af waar het bij het herdenken van
de oorlog om gaat, vooral omdat je
zelden of nooit iemand hoort over
bijvoorbeeld gesneuvelde geallieerden
aan wie het einde van de oorlog
uiteindelijk toch te danken is geweest.
Eigenlijk proberen heel veel mensen
heel de oorlog materieel te interpre
teren: uitkering zus, uitkering zo.
Vandaar misschien mijn onbewogen
heid bij vele verhalen.
Op 17 augustus j.l. presenteerde de
AVRO, met veel nadruk op AVRO, 3
ontwerpen voor een Indisch monu
ment van nationale allure. Wij willen
daar kort over zijn: er zat totaal niets
Indisch in of aan, maar dan ook totaal
niets. De beoogde herkenning en er
kenning is dan ook bij voorbaat uitge
sloten. Zou er niet één Indische
kunstenaar te vinden zijn die de
Eenmaal in Holland gingen de
Indische mensen weer aan de
slag. Dat wil zeggen: ze pro
beerden aan de slag te komen in
een baan die zoveel mogelijk
aansloot bij het werk dat zij in
Indië/lndonesiëhadden gedaan.
Soms lukte dat, soms niet en
vooral in dat laatste geval begon
een nieuwe beklimming van de
loopbaanladder.
Ook de jongeren van toen zoch
ten en vonden (na hun schooltijd)
hun eerste baan.
Hoe was dat toen allemaal?
Hoe zocht men een baan, hoe
ging het solliciteren, watwerd er
gevraagd, hoe was de eerste dag
op het werk, hoe werd je be
keken, hoe was de omgang met
collega's, welke carrière is
gemaakt enz. Stof waar zonder
meer heel veel over verteld kan
worden en wanneer al die er
varingen op papier komen, heb
ben wij alweer meer kijk op hoe
het was in die begintijd in
Holland.
Daarom zal Moesson van 15
november a.s. een themanummer
worden, gewijd aan de eerste
baan in Holland. Wanneer velen
hun ervaringen opschrijven en
ons toesturen, kan het een boei
end en leerzaam nummer wor
den.
Uw inzendingen dienen UITER
LIJK 10 oktober a.s. bij de
redactie binnen te zijn, zo
mogelijk vergezeld van foto's.
Tot slot: vele ouderen kunnen
hun ervaringen niet meer op
papier zetten. Daarom wordt hun
kinderen verzocht ons ook de
verhalen van hun ouders te ver-
te"en' REDACTIE
Indische gevoelens kan uitdrukken?
In het Zuidhollandse Verzetsmuseum
aan de Turfmarkt 30 te Gouda is op
14 augustus j.l. een kleine maar leer
zame expositie geopend over vrouwen
kampen in Nederlands-lndië (1942-
1945). Onder meer zijn er foto's,
documenten en "kampvlijt" te bezich
tigen. De tentoonstelling loopt tot 2
november a.s. Het Museum (te. 01820 -
2 03 85) is van dinsdag t/m zaterdag
geopend van 10.00 tot 17.00 uur en
op zondag van 12.00 tot 17.00 uur.
R.B.
3
