VAN DAG NAAR DOEI
Bibit
POIRRIE
Als ik vandaag een balans zou opmaken van wat er allemaal bereikt is door mijn
(in Indonesië geboren) kinderen sedert de dag van aankomst in Nederland (bijna
30 jaar geleden), mag ik niet klagen. Zij zijn allen aardig op hun pootjes
terechtgekomen en hebben iedereen leukgezinnetje, met in totaal vijf kinderen,
onze kleinkinderen in de leeftijd van 4 tot 14 jaar.
Als rechtgeaarde Indo, die vrij gauw wortel schiet waar ter wereld ook, heb ook
ik in het koude kikkerland wortel geschoten (de "roots" weet u wel) en na 9 jaar
Holland is dan, wat men in de volksmond noemt, onze nakomer geboren,
inmiddels opgegroeid tot een flinke 19-jarige jongeman met typisch
Amsterdamse allures.
Ik zie mijn drie oudsten, een dochter van 10 en 2 zoons van 8 en 7 jaar, nog aan
de railing staan van het m.s. Zuiderkruis, turend naar de kust van Java, hun
geboortegrond. Zullen zij dat mooie land ooit weer terugzien? Wat zou er toen in
hun hoofdjes zijn omgegaan? Het zal in geen geval verdriet of iets dergelijks zijn
geweest, want daar waren ze nog veel te jong voor, gelukkig maar ook. Hun
enige piekerans waren toen ongetwijfeld hoe Oma Holland (zo noemden zij mijn
schoonmoeder), die zij alleen maar van een foto kenden, eruit zou zien. Oma
Holland is namelijk medio 1949 gerepatrieerd.
De zeereis van drie weken was voor
hen een onvergetelijke ervaring even
als de ontmoeting met Oma Holland in
Haarlem en de eerste sneeuwval vlak
na die eerste kennismaking.
Hun aanpassing op school en de om
gang met de Hollandse jeugd verliep
nagenoeg zonder moeilijkheden. Hun
verlegenheid en bescheidenheid wer
den merkbaar aangevuld met brutaler
gedrag, dat wij in onze jeugd zeker
niet durfden.
We gaven de kinderen de gelegenheid
zoveel mogelijk te studeren, moedig
den hen aan sport te doen voor een
gezond lichaam en brachten hen het
christelijk onderricht bij. Kortom, we
leerden hen wat onze ouders ons
hebben geleerd.
Hen een Indische opvoeding geven?
Wat houdt dat nu precies in? Als dat
inhoudt beleefdheid aankweken, de
ouderen eerbiedigen en je op hettoilet
met de botol tjebok schoonwassen,
dan zeg ik ja, maar houdt dat o.a. het
petjok Indisch in, dan zeg ik neen.
Natuurlijk zou ik het leuk vinden, als zij
zich vrijwillig de Maleise taal of de
Bahasa Indonesia eigen maken. Per
slot van rekening is onze groep Indo's
het produkt van twee culturen, twee
werelden, een Westerse en een Oos
terse. En het zou naar mijn gevoel op
discriminatie lijken, als we moedwillig
één van die culturen geheel doen
verdwijnen, een soort verloochenen
van je afkomst dus.
Over dat Maleis gesproken, enige tijd
geleden kregen we visite van enkele
Indonesische studenten. Mijn dochter
wilde laten horen dat zij nog wat
Maleis/Indonesisch spreekt en zei:
Mama sudah punya lima KOETOE
(i.p.v. tjoetjoek voor kleinkind). On
nodig te vertellen wat er gebeurde
toen we haar op dat kleine schoon
heidsfoutje wezen.
Het spreekt vanzelf dat wij onze kinde
ren, toen zij al wat ouder waren,
vertelden over onze jeugd in het oude
Indië, onze grootouders, de Japanse
bezetting, de Bersiapperiode en uiter
aard de redenen van de massale uit
tocht uit Indonesië naar(voornamelijk)
Nederland. Ze beschouwen dat alles
als een interessante geschiedenis en
daarmee uit. Zij en nagenoeg alle
neven en nichten en de talloze In
dische vrienden, vinden de z.g. "roots"-
zoekers, zoals uitgebeeld in de VARA-
uitzending van 6 augustus j.l. maar
overdreven, haast belachelijke pro-
bleemzoekerij. Nou ja, smaken ver
schillen, maar ik kan mij hun mening
best voorstellen, al behoor ik tot een
oudere generatie.
Wel is mijn ervaring, dat de generatie
van onze kinderen veel kritischer is
dan de mijne op dezelfde leeftijd. Ik
herinner mij nog heel goed, dat mijn
oudste zoon als een tiener van nog
geen 15 jaar tijdens een familiegesprek
het volgende naar voren bracht. Mijn
zoon vond het (vindt het misschien
nog) onbegrijpelijk dat men het Neder
landse volk op de dag van de Doden
herdenking op 4 mei min of meer in
een anti-Duitse stemming brengt en
de Duitse wreedheden breed en uit
voerig toelicht (hij had een doden
herdenking in Oven/een op de TV
gezien en gehoord) om dan enkele
weken later op een steenworp afstand
van datzelfde Overveen, die gehate
moffen in hun kamers te lokken met
bordjes waarop staat: Zimmer frei
Ikzelf heb daar niet eens op gelet.
Bedoeld wordt de kamerverhuur in
Zandvoort, dat vrij dicht bij Overveen
ligt.
Ook zijn zij op oudere leeftijd politiek
bewuster dan onze generatie.
In 1970 trouwde mijn dochter met een
marine-man, een oud klasgenoot van
de concordante lagere school in Tegal,
enkele jaren later gevolgd door het
huwelijk van mijn tweede zoon met
een schoonheid uit Maastricht, een
overbuurmeisje toen hij nog studeerde
aan de hogere hotelschool aldaar.
Mijn oudste zoon vond na heel wat
verkenningstochten tenslotte zijn ge
luk in Amsterdam met een Surinaams
meisje. Oost- en West-lndië zijn in
Hierbij zend ik u een foto van mijn
nichtje. Is het niet verheugend dat
onze bibit verder kijkt dan haar neus
lang is?
J. MOLL
Naschrift:
Wat ziet bibit wanneer ze niet verder
zou kijken? Hetzelfde als een ieder
ander en meer nog, want bibit krijgt
ook nog de toekomst te zien. Maar of
bibit ook helemaal zou begrijpen wat
ze ziet, vooral ook wanneer ze voor de
spiegel staat, is dan maar de vraag.
Deze foto is inderdaad mooi omdat
bibit léést en daardoor zal weten en
daardoor zal kunnen begrijpen. En
wanneer bibit zou gaan schrijven over
wat ze weet en begrijpt, dan blijft
Moesson een blad dat door haar lezers
geschreven wordt.
REDACTIE
mijn familie dus"herenigd".
Er is echter wel nog iets veranderd, de
kleinkinderen zeggen niet meerdaaaag,
maar doeoeiii
FRANS (NONO) PONDER
"Hier, alsjeblieft. Geef mij maar Opa's
sprookjes met allemaal momoks en
hantoes".
7
