Retrospectief Paul Seelig
Paul Seelig
De nieuwe 40 pagina's gids met reis- en tour
pakketten 1988 naar IndonesiëMaleisië
Thailand, China en Hongkong kunt u nu reeds
aanvragen, met o.a.:
2.975-
Nusa Ina pakket A
Nusa Ina pakket C3.475,-
Laan v. Meerdervoort 326 A
2563 ATA Den Haag
Tel. 070 - 63 3 9 23
Een van de muzikale hoogtepunten uit het Nederlands Indonesisch Cultuur
Festival is ongetwijfeld de uitvoering in het Korzo theater op 6 maart geweest.
Een klankrijke hommage aan de in Indië zo bekende componist-musicus Paul
Seelig. Op een wijze die niemand beter had kunnen doen leidde Pauline van
Hulst (u kent haar nog wel als leidster van het dameskoor Terpsichoré) de
nummers in en begeleidde ze op de piano.
Met veel begrip voor de materie, door
haar bekendheid met de persoon Paul
Seelig stelde ze een repertoire samen
van ballades, liedjes en pantuns.
Inspiraties die de componist kreeg
tijdens zijn lange leven op Java, maar
ook tijdens zijn reizen door Azië.
Met Maurice Ravel en Richard Strauss
onderhield Paul Seelig een levendige
correspondentie over de invloed van
de Indonesische muziek waar hij niet
aan kon ontkomen. Wie de albums
van Seelig kent, weet hoe creatief hij
op dit gebied geweest is.
Ingrid van Ree, schitterende mezzo
sopraan bracht met overgave vrolijke,
lieflijke liedjes (Pakai Chin-Chin,
Kupu-Kupu, Bidasari om een paar te
noemen), na de pauze een serie
pantuns. Ingetogen en gaaf, maar naar
mijn bescheiden mening toch iets te
volumineus van toon.
Misschien is Paul Seelig in zijn com
posities toch ook te Westers, te zwaar
om het Indonesische karakter uit te
dragen (in tegenstelling tot Belloni die
onmiskenbaar "Indisch" was in zijn
toonzetting en frasering). Ingrid van
Ree had er - ik mag me vergissen - af
en toe toch moeite mee, al was wat ze
bracht feilloos van klank. Een bijzonder
woord van waardering voor de jonge
pianist Martin Tarenskeen die moeite
loos de vaak zeer ingewikkelde soli als
"Abdul Maluk", "Tji Kapundung" en
zeer gecompliceerde begeleiding tech
nisch gaaf wist te brengen.
Al met al een bijzonder evenement,
dat dankzij de levendige presentatie
van Pauline van Hulst (Wat een opmer
kelijke vrouw, op die leeftijd!) een
sterke herinnering zal blijven. Terwijl
we de rest van het festival misschien
allang vergeten zijn.
L.D.
Paul Seelig, in 1876 geboren in Breda,
overleden in Mr. Cornelis in 1945. Een
muzikale zoon uit een muzikale familie.
In 1877 kwamen de Seeligs in Indië,
waar Johan Heinrich (vader) kapelmees
ter van de Stafmuziek werd. De concerten
die het gezelschap gaf maakte dat zij tot
het beste symphonie-orkest in die tijd
werd gerekend.
Paul Seelig werd op zijn 14e jaar naar het
conservatorium in Leipzig gestuurd. Hij
verkeerde daar onder de grootste musici
van die tijd en zelf ontwikkelde hij zich
tot een opmerkelijk componist in het
lichte en zware genre. Hij speelde piano,
viool, cello (later zijn hoofdinstrument)
en ook enkele blaasinstrumenten. De
familie had zich inmiddels in Semarang
gevestigd en had daar de bekende
"Muziekinstrumentenhandel Seelig
Zoon".
Paul Seelig maakte wereldreizen, ook in
Azië. Gefascineerd door de oosterse
muziek, maar vooral ook de Javaanse
(waarmee hij dus het meest geconfron
teerd was) componeerde hij veel muziek
die, eigenlijk ten onrechte - krontjong
muziek genoemd werd. Het waren in
werkelijkheid persoonlijke interpretaties
van muzikale ingevingen die hij op Indo
nesische manier vertaalde en er teksten
bij maakte. Mooie melodieën vaak met
poëtische teksten. Zijn "Burung putih"
en "Kembang Katjang" zijn voor ons de
bekendste.
Over het algemeen bestond er een dui
delijke scheiding in bekendheid en popu
lariteit van musici in West- en Oost Java.
Wat in West beroemd was, was in Oost
wel bekend maar niet uitgesproken
populair. Afstanden speelden in die tijd
klaarblijkelijk toch wel een grote rol. Een
anecdote die aantoonde hoe de naam
Seelig in geheel Java bekendheid ge
noot, is deze.
Op zijn 1 8e jaar gaf mijn broer (pianist en
ook componist) zijn eerste grote piano
recital voor de Kunstkring in Malang. Ik
was een jaar of 11mocht mee. Mijn
broer oogstte enorm succes. Toen hoorde
ik een dame achter mij tegen haar man
naast haar zeggen: "Wat een talent!" Ja,
maar al de Seeligs waren ook zo muzi
kaal!" Waarop ik me gepikeerd omdraaide
en zei: "Mijn broer heet helemaal niet
Seelig, hij heet Lud van Zele!" n
- - - --
Ticket met route Amsterdam - Singapore - Medan Jakarta en
Denpasar - Singapore - Bangkok - Amsterdam.
3 dagen Singapore (logies, ontbijt, transfer, tour).
9 daagse Sumatra ontdekkingsreis incl. boottocht vlucht
Padang - Jakarta.
Ticket met route Amsterdam - Kuala Lumpur en
Penang - Medan en Denpasar - Kuala Lumpur - Amsterdam.
3 dagen in Kuala Lumpur (logies, ontbijt, transfer, tour).
4 daagse reis Cameron Highlands.
1 extra nacht in Penang.
9 daagse Sumatra ontdekkingsreis incl. boottocht r'l'W
vlucht Padang - Jakarta.
reizen op maat
15
