POIRRIÉ
Wie was F rede rik Ka send a
hem een muilpeer verkocht. Oom Wim,
nog niet zo goed bekend met de
sportiviteit van de nieuwe heren - het
was de eerste keer, nietwaar - had zijn
boven zijn hoofd geheven handen laten
zakken en de man een onvervalste
dreun terug verkocht. Zó recht uit de
schouder. Het mannetje was schoon
over zijn eigen bureau gedonderd en
had zich lelijk bezeerd. Overigens heeft
oom Wim dat maar één keer gedaan,
want meteen daarna hebben ze hem
alle hoeken van de kamer laten zien.
Boven zitten ook hoeken, zei hij droog.
Toen schijnt in combinatie met onder
voeding iets met zijn ogen gebeurd te
zijn. In het begin had hij het niet door,
want ze waren gewoon dichtgeslagen,
maar later ging zijn zichtvermogen
goed achteruit.
Over dat terugslaan is nog veel te doen
geweest. Japanners kunnen snel leren.
Voortaan werd hij nog wel eigenhandig
door ze aan zijn polsen opgehangen of
op zijn voetzolen gemept, maar slaan
moest je voortaan zelf doen. Gevan
genen in twee rijen tegenover elkaar
en dan op commando elkaar slaan.
Wie verdacht werd van "aaien" kreeg
een portie na met de bamboestok.
"Ik heb altijd ontkend", zei oom Wim
en aan de volharding van het ontkennen
dankt hij zijn leven.
Na de oorlog ging het leven weer
verder en koppig hield oom Wim vol,
dat de Jap hem niet klein gekregen
had.
Wij gingen terug naar Holland. Oom
Wim bleef nog zolang het kon. Toen
het echt niet meer kon en niet meer
mocht kwam hij ook, maar toen was ik
al vele jaren in het buitenland.
Bij de begrafenis van mijn moederwas
er een krans. "Een laatste groet" van
oom Wim.
En zo vond ik hem weer. Een klein
Haags huurflatje. AOW en half invalide.
Verder leeft hij in het verleden. Hij
vertelt nu en dan details uit de Jappen-
tijd. Een uitkering als oud-verzetsman
heeft hij geweigerd.
Hij moest verklaren dat hij fysiek of
psychisch na de oorlog last had gekre
gen door de Jap.
De psychiatrisch expert rapporteerde
dat meneer met een luid en krachtig
"neen" de vraag had beantwoord. Hij
had geen last gehad, hij hoopte alleen
maar dat de Jap last van hem had
gehad.
Onlangs kreeg hij zijn eerste beroerte.
Vandaar die verlammingsverschijnse
len.
Oom Wim is nu erg oud aan het
worden. Nog even, denk ik. Die ver
lamming zit hem dwars. Hetzijn duize
lingen, zegt hij, die hem om doen
vallen. Maar zo mooi als die kleine
Japanner viel, zegt hij nog grinnikend,
zo mooi heeft hij er nooit meer zien
vallen, en hij heeft er heel wat zien
vallen in zijn leven. Een paar daarvan
heb ik meegemaakt, dus ik kan dat
beamen.
Hormat, oom Wim, hormat.
ERIC HERBERTSZ
Tijdens een korte vakantie in de Oost
hoek mocht ik o.a. ook de gastvrijheid
genieten van de zusters in Probo-
linggo.
In hun spreekkamer waar ik 's ochtends
na het opdragen van de Heilige Mis
het ontbijt gebruikte, viel mijn aan
dacht op een groot schilderij met een
berglandschap. Qua stijl deed het me
aan Payen denken, de Franse (of Waal
se?) schilder die van 1 825 tot 1 830 in
Yogyakarta zat. Maar toen ik het schil
derij van wat dichterbij bekeek, stond
er niet Payen op, maar Frederik Ka-
senda, 1 830.
Nu is mijn vraag, wie was die Frederik
Kasenda? Een leerling van Payen? Op
het schilderij was verder nog een
strookje bevestigd met de getypte
mededeling: Eigendom Erven Last
drager. Wellicht dat nazaten van de
familie Lastdrager er iets van weten. In
het boek van een Plantersvrouw, "Meer
dan alles", komt de naam van Noes
Lastdrager voor. Kennelijk een oude
familie uit Probolinggo.
De naam Kasenda komt in het huidige
Indonesië nog voor. De commandant
van de zeestrijdkrachten heet Rudolf
Kasenda.
Voor oud-Probolinggonaren mag ik
misschien nog mededelen, dat de An-
gin gending, gedurende de maanden
juli en augustus nog altijd flink uit het
Zuidoosten waait. Maar Probolinggo
is nu nietalleen maar bekend vanwege
zijn mangga's, maar ook vanwege zijn
druiven. Hele hectaren zijn daarmee
beplant. En niet zuur! En ja, nog altijd
is Probolinggo een stadje van Tempo
Doeloe. Nog veel oude huizen met
ruime voorerven. Na zeven uur 's avoncjs
is het doodstil, alleen op de grote
verkeersweg van West naar Oost dreu
nen onafgebroken, bussen en vracht
wagens langs.
DICK HARTOKO
Niet om 't één of ander, maar ik vind dat we zowel de verhoogde benzineprijzen als de
gewichtstoename van kokki in onze tarieven moeten doorberekenen.
15
