Hoog bezoek in Boston
O
Sultan Hamengku Buwono IX (rechts) op bezoek bij Paul en Gerti Filon in hun huis in
Boston. In het midden op de bank de echtgenote van de sultan.
Het was een jaar geleden dat wij bezoek kregen van onze vriend kolonel F. F.
Tanjung, marine attaché van de Indonesische ambassade in Washington D.C.
Hij vroeg ons toen of wij erin geïnteresseerd waren, om eens kennis te maken met
Sultan Hamengku Buwono IX van Yogyakarta en zijn vrouw, Kanjeng Raden Ayu
Nindyokirono H.B. IX, als zij naar Boston zouden komen. Ik moest hierbij
terugdenken aan ons bezoek aan de kraton van Yogya in 1986.
De sultan leidt een zeer actief leven, is bijzonder geliefd onder het volk en doet
nog steeds veel in het belang van zijn land. Hij behoort tot de hoogste Javaanse
adel en is behalve vorst van zijn gebied, een leidende figuur in de Indonesische
onafhankelijkheidsstrijd, een zeer bereisd diplomaat en intellectueel. Toen
Yogya door de Nederlandse troepen werd bezet nam hij een jonge Indonesische
officier, Soeharto (die nu president van Indonesië is) in bescherming. De sultan
diende onder Soeharto als vice president en minister van financiën.
Op zijn vraag antwoordde ik kolonel Tanjung, zeer vereerd te zullen zijn, om de
sultan te ontmoeten. De kolonel vertelde nog, dat de sultan bevriend is met zijn
familie en vaak bij hem op bezoek komt.
In maart van dit jaar kregen wij een
telefoontje van de heer Henry Mar-
paung, en lid van de Indonesische
ambassade die de sultan en zijn echt
genote tijdens hun privé-bezoek aan
Boston zou vergezellen. Hij vroeg of
wij hen graag zouden willen ontmoeten.
Zeer vereerd, maar wel nerveus gaf ik
hierop een bevestigend antwoord. Hij
vroeg mij de volgende dag naar het
hotel te komen om het vorstelijke
echtpaar en hem af te halen voor een
bezoek bij mij thuis. Ik vertelde het
mijn vrouw, Gerti, die het pas wilde
geloven als zij de sultan bij ons thuis
zou zien.
Afgesproken werd de sultan om zes
uur 's middags in zijn hotel in Boston
te ontmoeten.
Al vroeg in de morgen op die 26 e
maart hingen de Amerikaanse en de
Indonesische vlag voor ons huis te
wapperen. Om kwart voor zes kwam ik
in het hotel aan en ging metde liftnaar
zijn etage, maar kon er niet uit. Toen
bleek, dat ik mij eerst moest melden
en dan onder begeleiding ging de lift
naar de etage van de sultan, waar de
lift zich vanzelf opende.
Een beetje zenuwachtig stelde ik mij
voor aan de heer Henry Marpaung en
vroeg hem hoe ik de sultan moest
aanspreken. "Dat is gemakkelijk" zei
hij "De sultan weet van de attaché, dat
u vloeiend (dat was een beetje over
dreven) Bahasa Indonesia, Duits, Neder
lands en Engels spreekt en als u hem
Bapak Sultan noemt en zijn vrouw Ibu
Norma, dan is het goed. Om klokslag
zes uur kwamen de sultan en zijn
echtgenote de wachtkamer binnen.
Zijn echtgenote stelde zich eerst voor
en daarna werd ik aan de sultan voor
gesteld. Volgens de internationale uit
gave van "Who is Who" heeft de sultan
van Yogya de hoogste vorstelijke titel
en behoort hij met Koninklijke Hoog
heid aangesproken te worden.
Eerst spraken wij Engels maar al gauw
gingen wij naar de Bahasa Indonesia
over. De sultan en zijn vrouw namen
de uitnodiging aan en ik vertelde hen,
dat een ander Indonesisch echtpaar al
bij ons thuis zou zijn om hen samen
met Gerti te ontvangen.
Wij reden in de stromende regen door
Boston en zij wilden weten waar ik
werkte. Ik wees hen de John Hancock
levensverzekeringsmaatschappij, die
een partnerschap heeft met de "Bumi-
putera" van Indonesië aan, waar ik al
meer dan 26 jaar werkzaam ben. Als
een reisleider vertelde ik hen alles
over Boston, zij waren erg geïnteres
seerd in de stad, waar ook veel Indo
nesische studenten wonen.
Toen wij thuis waren gekomen be
groette Gerti de hoge gasten: "Goede
avond, ik ben Gerti Filon" en de echt
genote van de sultan zei: "Ik ben
Norma en dit is mijn man Bapak Sultan".
Toen was het ijs gebroken en wij
converseerden als oude bekenden, in
het Engels, Duits, Bahasa Indonesia en
soms ook nog wat Nederlands. Ik
kwam tot de ontdekking, dat de sultan
en zijn echtgenote meer over Nederland
wisten (de politieke situatie, sociale
veranderingen enz.) dan ik. Intussen
waren onze andere Indonesische gas
ten niet gekomen en ik belde hen op
en vroeg waarom zij niet kwamen
opdagen. Zij antwoordden, dat zij niet
konden geloven dat de sultan bij ons
thuis zou komen en dachten dat het
een grap was. Omdat de tafel voor
zeven personen gedekt was, dekten
wij opnieuw voor vijf personen, daar
dit anders een belediging zou zijn voor
onze hoge gasten, als er twee lege
plaatsen zouden zijn.
Gerti had de situatie zoals altijd onder
controle, en had heerlijk Indisch eten
gemaakt. Intussen converserend over
allerlei onderwerpen bekeken onze
gasten ons huis en bewonderde de
echtgenote van de sultan Gerti's bloei
ende kembang sepatu's. De sultan
vertelde ons, dat één van zijn moeilijk
ste taken tijdens zijn ministerschap
van financiën het bestrijden van de
hoge inflatie in Indonesië was, die hij
tot onder de tien procent bracht. Daarna
werd hij tot vice-president benoemd.
In het nieuwe Indonesische kabinet
zijn de meeste ministers jonger dan in
het vorige, en zijn er meer economen
dan ingenieurs of militairen.
Later in de avond kwamen onze andere
Indonesische vrienden toch nog en zij
begroetten de sultan en zijn echtgenote
met een buiging en een sembah. Allen
bleven tot laat in de avond. De sultan
en zijn vrouw nodigden ons uit om, als
wij in 1990 naar Indonesië zouden
gaan, ook hen te bezoeken, welke
uitnodiging wij meteen graag accep
teerden.
PAUL FILON
7
