Planten uit de Tropen
I
MELATI VAN JAVA
V
Arabische jasmijn - Jasminum sambac - Olijfachtigen
Familie: Oleaecae
Melati sterk vergroot.
Kenmerk: Gevorkt steeltje
middelste bloem eerst open.
zacht en waterhoudend zijn.
De wasachtige bloempjes zitten in
kleine trosjes aan een gevorkt steeltje,
meestal drie bij elkaar. De middelste
gaat het eerst open. Soms zijn ze van
onderen iets rose gekleurd. De bloem
pjes, 2 cm in doorsnee, ruiken
heerlijk zoet. Het kelkblad heeft de
vorm van een pijpje en is van boven
getand. Als het bloempje is afgevallen
krullen de getande kelkblaadjes om.
De bloemkroon is trompetvormig, heeft
8 bloemblaadjes die aan elkaar vast
zitten, middenin zitten twee meel
draden. De stamper is tweehokkig.
De plant wordt vermenigvuldigd door
cangkokken (stekken), wat heel ge
makkelijk gaat als men gezonde takjes
neemt. Zaaien wordt voorzover ik weet
niet gedaan.
Van Melatibloempjes
maakt men parfum.
Water waarin men 's
avonds Melatibloem
pjes doet kan men 's
morgens gebruiken
om het gezicht mee
te wassen. Thee ge
trokken van blad en
bloem wordt gebruikt
tegen verkoudheid
en koorts. De bast
wordt gebruikt te
gen maagkrampen
en de gekookte bla
deren tegen darm
ontsteking.
In Nederland wordt
Melati in kassen ge
kweekt. Ze zijn wei
nig te koop. Alleen
op een pasar malam
worden ze wel eens
te koop aangeboden.
In botanische tuinen
waar ze een tropi
sche kas hebben zijn
ze vaak te zien. Als u
een plant heeft ge
kocht zet haar dan
warm en licht, voor
een zonnig venster.
Iedere dag sproeien
Er zijn verschillende soorten Melaties o.a. Wilde Melati, jasminum pubescent
(gambiroetan), een klimmende heester met witte bloemen. Gewone Melati,
jasminun offinale, met witte 4 cm grote bloemen met rode knoppen. Welrie
kende Melati, jasminum odoratissimum, met gele bloemen. Wild gele Metati,
jasminum fruticans. Verder nog grootbloemige variëteiten, enkele en dubbele,
zoals: jasminum ree die reukloos is, jasminum polyanthes die een overvloed van
bloemen draagt.
Melati in haar prachtig zwarte haren
en de kris van de bruidegom was
getooid met een boeketje van Melati
bloempjes. De witgeurende bloem
pjes zijn het symbool van de reinheid.
In Chinese sprookjes speelt Melati een
belangrijke rol en op Chinese afbeel
dingen komt ze ook voor.
Ze groeit in tuinen en parken. De altijd
groene, min of meer klimmende struik
die in alle tropische gebieden voor
komt, kan een hoogte van drie meter
bereiken. Omdat de struik makkelijk te
snoeien is wordt ze veel als haag
aangeplant. Het mooiste komen de
sneeuwwitte bloempjes echtertot hun
recht als ze samen met rode rozen in
de border staan.
De bladeren zijn stevig en lancet-
vormig en staan alleen (eentallig). Ze
zitten aan witbehaarde twijgjes die
Een van de oudst bekende soorten is
de Melati van Java, die men ook wel
Menuh, Melate, Munur of Melur noemt.
De struik is afkomstig uit Arabië en
groeit in ons geboorteland Indonesië
het best in de laagvlakte tot een
hoogte van 600 meter boven de zee
spiegel.
Melati is de nationale bloem van Indo
nesië en de Philippijnen. Menig
traditioneel bruidje droeg
een krans van