BRIEVEN
OVER...
atria
STOM TOEVAL
INDISCH VERZORGINGSHUIS
Nassaulaan 58 - 3743 CE Baarn
Tel. 02154 - 1 74 46
Heeft momenteel een één- en tweepersoons appartement
op korte termijn beschikbaar.
U zult u in PATRIA echt senang voelen.
Naar aanleiding van het stuk van Mark
Boon in het Moessonnr. van 1 5 novem
ber 1 988.
Stom toeval. Wie heeft er ook weer ge
zegd: "Truth is stranger than fiction".
Hierbij dan drie verhaaltjes.
I
Gelezen in een boek, waarvan ik helaas
titel en schrijver vergeten ben. Het was
een Engelsman, dus laat ik hem maar
John Smith noemen. Hij was gefascineerd
door de legende van Sint Brandaan, de
Ierse monnik, die in de middeleeuwen
een avontuurlijke tocht over de Atlantische
Oceaan maakte. John Smith had het plan
deze reis na te volgen, en wel zo echt
mogelijk, dus niet met een motorbootje,
maar met een middeleeuws Iers schip,
gemaakt van ossehuiden.
Nu schijnen deze om tegen zeewater
bestand te zijn op een speciale manier
gelooid te moeten worden. Hij kon er
maar niet achter komen hoe dat moest en
had het plan dus maar uit zijn hoofd gezet.
Op een dag, aan heel andere dingen
denkend, slenterde hij door de bibliotheek
en viel zijn oog op een boek dat achter
stevoren tussen de andere stond. Zijn
gevoel voor orde kon dit niet verdragen,
dus pakte hij het om het goed te zetten.
Laat het een boek zijn over Middeleeuwse
scheepsbouw, met een speciaal hoofd
stuk over het prepareren van ossehuiden!
Floor beschreef zijn moeder dit bezoek,
die ineens riep: "Maar dat is ons oude
huis". Foto's werden erbij gehaald en ja
hoor. De wederzijdse grootmoeders,
zonder elkaar ooit gekend te hebben,
hebben in hetzelfde huis gewoond, zij het
de één als huismoeder van een groot
gezin, de ander als bejaarde in één kamer,
nl. de huiskamer, waar de ooms en tantes
als kind al die leuke spelletjes deden.
Ill
Als je in 't Statenkwartier in Den Haag
woont, kun je het eigenlijk geen toeval
noemen dat je veel Indische aanknopings
punten vindt.
Ik zou een centrale verwarming krijgen.
Om buizen aan te leggen verdwenen de
monteurs in de kruipruimte. Veel gestom
mel en gehoest onder de vloer. Eén van
hen kwam eindelijk weer boven, bestoft
en met spinrag in het haar, met een boek
in de hand: "Er heeft hier vroeger zeker
een dokter gewoond". "Hoezo?" "Nou dit
is een doktersboek, en er liggen er nog
meer."
Dr. Kiewiet de Jonge, een studie uit 1 91 2
over malaria met veel koortsgrafieken,
opgenomen bij patiënten in het Militair
Hospitaal te Batavia. Ik fantaseerde al dat
hier in de bezettingstijd een medisch
student ondergedoken had gezeten en
onder de grond met een zaklantaarn lag te
studeren.
In die tijd kwam ik op bezoek bij Oom Jaap
en tante Lizzy Moll, toen al tegen de 90
jaar oud. Tante Lizzy kwam aan 't vertellen
hoe ze als jonggetrouwd stel in Batavia
aankwamen, waar Oom Jaap al gauw een
hevige malaria-aanval kreeg te verduren.
Gelukkig overleefde hij het, dankzij de
goede behandeling van Dr, Kiewiet de
Jonge.
Het verhaal over de onderduiker bleek
overigens niet waar te zijn. Ter gelegen
heid van een straatfeest heeft één van de
straatbewoonsters op de Gemeente-Se
cretarie nagespeurd, huis voor huis, wie
er van 't begin af hadden gewoond. Voor
dit huis bleek dat o.a. een Dr. Olivier te zijn
geweest, gepensioneerd Officier van
Gezondheid bij het Knil. In de oorlog is
deze buurt ontruimd geweest, hij zal bij
het weggaan zijn boeken wel onder de
grond hebben gedaan.
In Tong-Tong van 1 5 mei 1967 staat een
stuk over een Olivier, van de hand van A.
Allard. Het kan niet dezelfde zijn, mis
schien wel familie.
In Moesson van 1 mei 1984 noemt Mr.
Gerke een Dr. P. H. Olivier, in de 20er
jaren huisarts op Kramat. Zou dat de
vorige bewoner van dit huis zijn geweest?
Zijn er nog erfgenamen? De boeken lig
gen nog altijd onder de grond.
LOEKE 't HOOFT
In Leiderdorp, waar nu de brug over de
Oude Rijn begint, was vroeger helemaal
geen brug, maar stond op die plek een
groot huis in een grote tuin. Daar woonde
tussen 1 910 en 1 920 mijn grootmoeder
als weduwe met zeven kinderen. Om zo n
groot gezin te onderhouden met een klein
B.B. pensioen, nam zij vaak kinderen uit
Indië in de kost. De herinneringen van
ooms en tantes zijn altijd vol van de
gezelligheid, de vele spelletjes die zij
deden, de dieren in de tuin.
Zoals dat gaat, bij het volwassen worden
trok iedereen weg en ook Grootma ging
ergens anders wonen en verkocht het
huis. Eén generatie verder raakte mijn
broer Floor verloofd met Ellie Lekkerker-
ker. Bij 't nagaan van: "Wanneer was jij
waar?" ontdekten zij eerst al, dat zij kort
na de oorlog op dezelfde dag in Hotel des
Indes (Batavia) geweest moesten zijn,
waar Ellie in de pantry werkte en Floor als
militair zijn voedsel kwam halen. Zij heb
ben elkaar toen echter niet ontmoet. Maar
goed, nu gingen zij dus kennis maken met
wederzijdse familieleden.
"Nu moet je ook eens naar mijn groot
moeder" zei Ellie, "Ze woont in Leider
dorp in een bejaardenhuis". Zo gebeurde.
18
