Bloemen en woorden van waardering na
de show.
1 952. We waren terug uit de oedik van
Borneo. Woningnood, weinig geld, kin
deren, werk zoeken, werk vinden. Je
leefde intens en ondanks alle soesah
aan je kop was er een overweldigend
gevoel van dankbaarheid dat je weer
bezig kon zijn ineen vrije wereld. Al was
de wereld niet meer helemaal van jou.
Er werd zo ontzaglijk veel gedaan.
Films, concerten, toneel. Ineens was
daar de naam: JOYCE MOUTHAAN
Modeshow in Des Indes, opbrengst
t.b.v. het Rode Kruis. Voor de Nieuws
gier ging ik erheen.
Des Indes zag er uit als vroeger, muziek,
rijsttafel, dansen. Ik sprak Joyce in de
kleedkamer. Waar haalde ze die waan
zinnig mooie collectie vandaan? Parijs?
Zelf ontworpen, zelf gemaakt, met vier
djaits. Waar had ze het geleerd?
Singapore, goed gekeken, meegelopen
in een modezaak. Snufjes en fournituren
uit Singapore, Hong Kong. Mettangan
dingin en brani mati kom je een eind ver
toch? Investering. Genoeg belangstel
ling van - zoals altijd sprak ze in korte
zinnen. Elaar Engels was netzoslechtof
net zo goed als haar Nederlands, maar
uitermate veelzeggend. Elaar gezicht
was weer mooi als vroeger. Trots, uit
dagend haar houding.
Schitterende japonnen, brocaat, zijde,
chiffon, taft, een perfecte coupe, zo
perfect als ik nog nooit in levende lijve
had zien showen. Haar geheim? Haar
geheim.
Chris Broekhuyzen, binnenhuis archi
tect, richtte een model boetiek voor
haar in aan de Jalan Grissee. Pastel-
kleurige wanden, diffuus licht in wit
omlijste nissen waar ze japonnen of
stoffen in kon etaleren. Witte stoelen,
witte tafeltjes.
Op een dag kocht Joyce goeiig van een
straatverkoper een schilderijtje, en spij
kerde het meteen in haar boetiek. Chris
Broekhuyzen zag het toen hij er kwam
en kreeg een woede aanval die je in
Bogor kon horen. "Als je nog een keer
probeert iets aan de muur te hangen
dan sla ik de hele boel kort en klein".
"Altijd zo boos jij Chris" zei Joyce
liefjes, "wil je lekkere gado-gado, mijn
moeder heeft net gemaakt". Een week
later hingen er nog twee plaatjes aan de
muur. Scheef.
In de kamer achter zaten de djaits.
's Nachts knipte Joyce de toiletten. Op
gevoel, uit het hoofd, zonder patroon.
De meeste shows werden gegeven voor een charitatief doel. Van Indonesische high
society waren mevrouw Hatta - hier in het midden - en mevrouw Soekarno enthousiaste
bezoeksters.
26
Ineke Coppen was 17 jaar en niet in
het minst van plan om mannequin te
worden. Maar een van de mannequins
bleek in verwachting, kon de japonnen
niet meer aan en Joyce haalde Ineke
over voor haar te lopen. Later werd
Ineke Joyce's schoonzuster. Ze was
stewardess en bracht geregeld uit
Jakarta Joyce's lievelingskoekjes
mee: peroet ajam, daar kon je Joyce in
de nacht voor wakker maken!
Ze plooide, spelde, knipte in op de pop.
In een nacht zo'n vijf, zes japonnen. De
schetsen op vodjes papier lieten veel te
raden over voor de buitenstaander,
maar Joyce en haar djaits waren de
insiders, teamwerkers. Er werd gewerkt
met voorgevormde bh's, lijfjes, met
vullingen en voeringgaas.
Ze leverde japonnen aan de upper ten,
aan ambassade-vrouwen en de rijksten
uit de society. Ze verdiende kapitalen
en verloor kapitalen want natuurlijk
werd ze beduveld omdat ze wel handels
geest bezat maar niet opgewassen was
tegen gewiekste profiteurs. Veel geld
kwam binnen maar nog meer deelde ze
uit aan wie het nodig had. Of van wie ze
dacht dat die het nodig hadden. Ze
leefde als een grande dame, verkeerde
in de hoogste kringen maar elke kring
was goed genoeg voor Joyce. Ze kon
niet alleen zijn, moest altijd mensen om
zich heen hebben. Die waren er, die
leefden op haar kosten. Natuurlijk,
Joyce was immers rijk, ze verdiende
toch geld als water?
In Singapore ontmoette ze Carol Reed,
bekende Britse filmregisseur. Hij vroeg
haar meteen of zede vrouwelijke hoofd
rol wilde spelen in "Outcast of the
Islands" met Trevor Howard. Ze pie
kerde er wel over, maar weigerde toch.
Het betaalde niet zoveel, ze had er geen
tijd voor en bovendien voelde ze er niets
voor om in sarong rond te lopen en te
zwemmen. Neen, ze verkoos mooie
toiletten - Joyce liep zelf op elke mode
show mee en was altijd de meest opval
lende verschijning - boven roem als
