INDISCHE BEJAARDENZORG
Ze zitten. In de huiskamer. Twee stoten om de zoveel tijd een geluid uit
Iemand roept gilt eigenlijk, iets onverstaanbaars. Sommigen slapen in hun
stoel en hun hoofden bewegen op het ritme wat hopelijk dromen zijn. Een
enkeling plukt de hele tijd aan haar mouwen en daar is ook hij die alsmaar
staart Bij de deur, steunend op een looprek, schuifelt een vrouw. Even heft zii
haar hoofd op, kijkt je met twee bruine ogen aan en zegt "dag meneer"
Meneer Toen ik nog niet geboren was runde zij een groot huishouden!
.Van k_°Rjes ?n lepeltjes. Theetijd. In de gang opgewekt gepraat van
verzorgsters. Bejaarden. Indische bejaarden.
Het bovenstaande is een impressie,
overgehouden aan verschillende be
zoeken aan verschillende tehuizen voor
Indische bejaarden. Laatst sprak ik
hierover met Rob Eisinger, de 37-jarige
Indische directeur van "De Leeuwerik"
te Laag Soeren, één van de vier verzor
gingshuizen voor Indische bejaarden in
Nederland. Na school is Rob direkt de
gezondheidszorg ingegaan: verpleeg
kunde A en Ben daarna de kadercursus.
De laatste jaren is hij vooral op beleids
niveau werkzaam geweest. Een jaar
werkt hij nu in Laag Soeren, vanaf
1 oktober jl. als directeur.
Pas toen ik in de krant de advertentie
las van Stichting Huize De Leeuwerik
leerde ik dat er in Nederland speciale
tehuizen zijn voor Indische bejaarden.
Eerder heb ik het gewoon niet geweten
en ik loop toch al een paar jaar mee.
Maar dit geeft ongetwijfeld ook aan dat
het bestaan van Indische tehuizen
slechts bij weinigen in de bejaarden
zorg bekend is, iets wat ik in mijn
huidige functie dan ook steeds weer
bevestigd zie.
Op dit moment wonen in Nederlandse
tehuizen Indische bejaarden waarvan
sommigen wegkwijnen. En erzijn erdie
een psychogeriatrische indicatie krijgen
terwijl dat helemaal niet nodig is. Het
enige dat zij behoeven, is een ver
trouwde Indische omgeving. Alleen al
hierom is en blijft het nodig om het
bestaan van de Indische tehuizen onder
de aandachtte brengen. Maar het is ook
zo dat we te maken hebben met wacht
lijsten: enerzijds omdat er een toe
nemende vraag naar plaatsing is, ander
zijds (en vooral) omdat er weinig of
geen doorstroming is van werkelijke
demente bewoners naar verpleeghuizen.
De reden voor dit laatste ligt kort gezegd
in de barrières die worden opgeworpen
door allerlei regels en voorschriften van
overheidswege èn doordat er geen
specifieke verpleeghuizen bestaan voor
psychogeriatrische (demente) Indische
bejaarden. Omdèt er een slechte door
stroming is, krijg je inderdaad al gauw
de indruk dat in Indische tehuizen vooral
dementerende bejaarden zitten. Natuur
lijk is die indruk voor een deel juist,
maar dan ook komen we op een punt
om de zaken genuanceerd te bezien.
Er zijn in Nederland vier verzorgings
huizen voor Indische bejaarden. Het
Ministerie van W.V.C. staat niet te
springen om deze zogeheten catego
rale tehuizen in stand te houden. Hoe
meer integratie in "gewone" tehuizen
hoe liever het W.V.C. is. Dat kost minder
geld. Iets wat Indische tehuizen zich
Rob Eisinger
dan ook niet kunnen veroorloven, is
leegstand, al was het maar van één
kamer, anders loert daar de dreiging
van opheffing of anders het verplicht
worden om ook niet-lndische bejaarden
op te nemen.
In deze situatie is het moeilijk om bij het
opname-beleid primair een verantwoor
de verhouding na te streven tussen -
mag ik het zo zeggen - gewone en
demente bejaarden. Hiermee wil ik
overigens niet zeggen dat in een tehuis
geen plaats mag zijn voor demente
ouderen, integendeel. Trouwens, ook
daarin heb je gradaties. Maar wanneer
demente bewoners anderen in een
neerwaartse spiraal meenemen, dan
moet je denken aan doorstroming naar
verpleegtehuizen en die doorstroming
stagneert dus. Andere bejaarden die in
een tehuis willen (of moeten), moeten
wachten. En die wachtlijst wordt alleen
maar langer wanneer je bedenkt dat
méér mensen bejaard worden en langer
leven.
Huize de Leeuwerik te Laag Soeren
22
(lees verder volgende pagina)
Voor Huize De Leeuwerik ben ik bezig
met het opstellen van een beleidsplan
waarin ik een visie probeer neer te
leggen. Bijvoorbeeld het streven om te
komen tot verschillende soorten tehui
zen: voor psychogeriatrische geïndi-
ceerden, voor lichamelijk (somatisch)
geindiceerden en gewone" tehuizen.
Een deel overlapping kan en mag
natuurlijk bestaan. Verder denk ik aan
zogenaamd flankerend bejaardenbeleid.
Zoals het openen van een dagopvang
die er mede toe kan bijdragen om de
kinderen thuis te ontlasten. En een
gast-aan-tafel constructie waarbij
ouderen kunnen logeren, een soort
soos-idee. En daar is het "jongeren-
zorgen-voor-ouderen idee". Jongeren
die een deel van hun tijd geven om dat
flankerend beleid mogelijk te maken.