Nog een van die prachtige natuurtafereeltjes die de heer Siebers een halve eeuw
geleden vastlegde met zijn camera. Als je die foto zou moeten benoemen zou "De
Drie Wijzen uit het Oosten" de meest toepasselijke titel zijn. Kan een mens iets
wijzers bedenken dan de totale ontspanning van lichaam en geest? Tegenwoordig
nemen ze daar lessen voor! Deze katjongs gingen liggen, zitten en vissen. Wachten
zonder verwachting, de hoogste wijsheid. Vraag het maar aan schaap.
en kinderen, die van andere steden
overgeplaatst waren naar Ambarawaen
werden de jongens vanaf 11 jaar oud
naar jongenskampen overgebracht.
MAKASSAR 1948
Velen hadden hun zoons en mannen
terug gekregen. Ik hoorde tot de geluk
kigen. In 1 946 gingen we naar Holland.
Een jaar later moest mijn man weer
terug naar Indonesië en wel naar
Makassar, als hoofd begrotingszaken.
Ik mocht niet mee. Na talloze malen op
bezoek te zijn geweest bij buitenlandse
zaken, zeiden ze eindelijk "Soedah laat
maar" en vertrok ik met de Ruys en
twee kinderen naar Celebes, naar het
Empress hotel in Makassar. Daar kreeg
ik op een morgen bezoek van de
dominee.
"Men heeft mij verteld, mevrouw, dat u
in het kamp van Ambarawa een Kerst
spel heeft opgevoerd. Kunt u dat hier
ook doen in mijn kerk? U krijgt al mijn
Ambonnese jongeren voor de muziek,
zang en fluit." Ik was stom verbaasd.
Legt de kabar angin zulke reuze afstan
den af? Ja maar, ik zit in een hotelkamer.
Ik heb net mijn man teruggekregen en
ik heb dat spel niet bij de hand. "Maar
uw geheugen mevrouw en uw toewij
ding en het geluk, dat u de mensen hier
schenken kan."
Natuurlijk zwichtte ik. De Ambonnese
jongens maakten er eerst een lolletje
van, maar toen ik zei, dat ze maar beter
weg konden gaan, werden het de be
minnelijkste kornuiten, die je maar
denken kon. Hoe het zij, we kregen een
heel ander soort medespelers dan
vroeger. Er deden volwassenen mee als
de drie Koningen en herders en Jozef
was een jonge militair.
Toen we in de kerk repeteerden, deed
zich nog een incident voor. De tweede
predikant, dus een collega van mijn
dominee, was stom verbaasd toen hij
dat troepje in de kerk vond. Wat deden
we daar? Voor een Kerstspel? Maar dat
is een heidense vertoning, dat wil ik niet
hebben. Ik zei hem dat hij dat maar met
zijn collega moest uitvechten, maar dat
we echt niet weggingen.
24 December was de uitvoering een
groot succes. Mijn dochtertje was in de
loop der jaren uitgegroeid tot een vol
maakte aartsengel. Toen het spel uit
was, slopen onmiddellijk alle Ambon-
nezen het toneeltje op. Ze gingen in een
kring zitten en zongen het Onze Vader,
zo prachtig en innig als ik het nog nooit
gehoord gehad. Achter de coulissen
stond ik te wachten om hen te bedanken
en wie kwam zich daar bij me voegen?
Die ene predikant, die zich tegen het
Kerstspel gekant had, omdat het zo
heidens was. Hij sloot zijn armen om mij
heen en vroeg of ik hem vergeven wilde.
Hij was absoluut van mening veranderd.
Op dat moment kwam mijn man aan,
die later aan zijn vrienden vertelde: zag
ik daar mijn opeens mijn vrouw staan,
omstrengeld in de armen van een wild
vreemde man met een lange baard.
De volgende avond zouden wij het spel
nog opvoeren in het A.N.V.J.-gebouw,
een gezellig toevluchtsoord voor mili
tairen. Een half uur na het einde van het
spel kwam de commandant in de zaal.
Alle militairen moesten onmiddellijk
naar de kazerne.
De volgende dag moesten ze voor de
2de politionele actie naar Java. Het was
voor ons een droevig einde. Vreselijk.
Houdt goede moed. God zegene jullie.
Zo scheidden wij. Oudejaarsavond zaten
wijzelf op de boot naar Java. Mijn man
was voor hetzelfde werk naar Bandoeng
overgeplaatst. Wanneer zou er eindelijk
werkelijk vrede zijn?
BANDOENG 1949-1951
Eindelijk een eigen huis met een tuin in
een mooie omgeving. Een prachtig
heuvelachtig land met een heerlijke
temperatuur, waar we allen tot rust
kwamen en gezond werden.
Kerstmis naderde, de uitvoering van het
Kerstspel werd besproken in de Protes
tantse gemeente en de Directeur van de
Aniem (de lichtfabriek) bood zijn prach
tige tuin aan voor de opvoering. Een
tuin met aan de achterkant een plateau,
waarop alles kon plaatsvinden, 's Avonds
om zeven uur, in de maneschijn onder
een prachtige sterrenhemel. Het was
uniek, weer heel anders. Wij hadden de
schoolkameraadjes van onze dochter
en zoontje tot onze beschikking.
Dit spel werd laterdoorde Huisvrouwen
vereniging in hun maandblad afgedrukt.
Later in een school nog eens opgevoerd
samen met vluchtelingen en kinderen.
Het zou de laatste keer zijn dat wij het in
Indonesië opvoerden.
HOLLAND
Kinderen trouwden, kleinkinderen
werden geboren en groeiden op en
vierden Kerstmis bij oma en opa, die
opeens dachten: zouden wij dat oude
Kerstspel niet met hen op kunnen voeren
in ons grote huis. Lappen en gewaden
en attributen, ze lagen in een koffer op
zolder. Zo gezegd, zo gedaan.
En zo kreeg het oude Kerstspel jarenlang
een nieuw vervolg.
In grote schroom, zo komen wij
tot 's werelds eeuwig feestgetij
nu roerloos naderbij
Met diep ons hart gedenken zal
Christus geboren in de stal
Voor mij, voor mij.
M. VAN LITH-VAN SCHREVEN
11
