"Indonesië in Vogelvlucht"
KLANK/DIA SHOW
J. G. Yssel de Schepper
DINIHARI TRAVEL
ïjs«y
Bruidspaar bij de Toraja's, Zuid Sulawesi.
gen van Javaanse kunst nog aanwezig
is en gekoesterd wordt. Ongenoemd
moeten blijven de vele heilige gamelans,
krissen, juwelen, evenals de antieke
staatsierijtuigen in de vorm van een
fabeldier, zoals de Kareta Singha Barong
van de Kraton Kasepuhan en de Kareta
Peksi Naga Liman van de Kraton Kano
man, beide in Cirebon. En de daarmee
verbonden hofgebruiken, zoals de
garebeg-optochten en de dans- en
muziekvormen. Het bestaat allemaal
nog, het wordt in ere gehouden, gecul
tiveerd omdat het nog een wezenlijk
onderdeel van de eigen identiteit vormt,
een geheel eigen wereld vertegenwoor
digt, die los staat van die andere,
moderne wereld waar men tegelijker
tijd ook aan deel neemt. Er bestaat ten
opzichte van de kratons geen bescher
mende monumentenwet, zoals wij die
kennen. En voor zover mij bekend ook
niet voor andere gebouwen van histo
rische waarde, zoals bijvoorbeeld de
oude moskeeën, waaronder de heilige
moskeeën van de wali's in de steden
aan Java's noordkust: Banten, Jakarta,
Demak, Gresik, als belangrijkste. Omdat
al deze instellingen nog een functie
hebben in de maatschappij, worden ze
onderhouden en blijven ze voortbe
staan. Maar in het kader van het kunst-
behoud is het absoluut noodzakelijk,
gedetailleerde documentaties ervan
te maken. Zeker van de kratons met
inbegrip van het dagelijkse- en cere
moniële leven, dat daarmee verbonden
is.
Niet alleen in de kratons, maar in alle
Indonesische culturen is het traditionele
element nog springlevend, waardoor
het een voedingsbodem of een bron
van inspiratie vormt voor allerlei uitingen,
die zeker ook als kunst kunnen worden
aangemerkt, of zo men wil, volkskunst.
En misschien komt het wel door het
spanningsveld tussen de staatsfilosofie
en de nog sterk gevoelde traditie, dat de
bevolking zelf, zonder het zelf te besef
fen, de spreuk Bhinneka Tunggal Ika op
zo duidelijke wijze gestalte geeft.
Dit is heel goed waarneembaar bij de
huwelijksceremoniën. Ondanks Islam,
ondanks Christendom of moderne ideo
logie, ziet men juist hier, dat men
onwrikbaar aan zijn etnische wortels
vasthoudt. In de bruidskleding van bruid
en bruidegom volgt men onverbiddelijk
de eigen oude adat, zodat er geen twijfel
over bestaat, waar de familie oorspron
kelijk vandaan kwam. En bij gemengde
huwelijken, bijvoorbeeld tussen een
Javaanse bruid en een Minangkabause
bruidegom, wordt de Javaanse cere
monie gevolgd door een Minangkabau
se. Dit is een heel opmerkelijke ontwik
keling, die er toe bijdraagt,dat oude
cultuurelementen en traditionele voor
werpen, zoals kleding en sieraden, hun
functie blijven behouden.
Tenslotte is veel onbesproken gebleven.
Slechts enkele facetten werden aange
stipt, voornamelijk met het doel, de
grote lijnen aan te geven, waarlangs
zowel staat als volk van Indonesië denkt,
ten aanzien van het kunstbehoud.
Natuurlijk kan niet alles bewaard blijven.
Veel zal door de tand des tijds vergaan.
Andere voorwerpen worden het willige
slachtoffer van de keiharde internatio
nale handel. Zij verlaten op slinkse wijze
het land, ondanks beschermende wet
ten. Dit zijn dingen, die over de hele
wereld gebeuren, zonder dat daar veel
aan te doen is. Des te verheugender is
het, te constateren, dat er de laatste tijd
een stroom van prachtige boeken over
Indonesische kunsten cultuur los komt,
verluchtigd met schitterende kleuren
foto's en voorzien van een goede tekst.
Boeken, die heel duurzijn en misschien
daarom niet in de Nederlandse boek
handel te koop liggen. Maar die toch al
een aanzet vormen tot de documentatie
van wat er nu nog allemaal in Indonesië
aanwezig is.
Alg. Assurantiebedrijf "Argo"
ALLE
VERZEKERINGEN
Kantoor en woonhuis Corn, de Witt-
laan 83, Den Haag, tel.070-55 71 72
Individueel reizen door Indonesië?
- met eigen vervoer en chauffeur
-verzorging akkomodatie
Vraag vrijblijvend offerte.
Voor inlichtingen 02526 - 7 21 46
Na jarenlang verblijf in I ndonesië en de laatste jaren 4 speciale fotoreizen
gemaakt te hebben naar dit prachtige land, heeft ondergetekende een
diaserie samengesteld over Java, Bali en Sumatra.
Het avondvullend programma (duur 80 minuten) is uitgevoerd als
geprogrammeerd diaporama, d.w.z. "in overflow" met gebruikmaking
van 2 projectoren, met begeleidende muziek en enig commentaar.
Indien u geïnteresseerd bent in een voorstelling, dan verzoek ik u
contact met mij op te nemen.
J. W. R. DIJKSTRA
Schuilenburgerplein 1 - flat B 96
Tel. 033 - 72 86 66
3816 TD Amersfoort
22
