De alleroudste video
FAJJiWIND
Hotel nodig in Indonesië?
Hotel nodig in Thailand?
reizen 070-3630553
(ook voor vliegtickets)
BU DE VOORPLAAT (Foto: archief IWI)
Ze zit voor de televisie maar kijkt er niet naar. "Waarom zet je de TV aan als je er toch
niet naar kijkt?" vraag ik. "Ik heb de TV niet aan, ik moet eerst de video terugspoelen
en dan ga ik naar David kijken".
Dan zie ik op het scherm inderdaad alleen warrige, gekleurde strepen in ijltempo
voorbijschieten: een video die teruggespoeld wordt. Een kind kan het. Dit kind van
zes kon het dus. Haar vingertjes drukken feilloos (voor mij) onzichtbare knopjes in
op vreemde apparaten en even later zit ze met devoot gezichtje te kijken naar haar
geliefde "David de Kabouter".
Tussen Stacy en mij liggen bijna twee
generaties, dat geeft mij het recht om
elke vorm van technische vernieuwing
na het uitvinden van de televisie te
weigeren. Voor mij geen afstandsbe
diening, geen video, CD's of andere
apparaten waar knopjes moeten wor
den ingedrukt, uitgetrokken, wegge
schoven. Ook al om de eenvoudige
reden dat ik ze met mijn belabberde
ogen niet kan zien. Wat niet ziet, wat
niet weet, niet deert is voor mij een
motto waar ik vrij goed bij vaar. En op
den duur is het nog milieuzuiverend
ook, je zult zien dat ze vroeger of later
uitvinden dat door het indrukken van
knopjes gifgas vrijkomt.
Nu is er net een jongeman geweest die
zich bezorgd heeft afgevraagd waarom
oudere Indische mensen zo in het ver
leden leven. Waarom we niet in de
toekomst kijken. Wel, dat doe ik ge
regeld en wat ik zie doet me met af
grijzen aan de dag van morgen denken.
Als oudere heb ik dat toekomstkijken
over te laten aan jonge sterke mensen
met in- en uitzicht en ik moet alleen
vertrouwen hebben in wat er door hen
bedisseld wordt. Of niet soms?
Mogen oudere mensen nog wel dénken?
Waar hebben ze dan de VUT voor uit
gevonden en de AOW?
Neen jongeman, voor ons is er die
eenvoudige schakelaar. Met één hand
beweging zet mijn tijdmachine mij terug
naar de tijd dat ik mijn vader en moeder
in de binnengalerij hoor musiceren.
Vader viool, moeder piano. Ze speelden
Schubert, Strauss, Weber, Mozart wal
sen, stukken uit de opera, polonaises en
nocturnes. Zuiver voor eigen plezier.
Niet met de behoefte om op te treden of
met platen, CD's en cassettes geld te
verdienen of op tv en radio te komen.
Neen, zomaar, omdat muziek - en dat is
voor iedereen die het maakt - een uiting
is van blijdschap, tevredenheid en be
vrediging van een verlangen naar iets
moois. In veel huizen zag je een piano,
een viool, een gitaar. Er was altijd wel
iemand die erop kon spelen. Soms ge
beurde dat samen, soms ook alleen.
Gezongen werd er ook. "Ajo, kom je van
avond spelen?" Ik hoor het mijn vader
nog zeggen tegen Tom Schalk, Leo Ohl.
"Kan jouw vrouw wel vanavond?"
"Natuurlijk." Ma kon altijd, er was
immers geen "Cagney and Lacy",
"Dallas" of "Golden Girls" die ze beslist
niet wilde missen?
Waar hadden ze piano en viool spelen
geleerd? Van deze of gene. En van wie
hadden deze of gene het geleerd? Nou
moet u niet moeilijk doen, er waren
geen muziekscholen en conservatoria
maar de allereerste deze of gene had er
wel in Europa op gezeten. Denk aan
Kathy Ament, aan Madlener, aan Paul
Seelig, aan die vele, vele getalenteerde
musici met een gedegen Europese
opleiding die in Indië woonden.
Er was geen Buma,geenStemra, er was
alleen de muziek die men wilde maken
en k o n maken. Die klonk 's avonds in
stille straatjes, gang zus, gang zo. Op
afgelegen ondernemingen. We groeiden
op met Westerse muziek, met gamelan
en krontjong. We hadden de vrije keus,
al naar gelang onze geaardheid. Meestal
was het de westerse muziek of kron
tjong. Gamelan stond te ver van ons af,
die hoorde bij de achtergrond van ons
"zijn", maar daar bleef het bij. Dat
begrijpen ze in Nederland nooit. Je kunt
geen film over Indië zien of gamelan
klanken slaan onze herinnering meteen
dood. Terwijl Indië voor ons altijd
Schubert, Weber, Strauss, Puccini
betekent. Vertel ze dat hier maar eens,
ze geloven je niet.
Weet u nu wat ik bedoel bij deze voor
plaat? Dat is de alleroudste video,
nergens te krijgen. H ij past ook op geen
enkele video-recorder dan op die, die u
altijd bij u draagt. Als u tenminste zo
oud bent als
LD
Wie deze musicerende dame en heer
zijn, we weten het niet. Op de achter
kant van de foto stond alleen: in ons
huis op Kramat.
NIEUWE EN BIJZONDERE
BOEKEN BIJ
BOEKHANDEL MOESSON
Indonesisch/Engels
Seni Kerajinan Aceh
The crafts of Aceh
door Barbara Leigh
Rijk geïllustreerd werk over kunst en
cultuur in Aceh.
f 52,50, porto f 5,50
ENSIKLOPEDI
BUDAYA NASIONAL
Keris dan senjata tradisional Indonesia
lainnya. Encyclopaedie over krissen in
Indonesia. Geïll. f 149,-, porto f 5,50
Partini, Recollections of a Mang-
kunagaran Princess
f 29,50, porto f 4,50
BATIK KLASSIK (Classical batik)
Alles over de orthodoxe wijze van batik
ken, de motieven en hun betekenis.
Rijk geïill. f 30,-, porto f 4,50
Zojuist ontvangen:
een groot aantal Indonesische recepten
boekjes (kaart-systeem, geïll.)
f 19,50 per deel (wel zelf uit te zoeken!)
Van Batig slot naar Ereschuld
door Janny de Jong
Discussie over financiële verhouding
Nederland-lndië.
f 49,50, porto f 5,50
De Banda eilanden
Een serie lezingen door D. A. Visker
over de geschiedenis, de perkeniers en
de bevolking van Banda. Eenvoudige
uitgave, f 10,00, porto f 2,50.
STABELAN JUBILEUM-NUMMER
Verhalen over en rond de historie v.h.
KNIL. Samengesteld door P. van Meel,
redacteur Stabelan. Goede documenta
tie, rijk geïllustreerd.
f 25,50, porto f 4,50
Laan van Meerdervoort 610
2563 BN DEN HAAG
Telefoon 070 - 346 89 50 51 of
2
