Wat is arm?
BIJLAGE VAN HET INDISCH TIJDSCHRIFT MOESSON
MEI 1990 LOSSE NUMMERS f 1-
kei om geul is "KENG"
INTEN BIDOERI
Dat "arm zijn" een zeer rekbaar begrip is, zal wel de reden zijn dat er zo weinig
reacties op de in de vorige "Toko" gestelde vraag, zijn binnen gekomen. De
definitie van mevrouw Steinebach lijkt me erg zinvol. Wat voor de een als
"armoede" wordt gevoeld, betekent voor de andere "niet rijk zijn".
Het komt de laatste tijd veel voor dat
door hen, die gewend zijn aan het leven
in een rijke maatschappij fout geoor
deeld wordt over z.g. armoede in een
land waar andere leefgewoonten gelden.
B.v. lopen op blote voeten, het eten met
de vingers, het ontbreken van boter,
melk, brood, vlees e.d. in het dagelijkse
eten. Zijn Amazone Indianen arm, zijn
wilde stammen die leven in hun eigen,
niet door westerse cultuur aangetaste
omgeving, arm?
Iets niet hebben hoeft geen armoede te
betekenen. Tekort hebben aan iets waar
men aan gewend is en dat een behoefte
is geworden, heet bij ons "armoede".
Arm ben je als je werkelijk niets hebt dat
je met een ander zou kunnen delen. Ik
herinner me dat ik eens in de Japanse
bezetting, in een kampong op zoek ging
naar een oude kokkie van ons. Ik vond
haar. I n het optrekje waar ze woonde lag
alleen een tikar op de grond en een
gendih stond op een kist in de hoek.
Achter het huisje was een put. Na de
begroeting schonk ze een glas water
voor me in en vroeg: "Wilt u een bad
nemen?" Een arme vrouw, ze kon alleen
het water uit de put met me delen. Dus
was ze toch rijk. Natuurlijk wel iets rijker
toen ik haar geld had gegeven. Ik bedoel
maar
"Alhoewel wij hier al 34 jaar wonen zijn
we nog steeds oud-Indiërs. Wij eten
nog bijna iedere dag rijst met sambal,
onze dochter is hier geboren, maar
houdt ook meer van rijst dan Europees
of Nieuw Zeelands eten, en haar 2
zonen, onze kleinzonen, vragen mij
altijd om "Rice and Chicken" te maken!
En onze schoonzoon, een echte Nieuw
Zeelander, maakt betere saté dan mijn
man!
Het is hier nu vrij warm, dat klinkt
misschien vreemd, maar het was hier
gisteren over de 30° Cl Wij missen wel
de oud-Indische koempoelans, en lezen
vaak in Moesson over de diverse Pasar
Malams, en wij en onze verschillende
hier wonende Indische vrienden krijgen
prompt heimwee!"
Mw. W. M. SPEEKENBRINK-
KLOPPENBURG - Nw. Zeeland
Over arm gesproken: in mijn pubertijd
waren we arm - het was in de beruchte
malaise tijd in de 30er jaren - kregen
mijn ouders steun van de armenzorg in
Kertoso. Ik heb het toch niet als zodanig
ervaren. E. ROBIJN
Arm zijn geweest is een goede erva
ring en vormt een stevige basis, om
het leven verder aan te kunnen.
Men kan op een sportieve manier ja
loers zijn, zonder afgunstig te zijn op
die "andere". Anders jaloers zijn, is
gebrek aan ontwikkeling van geest
en erg onvolwassen.
Mw. J. H. JANSEN
Ja we zijn arm geweest, Jettie en ik.
Toen we pas hier in Amerika kwamen.
We hadden toen al twee kinderen en
vaak konden we de krantenjongen niet
betalen (50 c). Ik had geen car en we
moesten overal naar toe lopen.
Mijn hart breekt als ik terugdenk aan die
periode in ons leven, toen Jettie zich
zoveel heeft moeten ontzeggen en ze
alles aanvaardde, ook mijn vlagen van
woede. Woede op het leven, maar vooral
woede om mijn eigen tekortkomingen
en woede dat ik haar hier naar toe had
gesleept. Jazeker, zijn we arm geweest.
TH. LIT
Arm ben je, wanneer het je is ontgaan,
dat het leven meer waarden bezit dan
geld alleen. Soedah al.
THEO KAPPERS
Arm is,
als je niet spontaan kan geven uit een
blij gemoed.
Geld of Goed.
ELSE SUYDERHOUDT
Arm in de letterlijke zin is geen droge
korst brood te eten te hebben en geen
dak boven je hoofd. Maar arm is volgens
mij ook arm aan warmte, innerlijk, arm
aan gevoel, gewoon de kleine aange
name dingen in het leven, attenties enz.
Arm heeft niets met geld te maken.
Rijk zijn is gewoon je lekker in je vel
voelen.
EDITH LEMAIRE
Arm (en rijk) zijn voor mij héél betrekke
lijke begrippen, afhankelijk van waarmee
je het en met wie je 't vergelijkt. Verder
is er ook het verschil: arm aan stoffelijke
zaken of geestelijke waarden. Een per
soon vindt zichzelf arm en anderen, die
hem/haar kennen, vinden deze persoon
juist rijk. Andersom kan ook: men heeft
medelijden met een persoon, die ver
schillende materiële dingen niet bezit,
maar hij/zij hecht aan deze zaken
nauwelijks enige waarde en is tevreden
met wat hij/zij bezit.
Zelden mis ik stoffelijke, concrete
zaken, wens meer gezondheid of meer
contacten met personen of het weer
zien met Indonesië. Ik denk echter vaak:
wat ben ik rijk aan herinneringen.
E. R. STEINEBACH-VAN REIJN
NU WEER VERKRIJGBAAR:
(hout-gesneden damesklompen) in
diverse modellen/hakhoogtes.
Postbus 12568, 1100 AW Amster
dam Z.O., tel. 020 - 91 23 21,
fax 020 - 91 37 76, telex 10044
T-1