BRIEVEN
OVER...
0
ëJ9m
O
Cirebon
Met NECTAR-essence:
Individueel reizen door
Indonesië
DINIHARI TRAVEL
(Vervolg: "Becaks passen niet meer
in de moderne stad")
verneur is gekomen om de laatste
becaks op te halen. Ik denk aan Pak
Basir en Pak Anang. De vorige drie keer
waren ze op tijd gewaarschuwd. Zou
dat deze keer ook het geval zijn? Als ik
richting de markt loop, zie ik ze in
hevige discussie gewikkeld met de ge
meentewerkers, die de becak van hen
los proberen te trekken. Er ontstaat een
heel tumult als een aantal omstanders
Pak Basir en Pak Anang gaan helpen.
Dan grijpt de politie, die zich tevoren op
de achtergrond heeft gehouden, in. Met
getrokken revolvers stappen ze op de
becaks af. Gelaten laten Pak Basir en
Pak Anang hun becaks los. Tegen zoveel
overmacht kunnen ze niet op. De vol
gende dag lees ik dat bij een becak-
razzia in een wijk in het zuiden van
Jakarta woedende becakrijders een lid
van het gemeenteteam hebben gedood.
Trek naar de stad
Een ambtenaar bij de stadsplannings-
dienst, die gehuisvest is aan het grote
Merdeka, hetVrijheidsplein, steltdathij
de dood van het teamlid betreurt, maar
dat het de prijs is die de stad voor haar
verdere ontwikkeling moet betalen. Hij
geeft toe, dat de gouveneur met zijn
becakverbod meer beoogt, dan het een
voudig verwijderen van een in zijn ogen
niet meer acceptabel vervoermiddel.
"In feite wil de gouverneur mensen in
de desa's ontmoedigen naar de stad te
komen", zo geeft hij als commentaar.
"Voor veel mensen was de becak na
aankomst in de stad de eerste bestaans
mogelijkheid. Als deze straks niet meer
bestaat, zullen ze zich twee keer be
denken voor ze naar Jakarta komen.
Want laten we even duidelijk zijn. We
praten over een stad van bijna acht
miljoen mensen met een infrastructuur,
die bij de enorme bevolkingsgroei van
de laatste twintig jaar sterk is achter
gebleven. Slechts veertig procent van
alle huizen is aangesloten op hetdrink-
waterleidingsnet. In sommige wijken is
sprake van een bevolkingsdichtheid
van 3.000 mensen per hectare. We
hebben verkeersopstoppingen die bijna
de gehele dag duren. In de huidige
kritieke situatie is er echt geen plaats
meer om de jaarlijkse stroom van
200.000 mensen uit de desa op te
vangen", aldus de stadsplanner, die
eraan toevoegt dat plannen voor gron
dige infrastructurele verbeteringen al
jaren lang klaarliggen, maar dat fondsen
om ze uit te voeren ontbreken.
HANS ROLLOOS
(Dit artikel is overgenomen uit "Interna
tionale Samenwerking", juni 1990)
18
Naar aanleiding van het artikel "Onder
desongsongTunggul Naga" Van F.M.J.
van Maanen, in Moesson no. 1 9 van 1 5
mei 1 990, zou ik enkele aanvullingen
willen plaatsen t.a.v. de tekst bij de foto:
De vooringang van de kraton Kasepuhan
in Cirebon. De tekst is op enkele punten
niet helemaal juist.
In de kunst en cultuur van Cirebon zijn
inderdaad door de eeuwen heen vele
Chinese invloeden opgenomen, die
samen met Javaanse, Sundanese en
Moslim-elementen in de loopdertijden
zijn versmolten tot een typisch eigen
levensstijl en kunstvorm, n.l. die van
Cirebon.
Cirebon heeft op al die invloeden van
buiten zo meesterlijk een eigen stempel
weten te drukken, dat er een eigen
Cirebonse "identiteit" ontstond, die
zich zelfstandig verder heeft ontwik
keld. Vergeleken met andere delen van
Java herkent men de Cirebon-stijl daar
om makkelijker aan zijn specifieke
karakter.
Inderdaad vindt men in de kraton
Kasepuhan diverse elementen, die op
Chinese invloeden teruggaan. Maar
evenzogoed (in de oude gebouwen en
poorten van de voorhof vóór de eigen
lijke kraton), oud-javaanse elementen,
die sterk verwant zijn aan die van het
laatste Hindoe-rijk Majapahit, in Oost-
Java. In de tijd van de V.O.C. werden
hier in sommige muren zelfs (nu antieke)
Delftsblauwe tegels tot een harmonieu
ze versiering ingemetseld! Beter voor
beeld van het absorbtievermogen van
de Cirebon-cultuur is nauwelijks denk
baar.
De twee witte roofdieren op de rots
partij vóór de eigenlijke kraton zijn
echter geen Chinese leeuwen (al bevin
den die zich wel in de verderop gelegen
meditatie- en lusthof van de vroegere
sultans, Suniaragi), doch inheemse,
witte Siliwangi tijgers.
De beroemde Sunan Gunung Jati
(Hidayat) van Cirebon, tevens een der
negen wali's die de Islam op Java ver
spreidden, kreeg uit zijn vierde huwelijk
een zoon, Pangeran Pasarean, die de
voorvader van alle Cirebonse sultans
werd. Het vijfde huwelijk van Sunan
Gunung Jati was met de befaamde
Chinese Prinses Ong Tien, dochter van
de keizer van China. Dit huwelijk bleef
kinderloos.
De moeder van Sunan Gunung Jati,
Rara Santang, was een prinses van het
westjavaanse hindoerijk Pajajaran. Vol
gens de legende vermeed Prabu Sili
wangi, de vorst van Pajajaran (die het
hindoeïsme trouw was gebleven), een
direkt contact met de moslimzoon van
zijn dochter. En door middel van zijn
magische krachten liet hij zijn rijk
Pajajaran in het niets verdwijnen. Zijn
onderdanen veranderden in de witte
tijgers van Siliwangi, die sindsdien de
symbolische wachters zijn van de Cire
bonse vorstenhuizen.
Aldus de kronieken: Purwaka Caruban
Nagari en Babad Cerbon.
Bronnen:
Tim Yayasan Mitra Budaya Indonesia:
CERBON. (Red. R. Abdurachman), Ja
karta 1 982.
Alit Veldhuisen-Djajasoebrata: BLOE
MEN VAN HET HEELAL, (blz. 59),
Sijthoff, Amsterdam 1 984.
R.S. WASSING
OEOEPONBERO
Zilveren Medaille Den Haag 1885
Luik 1902
Gouden Medaille Den Haag 1913
maakt U voordelig uw ROZENSTROOP
sorbets, gebak en zeer fijne likeuren I I
Nu ook levensmiddelen kleurstoffen: rood-
geel-groen-oranje-blauw en bruin.
Vraag gratis receptenboekje bij uw Toko,
drogist of Pharm. fabriek "Phytol" - Afd.
Nectar essence. Wagenstraat 129, Den Haag
- met eigen vervoer en chauffeur
- verzorging en akkomodatie
Voor inlichtingen:
tel. 02526 - 7 21 46
Zeer goed guesth.,
WIS MA CHARLOTTE
bij Holl./Manadonese mensen. Ruime
frisse kmrs. m. fan, eigen badk. toilet;
pr. f 20,- tot f 25,- incl ontb.; gratis
halen/brengen v. vlieav. Men spreekt
HoliyEngylndon. Koffie-thee-frisdrank
gratis, lunch en diner op afspraak.
Excursies naaro.a. zeetuinen, modder
baden, Meer v. Tondano en nog vele
andere mogelijk met onze bus.
Inl. in Ned. Jo ten Westenend, tel.
04120 - 35144. tel. Manado 0431 -
62265.