MARINE KAZERNE GOEBENG (MKG),
Soerabaja, 31 augustus 1934
Onthulling
Glodok Gedenksteen
Reinder de Langestraat
TUNAS L. v. Meerdervoort 610, 2563 BN DEN HAAG
De complete bak 8, zeemiliciens, na de parade t.g.v. Koninginnedag.
Staand v.l.n.r. marinier 1e kl. Willemse, Willy van der Voet, Verdonck (keeper
bondselftal Solo, gesneuveld a/b kruiser "Java"?), Berts, Van Zuylen, Max
Rosenthal, Warnaar (bekend wielrenner, jongste van twee broers, overl. in
Thailand), korporaal der mariniers Bosman (bakmeester), Ungerer, Hendriks, Frits
Tessers, Lampe, Ivo Spier, Smith, Coenen.
Knielend v.l.n.r. Donald Tessers, Gottfried Voll, Weiter, Guus Wardenaar,
Zeeuws.
Reacties aan: Dhr. H.E. Tessers, Poptahof-zuid 511, 2624 SG Delft.
Op 2 7 september 1 944 werd een jeug
dige groep Nederlanders, die spontaan
en openlijk weigerde samen te werken
met de Japanse bezetters, in Batavia
gearresteerd en via politie-gevangenis-
sen tenslotte ondergebracht in de ver
schrikkelijke strafgevangenis GLODOK
in de "Benedenstad", tezamen met ge
lijkgerichte medestanders uit diverse
andere steden op Java, die op een later
tijdstip na razzia's eveneens waren
opgepakt.
Hoe slecht en mensonterend de om
standigheden in deze gevangenis waren,
mag blijken uit het feit, dat het aantal
overledenen, bij aanvang nog in de bloei
van hun jonge leven, door martelingen,
besmettelijke ziekten, maar vooral door
uithongering, verstoken van enig medi
cijn, percentage-gewijs (wat een vrese
lijk woord in deze context!) een der
hoogste van de Japanse internerings
kampen, was!
Pas na 41 jaar vond de zo verdiende
erkenning gedeeltelijk plaats. Gedeelte
lijk, omdat openlijk verzet tegen de
bezetters om met hen samen te werken
en bij herhaling te weigeren ten strijde
te trekken tegen de geallieerden, hier in
Nederland niet als verzet wordt be
schouwd. Zelfs niet voor degenen, die
daarbij destijds het leven lieten, ofwel in
de na-oorlogse tijd tot en met de dag
van vandaag nog de schadelijke psy
chische of fysieke gevolgen daarvan
dragen.
Wel werd aan deze Groep toen, als enige,
die in een burger-concentratiekamp in
Indonesië gevangen heeft gezeten, in
1 986 hetGlodok-herdenkingskruis uit
gereikt, terwijl enkele weken later het
bestuur van deze groep in audiëntie
werd ontvangen door ZKH Prins Bern-
hard, bij welke gelegenheid hij zich
uitvoerig liet inlichten over het wel en
wee van de ex-Glodok geïnterneerden.
Het ligt nu in de bedoeling in oktober
van dit jaar een gedenksteen op het
Ereveld Menteng Pulo te Jakarta te
onthullen, ter nagedachtenis aan allen,
die voor hun overtuiging in deze gevan
genis het leven lieten.
De realisatie van deze plannen is moge
lijk dankzij de medewerking van de
Oorlogsgravenstichting, maar vooral
door de financiële steun van de ICODO
in Utrecht (Stichting Informatie- en
Coördinatie Orgaan Dienstverlening
Oorlogsgetroffenen).
Voor meer informatie kunnen belang
stellenden zich wenden tot "de Groep
ex-Glodok Geïnterneerden 1944/45",
secretariaat:
dhr. C. van Baardewijk
Griend 43
4143 CG Leerdam
tel. 03451 - 1 63 72
In Moesson van 1 5 mei jongstleden
berichtten wij over de 21 straten die in
het Amsterdamse stadsdeel Osdorp zijn
vernoemd naar personen uit het verzet
in Nederland en Nederlands-lndië in de
Tweede Wereldoorlog. Vier van die stra
ten zijn vernoemd naar personen uit het
Indische verzet (R.M. Irawan Soejono,
Moeder-Overste Alacoque, W.A. Meel-
huysen en L.J. Weiter).
Op dezelfde dag werd echter nog een
straat vernoemd naar een persoon uit
het Indisch verzet. Dat gebeurde in
Leidschendam, waar het straatnaam
bordje "Reinder de Langestraat" werd
onthuld.
Reinder Gebbienus de Lange (1896-
1943) was een kapitein van de Generale
Staf van het KNIL die na de capitulatie
een grote rol heeft gespeeld in de orga
nisatie van het ondergrondse verzet in
Bandoeng en vervolgens op heel Java.
Ook heeft hij belangrijk deel gehad aan
de samenbundeling van burgerverzets
groepen met verschillende guerilla-
afdelingen. In augustus 1 942 werd hij
verraden en opgepakt. Op 10 april 1 943
werd hij onthoofd.
Een Reinder de Langestraat dus in Leid
schendam. Niet onvermeld willen wij
laten dat dit resultaat het initiatief is
geweest van de heer G.M. Schouten te
Leidschendam, die in 1 985 zogegrepen
werd door een boek van een Indisch
verzetsman dat hij werkelijk alles in het
werk stelde om die man, die nog in
leven is en in Leidschendam woont,
met een straatnaam te eren. Door allerlei
redenen werd dat doel niet bereikt,
maar wèl was het gemeentebestuur
ervan overtuigd geraakt dat in de plaat
selijke verzetsstrijderswijk ook ruimte
moest komen vooreen Indische verzets
strijder.
Red.
Telex 32743 Holwe nl, telefoon 070 - 363 89 94-95, telefax 070 - 363 05 52.
Uw Indonesië en Verre Oosten reis op de maat van uw beurs en wensen
gesneden
Agent voor Europa van P.T. TUNAS INDONESIA TOURS Et TRAVEL Jakarta
Kantoren: Medan, Padang, Yogya, Surabaya, Bali, Ujung Pandang, Bandung,
Singapore, Hongkong, U.S.A.
