HET COMPLEX
VAN FRANKENSTEIN
De Golf-crisis is voor velen een gouden
tijd. Persmensen hoeven niette zoeken
naar nieuws, actualiteitenrubrieken
kunnen zonder moeite uren vullen, stra
tegen kunnen al hun theorie toetsen
aan de praktijk, politici kunnen zich
profileren als mannen van stavast, diplo
maten kunnen diplomatiek doen, de
wapenindustrie heeft een enorme afzet,
er is weer een aanwijsbare vijand en
deskundigen spreiden hun deskundig
heid ten toon. Die laatsten zijn overigens
altijd van de partij, over welk flut onder
werp het ook gaat. Een deskundige is
iemand die veel over een bepaald onder
werp weet en die zijn kennis in simpele
bewoordingen deelt met het grote
publiek, opdat dat publiek iets begrijpt
van wat er op een gegeven moment aan
de hand is. Dat is tenminste de bedoe
ling. Niet zelden echter gebeurt het dat
een kijker of luisteraar na een optreden
van een deskundige geen snars wijzer
is geworden. Omdat de deskundige niet
de gave heeft mensen iets met gewone
woorden, en dus klaar en duidelijk, te
leren. Wie dat wèl kan is Leo Biegel,
Midden-Oosten deskundige. De laatste
weken is hij zeer regelmatig op de
televisie te zien en wat je direkt bij hem
voelt is "die man kan praten en wat hij
zegt is duidelijk".
"Zijn colleges trokken studenten die,
evenals Biegel zelf at snel bevlogen
raakten van het Midden-Oosten, maar
bovenal van de manier van lesgeven.
De colleges waren immers voor een
deel een show, met een inspirerend
vertoon van eruditie en een parelende
stroom aan anecdotes, terwijl hij
tegelijkertijd a/s een spreekstalmees-
ter een parade aan gasten uit het
Midden-Oosten presenteerde. Tegelij
kertijd echter vergde hij een gedegen
kennis, die grondig werd getentami
neerd.
Dr. L.C. Biegel
Op het moment dat ik dit schrijf, is er nog geen oorlog in het Midden-Oosten.
Wel kan die elk moment uitbreken, ledereen, zo lijkt het, zit daar eigenlijk op te
wachten. Er is zoveel gezegd, zoveel gedreigd, er zijn zoveel wapens en
manschappen verzameld, dat het dan maar moet gebeuren ook. Goed, er schijnen
vervelende dingen te kunnen gebeuren als ze die gassen gaan gebruiken en
wanneerde olie-installaties worden veranderd in parkeerplaatsen zal dat vervelende
gevolgen hebben voor de economie en dus ook voor onze eigen beurs, maar we
zitten er ver genoeg vanaf dat de door de media opgevoerde spanning zich maar
moet ontladen ook. Hebben we wat te horen op de radio en te zien op de televisie.
Het is als bij het W.K. voetbal. Heel veel geschrijf en gepraat vooraf, maar dan moet
het gebeuren. Dan moet er gevoetbald worden. En als je er dan al snel
uitgeknikkerd wordt, nou, dan is dat even een anti-climax.
"Hoe bevredigend deze situatie ook
lijkt, toch is Biegel nooit geheel thuis
in Nederland. Hij houdt niet van dit
land, waarvan Amsterdam de enig
dragelijke uitzondering is omdat daar
bij vlagen tenminste nog een mondia
le sfeer heerst. Maar altijd blijft er het
Indische verleden: zijn eerste reis naar
Italië was een bevrijding, omdat hij
weer bergen zag.
"Juist deze positie, midden in de
wereld maar nergens thuis, was waar
schijnlijk zijn diepste motief om zich
bezig te houden met de problemen
van minderheden. Dat was wellicht de
bestemming van zijn weg in en tot de
historie, tussen Batavia en Amster
dam.
Deze drie citaten uit de bijdrage van Piet
de Rooy aan het boek "Op zoek naar
stabiliteit in de Oriënt", een liberamico-
rum dat Leo Biegel werd aangeboden
bij zijn afscheid vorig jaar van de Uni
versiteit van Amsterdam, schetsen pre-
