Over chagrijn,
een minister en Hoegeng
ORIENT TRAVEL BV S
RETOUR BANGKOK v.af 1.430,- jf'j*];
RETOUR JAKARTA v.af 1.900.- Vyfl//
'11
Politiek
Waar je al pratende over Indonesië op den duur erg chagrijnig van kan worden, is
het "verbod" om te spreken of te schrijven over alles wat maar enigszins te maken
kan hebben met politiek. "Schrijf dat maar niet", "dat kun je niet zeggen", "schrap
dat maar liever" enz. zijn zo van die dringende adviezen. Én als je die opvolgt dan
ben je een aardige jongen die welkom blijft en die nog genoeg stof kan vinden voor
niet controversiële zaken. Het idiote is echter dat de meesten het over vele (politiek
getinte) zaken roerend met elkaar eens zijn. Wat zij vinden is algemeen en een
werkelijke publieke opinie die voor niemand geheim is. Maar toch moet gedaan
worden of het wèl een geheim is en dus moet er over gezwegen worden.
Nu weet ik wel dat dit alles te maken
heeft met een van de beginselen van de
stijl van Azië, maar er zijn grenzen aan
het doen of je niets in de gaten hebt.
Waarom moet er altijd maar zwijgend
geglimlacht worden? Voor wie? Van
wie? Wat gebeurt er als je eens een keer
spreekt in plaats van zwujgt?
Nu hoor ik al stemmen die zeggen "ben
je zo stom? Je wordt toch gepakt of op
zijn minst tegengewerkt als je openlijk
kritiek levert. Je weet toch wel! Jij zit in
Nederland, daar kan alles, maar wij
moeten hier leven en werken."
Even stil. Daar zit wat in. En waarom als
een betweter artikeltjes schrijven waar
per saldo niemand wat aan heeft behalve
één scribent die meent alles te kunnen
begrijpen. Goed dan, niets en niemand
onnodig voor het hoofd stoten. Heb je
inderdaad niets aan. Hoe gemakkelijk is
het toch om de vrede te bewaren. Wil
natuurlijk niet zeggen dat je terstond
doofstom en blind wordt. Én ook niet
dat je je als een Gekke Henkie laat
inpalmen voor een spel waarvan de
regels soms dubieus zijn. Ofwel: liefde
voor en binding met Indonesië moet
nog niet betekenen dat je op alles maar
ja knikt. Op den duur word je daar
chagrijnig van en after all: ook Indone
siërs zijn net als wij maar gewone
mensen en dus niet volmaakt.
Niet geïnterviewd
Een interview met Arifin Siregar, de
Indonesische minister van Handel, heb
ik niet gehad. Ik heb er ook niet om ge
vraagd. Wel mocht ik een avond zijn gast
zijn en ook hij heeft zich bepaald inge
spannen om mij tijdens mijn verblijf
houvast te geven voor het geval ik daar
behoefte aan mocht hebben. Het aardige
van contacten op dit niveau is de weten
schap dat in de huidige Indonesische
regering mensen zitten (Arifin, Soebadio,
Alatas) die zich nog iets voor kunnen en
willen stellen bij Indische mensen. Niet
in de laatste plaats komt dat omdat zij in
Indonesië nog Nederlands onderwijs
hebben gevolgd (Arifin bijvoorbeeld is
van de na-oorlogse CAS) en in Neder
land hebben gestudeerd. En de banden
met hun Nederlandseen Indische vrien
den hebben zij altijd onderhouden. Nu
betekent dit ook weer niet dat Indische
mensen dus een gemakkelijke ingang
hebben voor het behartigen van moge
lijke Indische belangen in Indonesië.
Wel is het goed te ervaren dat de band
tussen Indonesië en Nederland niet
altijd een eenrichtingsverkeer uit Neder
land is.
Minister Siregar heb ik niet geïnterviewd.
Ik had kunnen vragen naar de CAS of de
ontwikkelingen in de Indonesische
handel, maaralsjedan meteen minister
praat wil je het toch vooral hebben over
Minister Arifin Siregar
wat pittiger zaken, zoals arm en rijk,
corruptie, generaals en nog wat. Én
omdat je mag aannemen dat een minis
ter zich daarover liever niet uitlaat, hoef
je ook niets te vragen. Wil overigens
niet zeggen dat het dus vage figuren
zijn die over zulke zaken niet nadenken.
We kunnen ons echter voorstellen dat
zij in een land dat iets groter is dan
Nederland andere dingen te doen heb
ben dan het beantwoorden van een
paar "kritische" vragen van een ventje
uit Nederland.
Hoegeng
Wie weinig meer te doen heeft omdat
hij weinig mèg doen, is Mas Hoegeng.
Ooit was hij een belangrijk man, een
bekend musicus. Toen werd hij op een
zijspoor gezet en vervolgens viel hij in
ongenade. Mas Hoegeng berust in zijn
lot maar rust heeft hij niet.
Mas Hoegeng: "Ik slaap weinig. Vóór
drieën ben ik al wakker en dan doe ik de
radio aan. Ik zoek de zenders af en om
half vier luister ik naar Hilversum
Wereldomroep. Daarna doe ik gymnas
tiek en ga mandiën. Dan luister ik weer
naar de radio, een godsdienstig pro
gramma. Het is dan 05.45 uur geworden
en dan ga ik naar mijn dochter om mijn
kleinzoon brood te brengen. Om 09.00
uur ben ik weer thuis. Naar de radio
berichten luisteren, bezoek ontvangen,
wat schilderen en buitenlandse kranten
lezen. Dat is het. Elke dag opnieuw.
Ik ben op 14 oktober 1921 in Peka-
longan geboren. Mijn vader was djaksa
(officier van justitie). In Kemalang ben
ik op de Hollands-Inlandse School
geweest, daarna in Pekalongan waar ik
ook de Mulo heb bezocht. In Djocja de
A.M.S. doorlopen. Toen naar Batavia
om te studeren aan de Rechtshoge
school. De oorlog brak toen uit. Ik weet
nog goed: ik moest de boeken van prof.
Van den Berg overbrengen van school
naar het museum. Daar aangekomen
31-daagse verzorgde reis JAVA en BALI GARANTIEFONDS
v.af 3.800,- reisgelden
RETOUR BALI v.af 2.135.-
RETOUR AUSTRALIË v.af 2.525-
Singel 486 - 101 7 AW AMSTERDAM
Tel. 020 - 23 74 84
Laan van Meerdervoort 291 DEN HAAG
Tel. 070 - 361 50 78
Rokin 52 - AMSTERDAM - Tel. 020-24 25 38
12
