Planten uit de Tropen
4
HftEMfiNTHUS MULTIFLORUS
Liliapiapi - Bulat desember - Rembang darah
Vuurlelie - decemberbol - bloedbloem
Familie: Amaryllidaceae narcissenfamilie
Rond Kerstmis bloeit in Indonesië de
Decemberbol (bulat desember) ook wel
vuurlelie (liliapi-api) of bloedbloem
(Kembang darah) genoemd. Het is de
moeite waard deze vuurrode bol in de
tuinen te zien bloeien, werkelijk een lust
voor het oog.
Er zijn wel 50 verschillende soorten van
deze plant. Hieruit zijn verschillende
rassen gekweekt.
De Decemberbol behoort tot dezelfde
familie als de Clivia, Amaryllis, Sneeuw
klokje, Agave en andere bolgewassen.
Alle Haemanthussoorten komen uit
tropisch- en Zuid Afrika.
De mooiste is wel de Haemanthus Multi-
florus veel bloemen), afkomstig uit
de Afrikaanse Savannen. In het wild
groeit ze in de Sierra Leona. Omstreeks
1 783 werd deze plant naar Engeland
gebracht en in warme kassen verder
gekweekt. In Indonesië groeit ze in de
bergstreken (niet te hoog) en op de
laagvlakte, waar ze met ongeregelde
tussenpozen bloeit, vaak rond Kerstmis.
De bolachtige wortel is samengesteld
uit grote cylindervormige en vlezige
vezels. Uit de bol groeit een ronde
roodgevlekte stengel. Aan de top bloeit
de bolvormige schijnscherm met een
middellijn van 1 2 tot 1 5 cm. De bloem-
scherm bestaat uit 50 tot 100 straals
gewijze uitstaande bloemen, 5 cm
groot, leder vuurrood bloempje staat op
een 4 cm lang steeltje. Ze bezitten 6
lintvormige bloemblaadjes en 6 wijd-
uitstaande meeldraden. De bloem-
scherm lijkt op die van de sieruien. Vlak
onder de bloemscherm zitten 3 of 4
lichtrode hangende blaadjes, ongelijk
van vorm met daartussen enkele smalle
blaadjes. Onderaan de stengel groeien
ovale lancetvormige groene soms ge
vlekte bladeren 20-30 cm lang en 2-1 2
cm breed. Iedere plant bezit 4 tot 7
bladeren die meestal vóór de bloei af
sterven om na de bloei weer te verschij
nen. Zodra de ronde rode vruchtjes rijp
zijn moeten ze gezaaid worden. Ze
verliezen vlug hun kiemkracht. Het
Mi
li
V -
vVMM',
V y
1. Bloempje van decemberbol.
2. Blad van poederkwast.
3. Vruchten van poederkwast.
4. Bloeiende bol van poeder
kwast.
duurt enkele jaren eer deze planten
gaan bloeien. De vermeerdering kan
ook geschieden door middel van broed-
bolletjes die aan de bolvormige knol
groeien en er voorzichtig afgehaald
kunnen worden. Voor een rijkere en
mooiere bloei is het beter de broed-
bolletjes aan de plant te laten zitten.
Deze Haemanthus Multiflorus is voor
onze huiskamer niet geschikt maar al
leen voor de warme kas.
Er zijn Haemanthussoorten die met wat
extra verzorging wel in onze huiskamer
kunnen groeien en bloeien. Een daarvan
is de Haemanthus albiflos witte
bloemen. Ze is misschien niet zo mooi
maar wel apart. Ze is sterker en heeft
niet zoveel warmte nodig. De bol - 7
cm - wordt in maart geplant in vrucht
bare grond, in een meer brede dan
diepe, relatief kleine, pot. Soms zitten -
bij aankoop - aan de 7 cm dikke bol
bladeren die weldra verdorren doordat
de bol aan zijn nieuwe omgeving moet
wennen. Bij het planten moet de top van
de bol even boven de potgrond uit
steken. In het begin heel spaarzaam
water geven, langs de potrand. Pas als
de wortels gevormd zijn en de plant
groeit mag meer water gegeven wor
den. Zo voorkomt men bolrot. De pot
moet in het begin op een warme onder
grond staan bijv. de verwarming of
schoorsteenmantel. Zet de groei door
dan is een plaatsje voor het raam zowel
in de schaduw of zonkant geschikt,
mits de plant maar volop licht krijgt en
boven de 1 6 graden C. Het kan soms 1
tot 2 jaar duren eer de plant bloemen
krijgt. De bloeitijd is in de zomer. Uit de
vier bekervormige schutbladen komen
de witte meeldraden met oranjegele
Decemberbol, Madioen (foto: L. Martens)
14