O
RETOUR BANGKOK v.af 1.320-
RETOUR JAKARTA v.af 1.870- Vyfi//
Met NECTAR-essence:
(ANVR)
31-daagse verzorgde reis JAVA en BALI GARANTIEFONDS
v.a3.800- reisgelden
RETOUR BALI v.af 1.975-
RETOUR AUSTRALIË v.aƒ2.635-
Singel 486 - 101 7 AW AMSTERDAM
Tel. 020 - 23 74 84
Laan van Meerdervoort 291 DEN HAAG
Tel. 070 - 361 50 78
Rokin 52 - AMSTERDAM - Tel. 020 - 24 25 38
ten, om eens wat stedelingen te ont
moeten, een kaartje te leggen etcetera.
Wel verdacht ik de Hr.v.d. Berg er van
de jungle telegraaf te zijn. Nu wilt u,
waarde Moessonlezer en -lezeres, waar
schijnlijk wel weten wat zo'n meneer
daar wel zo deed in z'n eentje. Wel, hij
was chef de bureau van de Java China
Japan Lijn, tevens havenmeester na
mens het N.l. Gouvernement. Een zeer
belangrijk man dus. Vooral wanneer u
bedenkt dat hij daar in zijn dooie eentje
zat, zonder enig personeel en de JCJL-
boot, de befaamde Kidoel bezocht zijn
havenwerken eens in de 2 weken. Deze
havenwerken bestonden uit de rivier
zelf en niet vergeten ja, het strand. Die
Kidoel voer van Batavia alle havens
(hoogstens 3) van de zuidkust langs.
Tjilatjap zal wel de belangrijkste ge
weest zijn. Dat binnenlopen van die
boot had ook niet zoveel om het lijf, of
eigenlijk wel, want dit schip moest juist
buiten de - altijd zware - branding
blijven.
De Kidoel liet dan een boot te water, die
dan maar moest zien aan wal te komen.
Op de wal, stond dicht bij ons 4-kamer
Imperial Hotel een grote goedang en
daar brachten de vrachtauto's van de
Thee- en Rubber-ondernemingen hun
produkten.
Dat was allemaal wel wat omslachtig en
dus kwam er wel iemand op het luister
rijke idee daar een laad-pier in de zee te
bouwen, zodat de Kidoel juist binnen de
branding kon aanleggen. En aldus ge
schiedde. Het was me een feest toen
de barang over een decauville-baantje
op het eind van de steiger getranspor
teerd werd en die Kidoel - befaamd om
zijn enorm potige stoommachine -
majestueus de zware branding trot
seerde en tegen de steiger kwam te
liggenen toen kwam een onhebbelijk
brutale en evenzeer ongediciplineerde
zee-golf en die drukte het schip hard
tegen de steiger, die mooi mee-veerde,
zodat kapitein Venema een seconde
later het sein "hard achteruit" doorgaf
en het schip zich nog net kon redden,
terwijl de hele bemanning in doods
nood meegalmde: "ajoattret, attret.
Enfin, dat liep nog best af en de sloep
deed zijn werk als voorheen. Maar die
arme steiger hing er voor Piet-snot bij!
Toen is iemand op het grandioze idee
gekomen in de riviermonding een sloe
penhaventje te graven, waar dan meer
dere bootjes permanent konden liggen.
Dat zou laden en lossen enorm verbe
teren.
En zo stond daar, tot ver buiten de
branding, dat machtige bouwwerk van
een aanlegsteigermet een lelijke
deuk middenin de branding, waar het
stoomschip Kidoel nou net alleen maar
een paar minuten gelegen had. En het
laad- en loswerk geschiedde op de
omslachtige oude manier, via een sloep
van het eigen schip.
Maar kijk, dat kon natuurlijk niet zo
blijven. En gelukkig vonden knappe
koppen een mooie en genieuze oplos
sing: in de rotsen bij de riviermonding
een klein haventje waar meerdere prau
wen zouden liggen, die dan in een kort
tempo de laad- en losarbeid konden
klaarspelen! En dus geen gemier met
die sloep van de Kidoel. Maar om dat
haventje te bereiken moest je wel eerst
een keerde rivier-zelf oversteken. Geen
nood: daarvoor levert de afbraak van
onze reuzen-steiger meer dan genoeg
zwaar ijzer materiaal. Zo zie je, komt tijd
komt raad. Klein kunstje!
Voor dat afbraak werk aan die arme pier
werd een jeugdig mandoertje uitver
koren en hij begon met een aantal
vlijtige helpers aan de verwijdering van
het thans zo triest nutteloos kunstwerk.
Nu weet iedereen dat als je een pier wilt
maken, je aan de landzijde begint en zo
kon dan onze jeugdige Michel Angelo
ook echt niet anders weten, dan dat je
dit bouwwerk dus eveneens van de
walkant af gaat slopen!
Dat stuk pier op en over het strand, dat
liet zich vlot afbreken, vooral omdat al
die ijzer-troep niet meer dan honderd
meter verder, bij de rivier moest dienen
voor de vrachtautobrug die daar dan
gebouwd zou worden. Want de hele
beweging zou er zo uitzien: vrachtauto's
brengen thee-kisten en rubberlading
naar de grote goedang, tot Kidoel buiten
de branding ankert. Rijden dan over de
brug naar het kleine haventje en het
vlijtig prauwenvolkje roeit de bootjes
naar het schip: voilé, simple comme
bonjour.
JawelMaar, geen mens kon daar
in die enorme branding ook nog maar
EEN stukje ijzer los krijgen, ook niet op
stillere dagenNou, en nu was er net
geen afbraak staal genoeg om die
nieuwe brug over de Tjilauoet Eureun
breed en sterk genoeg te maken om er
met die zware truck's over te rijden. De
brug werd dus een vrij smalle maar net
breed genoeg om er een mooi decauville-
spoortje op te leggen en nu was het spel
dus zo: truck, goedang, truck, treintje,
haventje, prauwtjes, Kidoel.
Nou, dat haventje was ook gemakkelij
ker gezegd dan gedaan, want die rotsen
waren wel zo allemachtig hard en de
boel slibde nog vrij vlug dicht ook. Dus
werd een speciaal kanaaltje naar het
Oosten uitgehakt, maar nu kwam daar
zo een stroom doorheen, dat de boeren
er geen kaas van gegeten hadden, zoals
we in Indië plachten te zeggen. Nou, het
lukte wel aardig en dus volgde de grote
selamatan.
Alle hoog-mogende Heeren uit Ban
doeng kwamen dit werk tenslotte in
wijden. Onze Agent van de JCJL,
tevens Havenmeester Dirk v.d. Berg
had voor rood-wit-blauw plus gamelan
etc. etc. gezorgd en niets zag er vrolijker
uit dan de prauwtjes en feestgangers,
maar plotsklaps verduisterden de aan
gezichten der autoriteiten terwijl de
menigte in gejuich uitbarsttefleurige
borden sierden het haventje met
"ZWEMMERS" en "ONDIEP"Dirk
v.d. Berg op z'n best!
Ach ja, dit feestelijk geheel leek ook
meer op een inwijding van een zwem
badje dan van een zee-haven!
NECTAR
OEDEPONBERD
Zilveren Medaille Den Haag 1885
Luik 1902
Gouden Medaille Den Haag 1913
maakt U voordelig uw ROZENSTROOP
sorbets, gebak en zeer fijne likeuren
Nu ook levensmiddelen kleurstoffen:
rood, geel, groen, oranje, blauw en bruin.
Vraag gratis receptenboekje bij uw Toko,
drogist of Pharm. fabriek "Phytol" - Afdeling
Nectar essence. Wagenstraat 129, Den Haag
19
