PLANTEN UIT DE TROPEN
BLIMBING ASEM
BLIMBING MANIS
Deze twee soorten Blimbing hebben altijd bij de familie van de Oxalidaceae
(klaverzuringachtigen) behoord. Het zijn de twee enige bomen met eetbare
vruchten uit de duizend soorten van de Oxalidaceae. Nu vormen zesamen met
de Connaropsis een aparte familie, n.l. de Averrhoa of Blimbing-achtigen.
Averrhoa Bilimbi augurkenboom
Averrhoa carambola stervrucht, familie: Averrhoaceae Blimbingachtigen.
Blimbing asem zoals ze hier in
Nederland vaak verpakt zijn.
In Indonesië per kilogram te
koop, hier per stuk.
I. BLIMBING ASEM
Ze is afkomstig uit Indonesië waar ze in het
wild groeit en veel in kampongs gekweekt
wordt. Ze is een sappige groene of witte
vrucht die héél zuur is, op een augurk lijkt
en 7 cm lang is.
Blimbing asem wordt gecultiveerd in Sri
Lanka, Thailand en Indonesië voor de ex
port. In Indonesië heeft ze verschillende
lokale namen. Op Java heet ze Bimbing
Waluh, op het eiland Sunda kent men haar
als Calincing;
Op Madura: Bhalimbing bulu, op Bali
Blimbing Bulu, op Aceh (Noord Sumatra):
Selimen, op Lampung: Balimbing, op het
eiland Flores: Balimbeng, op Ambon:
Takurela en tenslotte door de Boeginezen
Celane genoemd.
Rauw is Blimbing Asam niet te eten; het
oxaalzuur kan schadelijk zijn voor het
botweefsel. Ze wordt veel in oosterse
keukens gebruikt, o.a. voor het maken van
chutneys, compote, siroop en ingemaakt
met uien.
Bij het bereiden van gerechten kan ze azijn
vervangen. Blimbing Asam wordt gebruikt
om roestvlekken uit kleding te halen. Ko
peren voorwerpen worden blinkend
schoon met Blimbing Asam.
Hoestsiroop maakt men van de bruinrode
bloemen. Huidschimmel geneest door 'n
papje van bedorven Blimbing erin te wrij
ven. Bij diarree één of twee ingemaakte
Blimbings per dag eten; werkt stoppend.
Tegen hoge bloeddruk zet men thee van
drie afgevallen bladeren per kopje. Dit
driemaal per dag dagelijks innemen. Dit
middel schijnt ook te helpen tegen koorts
en geelzucht. Bij rheumatiek worden ge
stampte bladeren op de zere plekken ge
wreven.
Tegen Puistjes: drie Blimbings asam met
zout fijnstampen en dit op de puistjes
smeren.
Blimbing asam bomen zijn twee tot vijf
meter hoog. Deze betrekkelijk lage bomen
hebben een gladde lichtbruine bast. De
veel vertakte boom heeft vrij dikke takken.
De kantachtige ijle onregelmatige kroon
geeft weinig schaduw. De sierlijke
gevederde bladeren zitten aan de uiteinden
van de takken bijeen. Ze zijn samengesteld
en evengeveerd, d.w.z. alle bladen staan
precies tegenover elkaar. Van boven
donkergroen, onder is het blad lichtgroen
van kleur, gaafrandig en eindigend in een
scherpe punt, acht centimeter lang.
De geurige donkerrode bruinachtige
bloempjes zijn twee centimeter groot en
staan in trosjes. Ze bestaan uit vijf
bloemblaadjes en tien meeldraden. De
bloempjes ontstaan aan de stam en aan de
kale takken. Dit verschijnsel heet
"cauliflorie" en komt bij veel Indonesische
bomen voor zoals bij de tjermé
phyllanthus acidus, de cacao theobroma
cacao en kepel stelechocarpus.
De vlezige sappige zeer zure augurkachtige
bes heeft kleine zaden die lichtbruin zijn.
De besvrucht ontstaat uit het onderstandig
vruchtbeginsel. De bomen dragen het hele
jaar bloemen en vruchtjes. Blimbing wordt
vermeerderd door zaden. Na drie jaar kan
ze vrucht dragen mits ze goed verzorgd
wordt.
2. BLIMBING MANIS
Blimbing manis is veel groter dan de
Blimbing asem. De vijfhoekige glanzende
lichtgroene of gele enigszins doorschij
nende vrucht is twaalf centimeter lang. In
schijfjes gesneden zijn het net sterretjes.
De smaak is aromatisch, knapperig zoet
tot licht zuur. Ze kunnen rauw gegeten
worden; wel dun schillen of uitzuigen.
Geen verse Blimbing manis eten bij keel-
en buikaandoeningen. De vruchten bevat-
Blimbing manis, hier in winkels te koop, doorgesneden zijn het net sterren.