BIJ DE VOORPLAAT (foto: Carel Lawick)
DAN STA JE
Oproep
GEZOCHT
VAKANTIE I.D.C.
POIRRIE
19e 20e EEUWSE INDISCHE SCHILDERIJEN
aquarellen en tekeningen door Nederlandse en andere Europese
kunstenaars.
HAKS MARIS - Zijlweg 283 - 2015 CM Haarlem
tel. 023 - 23 35 01 - fax. 023 - 25 35 07
Opeens begint het te regenen. Niet zo
maar wat druppels maar echt plenzen. En
dan lijkt het of een sprookje uit is, of het
met de regen wordt weggespoeld. Want in
no-time is alles en iedereen door- en
doornat. Overal zijn opeens grote plassen,
overal is modder, overal komt water af en
door. Nergens meer zon en kleur, alleen
water dat alle mooiheid wegspoelt. Dan
ook zie je niet meer typisch Indonesische
straattaferelen, maar enkel gammele
bouwsels en vehicels. Je ziet mensen die in
één keer alles zijn kwijt geraakt en die
weggedoken het einde van het natuur
geweld afwachten.
De auto wordt gestart. Je kijkt nog even
naar de verdronken plaats waar je nog
maar een half uur geleden uitgebreid zat te
eten en genoot van de omgeving, alles en
iedereen. Waar je dacht "dit is toch
prachtig, wat wil een mens nog meer?" De
auto rijdt weg, met jou en je bent blij deze
plek te kunnen verlaten, op weg naar een
schoon en droog hotel. Om daar uit te
rusten, te slapen en om morgen van daaruit
opnieuw erop uit te trekken en te genie
ten.
Ja, zo kan dat gaan als je op vakantie bent
in Indonesië. Hoewel, Indische mensen
zeggen nooit dat ze daar op vakantie gaan.
Op vakantie ga je naar Benidorm, naar
Amerika of naar de Rivièra, maar niet naar
Indonesië. Je gaat naar Indonesië. En niet
om het een of ander, maar het liefst zou
men ook niet "Indonesië" zeggen, maar
"huis" Ikga even naar huis. Want dat is het
heus nog altijd als je daar naar toe gaat. En
als je er bent en het plenst en je vlucht, dan
voel je je even schuldig, je voelt je even
leeg. Maar ook begin je een beetje te
beseffen. Bijvoorbeeld het verschil tussen
sprookjes en werkelijkheid. Tussen ver
langen en realiteit. Je begint iets te begrij
pen van "tussen twee vaderlanden" en
zoiets als "dualisme".
Ik moet naar de voorplaat toe, naar de
"roemah saté", het gebouwencomplex van
het Departement van gouvernements-
bedrijven in Bandoeng. Zo heet dat nu niet
meer, maar toen, in de oude tijd, wél. En
dat departement was een verzameling van
allerlei overheidsinstanties en -bedrijven,
zoals de Dienst van toezicht op de Spoor-
en Tramwegen, de Zoutregie, de PTT, en
de Dienst van de Mijnbouw. Begin 1991
wandelde een meneer Lawick uit Holland
langs dit gebouw en hij zag onder meer een
bruidspaar dat dit complex had uitgekozen
als decor voor de officiële trouwfoto's.
Lawick maakte daar weer een plaatje van
en dat prijkt nu op de voorplaat van dit
eerste nummer van de 36e jaargang van
Moesson, het Indisch tijdschrift dat nu ook
een maandblad is geworden.
Toen ik deze foto voor de eerste keer zag,
dacht ik: da's aardig. Een "koloniaal" gebouw
dat als achtergrond wordt gebruikt voor
de vastlegging van de mooiste dag van een
leven, van een nieuw begin. Natuurlijk is de
"roemah saté" voor het bruidspaar geen
koloniaal gebouw of het oude kantoor van
de Zoutregie, maar gewoon het mooiste
plekje van Bandung om bruidsfoto's te
maken. Daar moeten we verder niets achter
zoeken of bij fantaseren. Doen we ook
niet. We willen alleen even kijken naar een
stijlvolle voorplaat van een nieuw begin:
een nieuwe jaargang, een maandblad. Naar
een stille ontmoeting tussen verleden,
heden en een toekomst vol verwachtingen.
Opzo'n moment, op zo'n dag gaat het hart
alleen uit naar geluk. Naar het goede dat is
geweest, dat is en dat komen gaat. Voor
even is alles puur omdat voor even niet
gedacht wordt aan zoveel dat ook was, is
en komen zal. En op zo'n dag wordt een
ark gebouwd om bescherming te hebben
en om bij elkaar te kunnen blijven voor de
dagen waarop de regens alle licht en kleur,
al het uiterlijke en sprookjesachtige lijken
weg te spoelen. Want regens houden ooit
op en wanneer de grond weer droog is en
het licht keert terug, dan weet je je weer
gelukkig. Omdat je niet gevlucht bent. Dan
sta je. Net als de roemah saté, een décor
voor een nieuw begin.
RALPH BOEKHOLT
Het NIMAWO (Nederlands Insti
tuut voor Maatschappelijk Werk
Onderzoek) is bezig met een on
derzoek naar de behoefte aan
verzorgingstehuizen onder Indische
Nederlanders. In het kader hiervan
zouden wij graag gesprekken willen
voeren met Nederlanders met een
Indische achtergrond die 65 jaar of
ouder zijn.
Wilt u meewerken aan het onder
zoek dan kunt u ons telefonisch
(070-3541211) of schriftelijk (Willem
de Zwijgerlaan 66, 2582 ES Den
Haag) benaderen en vragen naar riki
van Overbeek. We komen dan bij u
thuis voor een gesprek.
Het Indisch Documentatie Centrum
(IWI) en IFA) is in verband met vakan
ties gesloten van 15 t/m 31 juli a.s.
Best een aardige meid, ze probeert
alleen een beetje op te vallen.
2
