1/Üim fèn&iiesi
SiCintong lEfotel
De Bandoengse
TEMESIAS PIANIST
In het medische vak zijn het vaak fatale
fouten, dodelijke fouten, daarom beper
ken wij ons maar tot de dokter van de
(zieken)huis-, tuin- en keukengenees-
kunde, want die dokter haalt meestal het
snelst de krant bij gemaakte fouten of
vermeende fouten of stomme pech.
Dood is dood en dat is fout, pech voor
de dokter.
In dat medische jargon van ons spreken
wij over iatrogeen.
Krijg je pukkels en jeuk door de aan jou
voorgeschreven medicijn, dan is dat
iatrogeen veroorzaakt. De ontsteking in
je keel is dan dankzij de penicilline ver
dwenen maar dat rode, pukkelige lijf en
die jeuk is toch maar een snert streek
van de dokter volgens de toverformule
iatrogene erythrodermie of een andere
medische kreet.
Conclusie, dokters zijn nuttig maar leve
ren je af en toe wel een rotstreek. Af en
toe? Soedah lah!
Beter maar gattel'n. Misschien net als
trasi. Stink, maar zonder, niet lekker. Al
die zaken, welke ik u tot nu toe heb
voorgeschoteld, wil niet meer of minder
zeggen dat in deze tijd van ons, relative
rend denken een vereiste is om te leven,
om te overleven.
Vroeger waren er veel meer zekerhe
den. Het was allemaal meer zwart-wit.
Niet iets daar tussen. Omdat wij toen
niet zo veel wisten, waren er meer ze
kerheden nodig?
Omdat wij toen veel minder wisten, viel
er ook weinig te relativeren! De aarde
stond centraal in het universum, zo pre
dikten de godgeleerden, de roomse
mullah's van de middeleeuwen en dege
nen, die beweerden dat de aarde een
zandkorrel is in het heelal en met vele
andere planeten om de zon cirkelden,
werden tot de gifbeker veroordeeld, op
gehangen of onthoofd.
Dat leven volgens een zwart-wit pa
troon, een makkelijker leven? in elk ge
val een eenvoudiger leven.
Hopelijk wordt het woord misschien nu
meer gebruikt, dan in mijn jeugd, ter
evaluatie van die zaken, die je liever in
waarde en in betekenis openlaat.Althans
niet invult volgens de normen van het
ogenblik wanneer zo'n kwestie actueel is
geworden of weer actueel is geworden.
Vroeger, eerder in de geschiedenis was
zo'n kwestie anders en later zal het
weer en op een andere manier anders
worden.
De kwestie bijvoorbeeld van waarden en
normen en zaken als liefde, trouw en
eerbied geplaatst in deze tijd en voor
zien van een verklarende tekst van deze
tijd, zijn een waarheid van deze tijd, kun
nen tot dogma verheven worden, maar
in een later ogenblik zullen vraagtekens
achter die zekerheden worden geplaatst.
De dogma bleek een leugen.
De vraag is of je zo mag en kan redene
ren. Het geven van acetosal en
phenacetine beide "geneesmiddelen" te
gen een ontsteking en de daarbij ho
rende koorts en pijn, was een zinvolle
manier om de geneeskunde uit te oefe
nen.
Mag en kan je nu zeggen dat het geven
van acetosal en phenacetine een onzin
nige handeling is geweest, toen in die
tijd? een leugen? en blijk geven van on
kunde? ledereen zal tot de conclusie ko
men dat dit een onzinnige redenering is.
Nu weten wij dat phenacetine een
toxisch middel is en de nierfunctie kan
kapot maken en dat beide "geneesmid
delen" niet of nauwelijks helpen de ont
steking te genezen. Het is een onzinnige
redenering met de verkeerde conclusies
wanneer er geen rekening mee gehou
den wordt de zaken te plaatsen in de tijd
van het gebeuren en bij de dan geldende
kennis van zaken.
Helaas gaat die redenering met die con
clusies niet op voor ons historisch verle
den. En toch was phenacetine een goed
middel toen! En toch werd er daar iets
groots verricht toen! Misschien een
beetje huilerig argument maar geen leu
gen. De leugen is de ontkenning dat er in
de geschiedenis, het historisch gebeuren
van oorzaak en gevolg, zoals die zich
heeft voltrokken geen goede dingen zijn
te melden.
Om in de terminologie van deze rubriek
te blijven, onze koloniale historie is me
laats.
Wie de geschiedenis bestudeert of zich
voor geschiedenis interesseert, maakt
een reis naar de onvoltooid verleden tijd
(O.V.T.) Bentiet the goldenboy van de
taal, die ik het best begrijp en het meest
bemin, zou het hebben over: Morhen ik
ga terug, wanneer hij het werkwoord te
ruggaan zou vervoegen in de O.T.T.T. (u
weet nog wel de onvoltooid tegenwoor
dige toekomende tijd).
Ik ging terug, de O.V.T. wordt dan con-
kunt u zien en horen op zondag
31 mei a.s. van 18.00 uut t/m 22.00
uur in de
HOUTRUST-ROTONDE Den Haag
sequent: Hister ik ga terug. Nog even
verder met de grammatica volgens Ben
tiet.
De V.T.T., ik ben teruggegaan, is dan lo
gisch vervoegd: Ik al terug en dit blijft zo
in de O.T.T.
Veel meer over die verbijsterende "klare
taal", het petjok kunt u lezen in het
boekje van Tjalie over zijn belevenissen
met zijn kornuit door dik en dun Ben
tiet. Die taal hoort bij ons net zoals onze
door de zon verbrande huid.
Naar het land en de stad en het hemelse
klimaat, waar ik ben geboren, groot ge
bracht ben en de beste jaren van mijn
(jonge) leven heb doorgebracht, Java en
Soerabaia in die koesterende maar soms
ook pijnigende warmte, ben ik éénmaal
teruggeweest. Het was een reis naar de
onvoltooid verleden tijd, het was een
reis in de geschiedenis. Er was veel te
leurstelling en blijdschap bij die her
nieuwde kennismaking, helaas veel meer
teleurstelling.
Hister ik ga terug, maar klop niet. Zo
was mijn reis naar de onvoltooid verle
den tijd, althans zo zou ik die reis om
schrijven in emotioneel opzicht en veel
meer woorden zijn er niet voor nodig,
het is duidelijk zo.
Beauty is in the eye of the beholder: Het
mooiste land van de wereld, met het
beste klimaat en de beste tijd van ons le
ven in dat land wat wij wel eens duiden
met: Ons Indië. Een ander vindt het daar
te warm, erg primitief, stoffig en vol on
gedierte.
Het verlies van ouders, kinderen, bezit
tingen en dingen, die je dierbaar zijn,
doen je ook het verleden verliezen en
vaak ook nog je toekomst.
Verdrietige gebeurtenissen, mensen met
een smartelijk verlies. Maar gelukkig zijn
er en waren er ook de goede tijden met
blijde mensen, lachende mensen, dat was
er ook en is er, oh!, happy days, nog
steeds.
Emoties en gevoelens van liefde en haat
zijn zo heel persoonlijk. Onvertaalbaar
voor derden. Dat zijn wij toch met el
kaar eens?
Dat had u gedacht! en ik zal u vertellen
(lees verder volgende pagina)
Tuk-Tuk, Samosir Isl. North Sumatera,
Indonesia
ORCHIDEEËN-PARADIJS op het ei
land Samosir.
Prijs voor 2 pers. in 2-pers. kamer
30,— incl. ontbijt, tax en service.
3-weeks verblijf 20% korting.
Op verzoek halen wij u van airport
Medan.
Adres: Silintong, Jl. Durian 5, Medan
20234. Tel. en Fax 09.62.61.529265
23