SAYANG
ÜK
O
BOEKENWEEK 1992
KflSSfl<
ƒ2 jjj j
'B&NG-AW/VN ■$ÖLOOOOCO>
samen het
INDISCH
DOCUMENTATIE
CENTRUM
"Je hebt zeker wel veel boeken ge
kocht", vroeg een kennis me na afloop
van de Boekenweek.
"Nou... nee", was mijn antwoord. Ik heb
geen enkel boek gekocht in de Boeken
week. Nog voordat hij van start ging
werd ik in een warenhuis al een beetje
bingoeng bij het zien van zoveel boeken
die met Indië/lndonesië te maken had
den. Uit magazijnen van uitgevers waren
restanten "non-sellers" tevoorschijn ge
haald die een paar jaar geleden voor
eenderde van de prijs bij De Slegte of in
de opruiming te koop waren. Goed
kope herdrukken van Indische "tweede
generatie" schrijvers lagen naast luxe uit
gaven van "historische werken". Stapels
werk van hen die de hemel in waren ge
prezen lagen naast een enkele gedichten
bundel van een Indonesische dissident.
Kookboeken lagen naast kampverhalen,
de teksten van Wieteke "tante Lien" van
Dort naast Louis Couperus, P.A. Daum
naast P.A. Toer.
"Leuk hè, die Boekenweek?"
Ach, natuurlijk vond ik het leuk.
Krontjongmuziek in de ene boekhandel;
wat boeken en twee kommetjes rijst op
een Thaise batik in een andere; foto's
van Maleisië, India en Birma in de etalage
van een derde zaak. Lezingen, voor
drachten, batik- demonstraties in open
bare bibliotheken, hartstikke leuk. Eigen
lijk was het voor mij teveel om al die
boeken, waarover ik de afgelopen jaren
gelezen of gehoord had, nu te zien. Boe
ken die in mijn schooltijd niet op de lite
ratuurlijst Nederlands voorkwamen
(met uitzondering van Oeroeg, de Max
Havelaar en De Stille kracht) alhoewel
ze toen allang bestonden en die nu als
meesterwerken werden omschreven.
Mijn honger naar kennis over en beeld
vorming van lnd(ones)ië sloeg bij het
zien van tafels vol vertellingen en beel
den om in een soort misselijkheid. Te
veel, te veel ineens. Alleen vroeg ik me
af, hier en daar potentiële kopers bij de
tafels met lnd(ones)ische boeken obser
verend, of het kooplustig publiek enig
benul had van wie de schrijvers waren
en waar het boek over ging. Onbekend
maakt onbemind. Bekende namen, be
kende titels, kopen maar, boekenweek
geschenk innen en dan is aan de CPNB-
wens voldaan!
En er mag in de Stadsschouwburg te
Amsterdam dan wel voor intimi een
Boekenbal geweest zijn met een Balisch
masker gedrapeerd om het herenurinoir
(men moest in de mond van het masker
richten), maar ik had liever gezien dat
men het geld besteed had aan een docu
mentaire op Nederland 3 over de
Uit de krant van 11 maart jl.:
"Mocht iemand nog in onwetendheid hebben verkeerd over het thema van
de vandaag beginnende 57e Boekenweek, aan het traditionele Boekenbal
heeft het gisteravond niet gelegen.
Tot op de toiletten van de Stadsschouwburg was Insulinde doorgedrongen.
Moesten de mannelijke schrijvers een plas, dan diende dit te geschieden
door de wijdopengesperde mond van een rond het urinoir gedrapeerd
Balisch dansmasker, terwijl slangen, hangend in de anders zo met vijandig
neonlicht gevulde ruimte, in halfduister toekeken hoe deze fysiologische
operatie verliep.
Heel erg Indisch was het Boekenbal. Krontjongmuziek, sateh, een bamboe-
windorgel, het gezang van krekels, stille kracht, gedroogde oerwoud-
insekten met bijpassende citaten uit de Indische literatuur en de halve
uitgeverswereld gestoken in vooroorlogs tropisch en zeer koloniaal wit. Al
les was gedaan om '"t Prachtig rijk van Insulinde" naar het beroemde
woord van Multatuli, kracht bij te zetten."
Cultureel racisme. Laten we het daar maar op houden.
R.B.
lnd(ones)ische literatuur en haar schrij
vers.
Wat die boeken betreft: over twee jaar
kom ik er achter wat men zoal gekocht
heeft, want wat niet verkocht is ligt dan
bij De Slegte of in de opruiming bij een
warenhuis.
MG
NB:
Sayang (in nieuwe spelling omdat ik het
woord pas geleerd heb) het jammer
vinden, zonde.
Bingoeng (in oude spelling omdat ik dit
woord uit mijn jeugd ken): in de war,
zenuwachtig.
Het Indisch Wetenschappelijk In
stituut (tel. 070 - 354 55 01)
en het
Indisch Familie Archief
(tel. 070 - 351 26 02)
Het adres is Prins Mauritslaan 36;
2582 LS Den Haag en de opening
stijden zijn maandag t/m donder
dag van 09.30 - 14.00 uur. Boven
dien elke eerste zaterdag van de
maand van 10.00-12.00 uur.
