Vd Let jjoto
(Mm Let HfyA
(Indisch Familie Archief)
Het Indisch Familie Archiefspoort u nog steeds aan om
oude familiegegevens -stukken, -herinneringen en -
foto 's met zorg te bewaren.
Het IFA krijgt regelmatig van families of uit boedels
foto's en foto-albums. Helaas ontbreken er in de meeste
gevallen gegevens als wie op de foto 's staan, waar de
foto genomen is en wanneer. Voor de generaties na ons
is het belangrijk dat deze gegevens zoveel mogelijk
kompleet zijn. Daarom, verzoekt het IFA u er eens
voor te gaan zitten en zoveel mogelijk op te schrijven
bij de foto 's.
Jaren geleden bracht de heer Albert Raket foto's naar
het IFA. Daarbij vertelde hij heel wat verhalen:
ziet de familie in hun binnengalerij te Batavia. Het zoontje kon
natuurlijk niet stilzitten. Een flits had je toen nog niet en een
seconde voor een kleuter is heel lang. Vader Nobel was samen
met zijn vrouw en hun eerste kind uit Haarlem gekomen. Hij
was een zevende-dags-Adventist en zeer streng in zijn geloof.
Toen hij solliciteerde bij de Handelsbank vroeg hij of hij op za
terdag niet hoefde te werken. Daarvoor in de plaats wilde hij
graag op zondag dienst doen, desnoods als bewaker of
telefoonbediener. Dat accepteerde de directie niet dus de
baan ging niet door. Vader Nobel heeft daarna niet meer ge
probeerd een vaste baan te krijgen en is zelfstandig gebleven.
Hij vestigde zich als fotograaf en heeft het kunnen bolwerken.
Het echtpaar kreeg in Indië nog zeven kinderen
Deze foto maakte ik thuis bij de familie Nobel waar ik vaak aan
huis kwam. Zij waren verre familie. Dit was ook in 1917 en u
Van de derde foto heb ik altijd veel gehouden. Het is gemaakt
in 1918 en stelt voor de eerste klas coupé van de oude
Bataviase stoomtram. Die tram werd getrokken door een
kleine locomotief, bijgenaamd de "Tjebol". Deze "Tjebol" had
geen eigen stookplaats en de benodigde stoom werd aan het
begin en eindpunt ingepompt vanuit een daar gestookte ketel.
Het traject liept vanaf de Oude Stad via Kramat, tot aan Bidara
Tjina bij Meester Cornelis. Het kwam wel eens voor dat on
derweg de stoom op was en dan moest je
een hele poos wachten op de reserve loc
die aan het eindpunt gereed werd gehou
den. Behalve het interieur van de coupé
zit op de foto links van het midden mijn
vader Elias Petrus Raket en door het
middenraam is de ketel van de "Tjebol"
nog zichtbaar..
Mijn tante Nelly Raket was onderwijzeres op Java en had om
de zes jaar groot verlof dat ze altijd gebruikte om lange reizen
te maken. Zo keerde zij tijdens de eerste Wereldoorlog terug
van een verlof uit Amerika beladen met cadeautjes. Voor mij
had zij een fototoestel meegenomen, een box van Eastman
(toen
7,50). Ik fotografeerde veel met deze box en op een dag
schreef Eastman Kodak Maatschappij een wedstrijd uit voor de
mooiste foto van "Oud Batavia". Dat was in 1917. Ik ging met
mijn box op stap en maakte vele foto's waaronder deze, die
een beeld geeft van de achterzijde van de oude huizen langs de
kali Besar. Als twaalfjarige was ik er heel trots op, maar een
prijs won ik niet.