NIET ZELF..."
...zei Anto Daryanto toen ik
een afspraak voor een interview
met bem maakte. Even twij
felde ik er aan of ik hem goed
verstaan had. "Je komt wel,
maar...
"Maar ik kom niet zelf... eh...
niet alleen!".Ik sprak met en
kele makers van het PPI Delf
bulletin, het orgaan van de
Delftse Indonesische studenten
vereniging, om inzicht te krij
gen in wie ze zijn en wat ze
van Nederland vinden.
v.l.n.r. Putut, Iwan, Anto en Armed
Anto Daryanto 1966) afkomstig uit
Jakarta, studeert electrotechniek en is
evenals Iwan Biwanan (1966) uit Sura
baya, die werktuigbouwkunde studeert,
redacteur van het bulletin.
Putut Sudiyono (1964) uit Yogya stu
deert technische natuurkunde en houdt
zich bezig met de produktie van het vier
maal per jaar verschijnende orgaan even
als Armed Yahja (1969) uit Surabaya die
wiskunde studeert. Het spellen van
Armeds achternaam veroorzaakte zowel
bij mij als bij zijn medestudenten een
beetje hilariteit omdat zijn j als Hol
landse j wordt uitgesproken en geschre
ven en niet als dj omdat het nog een
naam van vóór 1972 is...
Het Indonesische Overseas Fellowship
Program maakte het o.a. mogelijk dat de
jongens in Nederland konden studeren.
Na allerlei toelatingstests waaronder
ook een psychologische test en een cur
sus Nederlands in het Erasmushuis te
Jakarta kwamen Putut, Iwan en Anto zes
jaar geleden in Nederland en afhankelijk
van de resultaten Nederlands in Jakarta
moesten ze hier nog een paar maanden
op cursus.
Iwan vond het eerste college in het Ne
derlands moeilijk te volgen en herinnert
zich uit de begintijd dat toen een mede
student de docent een vraag stelde het
zo lang duurde voordat de docent
begreep wat hij bedoelde. Ze besloten
om in het vervolg niet meer tijdens de
les vragen te stellen maar om dat beter
in de pauze te doen om anderen niet op
te houden. Ook Anto (die nu zelfs een
beetje 'plat' praat) vond het Nederlands
moeilijk, maar Armed, die hier drie jaar
geleden is gekomen, had na zijn cursus in
Jakarta geen problemen met de Neder
landse taal.
Een baantje mogen de studenten niet ne
men omdat dat in het contract met hun
sponsor-organisatie staat en het geld dat
ze van deze organisatie krijgen is toerei
kend. Het collegegeld, de boeken en
verzekering wordt betaald en zelf hoe
ven ze alleen de huur en dagelijkse uitga
ven te bekostigen.
Putut, Iwan en Anto wonen in een
studentenhuis terwijl Armed met nog
twee anderen in een gewoon huis
woont. Ze hebben een gemeenschappe
lijke keuken waar ze zelf koken en op de
vraag wat ze van echt Hollands eten vin
den roept Anto "alles is lekker"! Armed
daarentegen vindt alles niet lekker en
kookt altijd Indonesisch of bijvoor
beeld... spaghetti! Putut lust geen zuur
kool maar vindt patat erg lekker en Iwan
houdt niet van gekookt witlof, maar
rauw smaakt het wel en wat hij zeker zal
missen als hij weer in Indonesië is, zijn
zuivelprodukten zoals chocolademousse.
Nederland is niet helemaal zoals ze ver
wacht hadden. Wat Iwan tegenviel was
dat er 's winters zo weinig of helemaal
geen sneeuw was en Anto verwachtte
meer molens.
Vervelend vindt Iwan het ook om eerst
een afspraak te maken als je bij iemand
wilt langs gaan alhoewel het aan de an
dere kant ook handig is want als je geen
zin hebt om iemand niet te zien zeg je
dat het je niet uitkomt.
Armed vindt het moeilijk om nee te zeg
gen tegen iemand die langs wil komen en
in Indonesië, als iemand hem onaange
kondigd bezoekt, laat hij die persoon
binnen ook al heeft hij er geen zin in.
Wat Armed in Nederland tegen valt is
dat de mensen hier zeer individualistisch
leven en alles is volgens de regels. Als je
bijvoorbeeld wilt gaan vissen heb je een
visakte nodig, waarop Anto reageerde:
"en in Indonesië...?"
Een positief punt is dat het zo gemakke
lijk is om aan Indonesisch eten te ko
men. De Indische toko's hadden ze niet
verwacht en ze wisten niet dat er zoveel
soorten sambal waren. In Surabaya
kende Iwan maar drie soorten. Toen hij
pas in Nederland woonde schreef zijn
moeder hem of hij bepaalde ingrediën
ten nodig had, en als iets in Nederland
niet verkrijgbaar was zou ze het hem op
sturen.
Iwan schreef terug: 'alles kun je hier krij
gen!, u hoeft niets te sturen'.
Iwan en Anto zijn al eens naar Indonesië
terug geweest in de vakantie en op mijn
vraag of ze thuis (bij hun familie) ook ko
ken antwoordt Anto: "Ja... mijn moeder
stond wel even te kijken van zo-zo... kun
je koken!"
Iwan is van mening dat de Indonesische
studenten in Nederland beter worden
behandeld, beter zijn geholpen dan bij
voorbeeld Turkse studenten.
- Omdat ze jullie niet echt als vreemde
lingen beschouwen?
"Ik denk het, als ik in Duitsland was gaan
studeren was het een stuk moeilijker ge
weest."
Wat betreft hun vrije tijd zegt het uit
gaansleven in Nederland hun niet veel.
Iwan vindt het op zondag "een dooie
boel. En 's-avonds sluiten de winkels
vroeg, in Delft zijn niet genoeg plekjes
waar je 's-avonds kunt eten, café's zijn er
wel maar..." "de normen en waarden
kloppen niet met de onze", vult Armed
hem aan. "Thuis (in het studentenhuis,
met vrienden onder elkaar) is het gezel
liger". Er is niet genoeg variatie hier. Een
30
