KONINGINNEDAG EN HET KANON
K
K
0
w
31 augustus
Zoals vooral de ouderen onder ons zich zullen herinneren werd Koninginnedag (voor de oorlog op 31 augustusj
uitbundig gevierd in Indië, dikwijls zelfs grootser dan in sommige plaatsen in Holland. Ook Samarinda (Borneo)
in de dertiger jaren maakte daarop geen uitzonderitig.
De scholen hadden een vrije dag, alle kantoren waren gesloten, veel winkels waren feestelijk versierd, aubades van
schoolkinderen, voetbalwedstrijden, noem maar op. Zelfs de kleine Japanse gemeenschap had een mooie, rode
Toripoort over de hoofdstraat opgericht.
De roeiwedstrijden voor lange prauwen
op de Mahakam-rivier behoorden tot de
hoogtepunten van die dag. Elke prauw
werd bemand door twintig roeiers of
meer waarbij iedere landaard van West-
Celebes en Oost-Borneo was vertegen
woordigd. Zo had je de prauw van de
Makassaren, de Bandjarezen, de
Boeginezen, de Badjaus die praktisch hun
hele leven op het water doorbrengen en
natuurlijk ook de Samarindanen. Het
was ongelooflijk om te zien met wat een
snelheid deze prauwen door het water
schuimden, onder luide kreten van hun
stuurlieden en aangevuurd door de op
gewonden bevolking langs de oevers van
de rivier.
Naast de roeiwedstrijden was er nog
een ander hoogtepunt op deze traditio
nele feestdag: de grote optocht van alles
wat wielen had en versierd kon worden.
Nu moet u niet denken dat deze op
tocht er uit zag als de bloemencorso's
van Nice of Aalsmeer, opgeluisterd met
een goede dosis summier geklede scho
nen. Nee, het zag er iets anders uit,
want wij moesten het doen met de mid
delen die er voorhanden waren. Zo
moest ook onze 'toko' ieder jaar met
minstens twee of drie 'praalwagens' op
de proppen komen. Meestal werd daar
bij één of ander artikel gepresenteerd
waarvan wij het agentschap hadden. Het
jaar van het KANON staat mij nog hel
der voor de geest. Wij handelden o.a. in
lokaal bier en importeerden al Neder
lands, Duits en zelfs Japans bier (f 14,50
per kist van 48 grote flessen! Geld had
toen nog waarde). In die periode hadden
we er net een nieuw merk bijgekregen,
nl. bier tjap 'Kanon' en dat 'Kanon' bier
moesten we proberen erin te brengen.
Eén van onze employé's, de artistieke
onder ons, had een lumineus idee.
Waarschijnlijk met visioenen uit zijn
jeugd van het 'Monsterkanon van Staal
stad' monteerde hij op het onderstel van
een oude grobak een vier meter lange,
groen geschilderde cylinder van dun
plaatijzer, dat als loop van het kanon
moest dienen. 'Het leger van Jan' had
niets dat daaraan kon tippen. Verder
liet hij een anderhalf meter hoge fles
van rotan vlechten, groen beschilde
ren, en het gevaarte werd beplakt met
het 'Kanon'bier etiket. Deze fles had
geen bodem en zo kon Dini, onze klein
ste goedangwerker, die altijd voor een
lolletje te porren was, daar van onder in
kruipen en zo zat hij fier, als de eerste
kosmonaut met zijn benen stevig om de
loop geklemd, maar overigens onzicht
baar voor het publiek boven op het
staartstuk van het kanon.
Net voor de processie begon kreeg Dini
nog een fikse mertjon in zijn handen ge
stopt. Die moest hij aansteken en door
een gat in de loop laten vallen bij aan
komst voor de soos, de Koetei Club.
Daar waren behalve het Hoofd Plaatse
lijk Bestuur alle andere hoogwaardig
heidsbekleders verzameld om de win
naars aan te wijzen en de prijzen uit te
reiken.
De processie trok langzaam door de
hoofdstraat van Samarinda, richting
'Koetei'Club en ons monsterkanon
stond in het middelpunt van de belang
stelling. De 'wahs' waren niet van de
lucht. Ook de dignitarissen keken wel
willend toe toen ons kanon voor de
Soos stil hield en Dini moet op dat mo
ment gedacht hebben dat het nu de tijd
was voor het 'Moment Suprème"De
explosie was veel erger dan we ver
wacht hadden en tart iedere beschrij
ving. De dignitarissen op de voorgalerij
van de Soos deinsden achteruit en wa
ren zichtbaar geschokt. De loop van het
kanon barstte open van achteren tot vo
ren en de 'fles' met onze arme Dini erin
tuimelden onceremonieel naar onze pla
neet toe. Gelukkig voor Dini brak het
rotan omhulsel de val en hij kroop met
een verlegen grijns op zijn gezicht er uit
Ons kanon kreeg geen prijs!
E.G. FRANGENHEIM
25
