O
- Heb je toen een sollicitatiebrief ge
schreven?
"Nee, ik ging op een middag langs, heb
toen met Tjalie en met Lilian gepraat en
aan het eind van het gesprek was ik ei
genlijk al aangenomen."
- Was het op een Indisch kantoor voor
jou anders dan op een Hollands kan
toor?
"Nou, het was voor mij natuurlijk erg
vertrouwd. In Alblasserdam, waar ik
woonde, waren veel gerepatrieerden uit
Indië die met elkaar optrokken, er wer
den huisfuifjes gegeven e.d. Bij Tong-
Tong voelde ik me meteen thuis, niet al
leen wat het werk op zich betreft maar
ook de omgang met mensen, op het per
soonlijke vlak dus, geeft mij plezier".
- De ontwikkeling van Tong-Tong naar
Moesson en de inhoudelijke ontwikke
ling door de jaren heen heb je meege
maakt. Wat zie je als een gunstige en
wat zie je als een minder gunstige ont
wikkeling?
"Een gunstige ontwikkeling is ten eerste
dat er tegenwoordig veel aandacht
wordt besteed aan het eigentijdse Indo
nesië omdat ik vind dat de Indische ge
meenschap in voortdurend contact moet
blijven met het land van herkomst. Een
tweede is de aandacht voor ontwikkelin
gen in de Indische gemeenschap nu in
Nederland. Een minder gunstige ontwik
keling... Het is jammer dat de gezellig
herkenbare tempo-doeloe verhalen zeld
zamer worden door het verstrijken van
de jaren... maar dat is helaas onvermijde
lijk."
Door onder meer zijn historische inte
resse is hij betrokken geweest en nog
steeds betrokken bij veel Indische orga
nisaties.
In de begintijd van de stichting Nines is
Charles bestuurslid geweest voor cultu
rele en historische zaken, in welke func
tie hij o.a. lezingen gaf over de Indische
geschiedenis.
In 1988 richtte Charles met enkele an
deren de stichting Sayoman op. Aanlei
ding hiertoe was het feit dat in 1985 de
kraton van Solo gedeeltelijk door brand
werd verwoest. Gon (met wie Charles
in 1975 trouwde) las dit in de krant en
zei tegen Charles: "zou de Pasar Malam
geen actie kunnen ondernemen om mee
te werken aan het herstel van de kra
ton"? Ze belde meteen Ellen Derksen
(voorzitter van de stichting Tong-Tong,
organisator van de Pasar Malam) op. "El
len vond het een goed idee en zodoende
kwam de Pasar Malam in het teken te
staan van de restauratie van de kraton
Surakarta Hadiningrat."
- Maar hoe raakte jij erbij betrokken?
"Ellen Derksen vroeg me of ik samen
met Rogier Boon een fotoexpositie
wilde samenstellen over de Soenans fa
milie en de kraton. De stand trok veel
bekijks en toen bleek hoe velen inte
resse hadden in niet alleen het vorsten
huis van Solo maar in het algemeen in
historie van ook de andere vorstenhui
zen van Indonesië. Gesuggereerd werd
om dit werk voort te zetten en er een
vaste vorm aan te geven. Dit resulteerde
in 1988 in de oprichting van de stichting
Sayoman Galur Sulur Sentana Ningrat
samenwerking van de afstammelingen
van de vorstenhuizen) die zich bezig
houdt met het verzamelen van docu
mentatie, foto's en voorwerpen die be
trekking hebben op de Indonesische vor
stenhuizen. Ook houdt de stichting le
zingen, organiseert exposities (o.a. jaar
lijks op de Pasar Malam) en geeft publi-
katies uit."
Charles was ook een van de mede-op-
richters en bestuurslid van de stichting
Indisch Museum en is sinds een jaar be
stuurslid van SCI-IN (Sociaal-Cultureel
Instituut Indonesië-Nederland) dat tot
doel heeft de culturele band tussen In
donesië en Nederland te versterken en
de kennis van de Indonesische cultuur in
Nederland te bevorderen.
- Het lijkt wel of er meer en meer
Indische organisaties voor allerlei doel
groepen komen. Wat vind je van deze
ontwikkeling?
"Het ligt er aan hoe serieus ze hun taak
opvatten. Ik vind het een gunstige ont
wikkeling als een nieuw opgerichte vere
niging of stichting inderdaad met vol
doende kennis van zaken een bepaald
belang wil behartigen. Anderzijds kan het
tot versnippering leiden en erger nog:
tot rivaliteit!"
- Is die rivaliteit op te lossen, en hoe?
"Wanneer men de wil heeft om per
soonlijke tegenstellingen opzij te zetten
en het gemeenschappelijk doel voor
ogen houdt, moet er een oplossing zijn...
Men moet de grote lijn in het oog hou
den..."
- Heb je nog een wens die je voor jezelf
vervuld zou willen zien?
"Ik ben momenteel met anderen bezig
aan het manuscript voor het eerste deel
(Sumatra en Kalimantan) van een 3-delig
werk over Indonesische vorstenhuizen
en het zou mooi zijn als dat gepubliceerd
werd."
- Wat is er zo bijzonder aan dat boek?
"Het bijzondere is dat het over de ge
schiedenis van zoveel mogelijk
Indonesische vorstenhuizen gaat, dus
niet alleen de bekende. En de nu deels
onbekende en deels in allerlei publikaties
zeer verspreide historie wordt in dit
boek samengebracht."
Met de hoop dat Charles' wens in ver
vulling gaat, keerden we terug naar onze
bureaus en gingen verder met het be
werken van binnengekomen kopij, het
zoeken van foto's bij artikelen, het corri
geren van gezette tekst zoals Charles al
25 jaar lang heeft gedaan en nu nog
steeds met plezier doet.
GABELER STEUR
1933. Het huis van de familie Manders op de onderneming 1940. Pematang Siantar.
Sering Djaja. Charles (links) en zijn vriend Jacques (Ackie) Batteljée.
19