INDIVIDUALIST VAN HET ZUIVERSTE WATER SLOT De Republiek der Verenigde Sta ten van Indonesië was een feit sinds de soevereiniteitsoverdracht op 27 december 1949. In de voor lopige nieuwe grondwet stond dat elke deelstaat in de gelegenheid zou worden gesteld deze te aan vaarden. In geval een deelstaat dat niet zou willen, had het de be voegdheid om te onderhandelen over een speciale verhouding tot de Republiek der Verenigde Staten van Indonesië en het Koninkrijk der Nederlanden. Ambon koos voor onafljankelijkheid en de RMS werd opgericht. Indonesië legde een blokkade rond Ambon. De pers schonk geen aandacht aan deze zaak en bij de Verenigde Na ties vocht één RMS-vertegenwoor- diger een eenzame strijd. Aan Erik Hazelhojf Roelfzema werd het ver zoek gedaan om in het geheim in Ambon gegevens te verzamelen over de aktiviteiten van de Indo nesiërs, en wapens plus ammunitie daar te brengen, opdat de RMS zich kon verdedigen tegen de in menging van Indonesië. Niet al leen zijn oorlogsverleden was de aanleiding om speciaal aan hem het verzoek te doen, maar ook zijn verbeten eenmansakties in Ame rika, als RVD vertegenwoordiger, om de naam van Nederland ge zuiverd te krijgen, hetgeen hem zijn baan kostte. interview met Erik Hazelhoff Roelfzema senior door Liesbeth Steur "Toen admiraal Helfrich, na een telegra fische aankondiging van zijn bezoek, bij ons thuis zat bleek hij zich behoorlijk zorgen te maken over het voortbestaan van de nieuwe Indonesische republiek in die vorm. Hij was er van overtuigd dat als de Molukkers voet bij stuk hielden, zij alle hulp nodig zouden hebben, die te krijgen was. De eer van ons land, ha merde hij en dat men op mij zou reke nen. Ik was het bezoek al bijna vergeten toen ik benaderd werd door Karei Vigeleyn Nikijuluw, vertegenwoordiger van de RMS bij de Verenigde Naties." Erik Hazelhoff was zich terdege bewust van het feit dat de Ambonezen het kind van de rekening waren geworden bij het uitroepen op 24 april 1950 van de Repu bliek Indonesië, een eenheidsstaat. "Wat mijn rol moest zijn, wist ik nog steeds niet. Wat ik wel wist, was dat ik werd aangetrokken tot dit conflict, door de onaanvechtbare rechtspositie van de Ambonezen. Hun recht lag vast in wet en verdrag. De zaak Ambon vertegen woordigde alle waarden waarvoor ik mij in de oorlog had ingezet. Met Karei Vigeleyn had ik vele gesprekken in mijn vissersbootje. Daar konden we niet afge luisterd worden. Hij maakte me duidelijk dat het van het grootste belang was dat er documentatie en bewijsmateriaal kwam om iets bij de Verenigde Naties te bereiken en er moesten wapens en am munitie naar de RMS toe. Er lag een Indonesische blokkade rond Ambon en die moest dus doorbroken worden. Dat zou mijn taak zijn. Makkelijker gezegd dan gedaan. Er moest een boot komen en een kapitein en wapens. Niet lang daarna ontmoette ik kapitein Dod Orsborne. Kende hem uit de oorlog. In WO II had hij al blokkades doorbroken, dus die ontmoeting kwam als een ge schenk en hij wilde wel. Ook wist hij een schip te koop, maar nu de fondsen nog. Na veel omwegen hebben we ook die gekregen, het schip gekocht en onder leiding van Orsborne werd het klaar ge maakt voor vertrek en in het grootste geheim de lading aan boord gebracht. Alles ging prima totdat Karei me ver telde dat er zes of zeven bataljons op Ambon geland waren. Hij vond dat Orsborne direkt moest uitvaren, maar het was van het grootste belang dat ik Karei Vigeleyn Nikijuluw (foto: "De verre tamboer" van E.H.R.) op een veel snellere manier op de RMS moest zien te komen om bewijs materiaal te verkrijgen. Er was geen tijd meer te verliezen anders was het een verloren zaak." Dod Orsborne, avonturier in hart en nieren (foto: "De verre tamboer" van E.H.R.) 10

Moesson Digitaal Tijdschriftenarchief

Moesson | 1992 | | pagina 10