O
JP.ee*u!le/it
33
echter. Mij dunkt in dergelijke huizen
moet het bij een tropisch klimaat ont
zettend warm zijn. Ook in Batavia zijn
wel enkele huizen op die manier ge
bouwd doch is er geen enkel huis met
meer dan 3 verdiepingen, en behoort
dat dan altijd nog tot de uitzonderingen.
Ook in Bataviaasch straten ziet men
overal de stalletjes waar de inlanders en
kolonialen diverse verfrisschende dran
ken kunnen koopen tegen betaling van I
2 of 3 cents per glas, waar zij rijst en nog
veel meer lekkers kunnen krijgen,
't Is een vreemd gezicht om, wanneer
men 's avonds door Batavia wandelt, we
tende dat men in een Oostersch land is,
bijna alle winkels, hotels en particuliere
woningen verlicht te zien met
electriciteit. Uitgezonderd in Preston
heb ik nog nooit in een stad zoo huis aan
huis electrisch licht gezien. Voor 4 ka
mers kost het per maand ook slechts
6,- wat ook niet veel is.
Zooals u weet ligt Batavia aan een rivier
tje en nu hebben alle riviertjes in deze
streken de eigenaardigheid te bestaan uit
geel water vanwege het vele zand dat ze
medevoeren. Vuil is het water zoo zeer
niet. Eigenaardig is het te zien hoe de Ji
Liwong (de rivier die door Batavia loopt)
den ganschen dag druk wordt gebruikt
door inlanders om er in te baaien, te
zwemmen en te wasschen. Dat is te zeg
gen hun vuil goed. Overal waar men aan
de rivier komt in Batavia, altijd zie je de
rivier vol zich badende en wasschende
mannen en vrouwen.
Zooals gezegd, ik logeer op het oogen-
blik bij Schuil. Hij woont samen met nog
een officier Van Gent. Van het land krij
gen ze ieder een huis. Door echter sa
men te gaan wonen kregen ze een huis
vrij en verhuren dat nu. De winst deelen
ze samen. Gisteren heeft Van Gent ook
een gast gekregen, zekere Barreau 2de
luitenant der Artillerie, die pas gisteren
met de Prinses Sophie is uitgekomen.
Het huis is echter ruim genoeg en be
staat uit een heerlijk luchtige voorgallerij
waar het vooral 's avonds goddelijk zit.
Daar achter de binnengallerij waar we
zoowat overdag wonen.
Ze hebben hier al hunne portretten op
gehangen en op de schrijftafel staan.
Voor mij staat op het oogenblik nog het
kiekje dat ik op Vlie van de familie Schuil
heb genomen waar ze in de badstoelen
zitten. Dat heeft zich tot mijne verwon
dering gedurende zijn eenjarig verblijf in
de tropen goed gehouden. In 't geheel
niet verbleekt. Verder zie ik voor mij al
lerlei bekende gezichten, zooals oude lui
Schuil.
Dan ook nog een paar kiekjes van
Harlingen zooals Noorderhaven, Voor
straat, zoodat ik me geheel en al weer in
Harlingen gevoel. Daarbij komt nog dat
gisteren de Hollandsche mail is aangeko
men die voor Jouke Harlinger couranten
brachten. Ik heb nu in geen vijf weken
wat van huis gehoord en begin hartelijk
te verlangen hoe het u allen gaat. Stuur
mij toch s.v.p. vooral dat portret van
Jetteke met het gietertje. Dat wil ik heel
gaarne hebben en heb ik dat vergeten.
Denk er s.v.p. om dat het grootste ge
not van iemand die in het landelijke zit,
zijn brieven en portretten van huis zijn.
U zult ook moeten bekennen dat ik tot
nog toe de correspondentie goed heb
doorgezet, hoewel ik sedert Marseille
natuurlijk ook geen taal of teeken van u
heb ontvangen. Ik had u gevraagd mij
eenige brieven te adresseren postrest-
ante Batavia, doch is er tot nog toe niets
voor me. Enfin, op Glen Falloch zoo veel
te meer.
En nu zal ik u eens vertellen wat ik zoo
al op Batavia heb uitgevoerd. Zooals
reeds geschreven ben ik zaterdag
morgen, dat was 9 October, mijn papie
ren in orde gaan brengen. Daarna om I
uur 's middags gerijsttafeld. Zoo'n rijstta
fel bestaat uit rijst hoofdzakelijk en voegt
men dan bij eieren, gehakt, visch, pisang,
groenten, kip, kerrie en nog diverse
ongekookte groenten zooals komkom
mer, waarvan ik echter nooit neem, di
verse heerlijkheden zooals kippelever,
duivenoogjes, verrotte visch etc. etc. U
begrijpt dat ik van de laatste lekkere
hapjes ook niet veel bijvoeg. Rijst met ei
eren, gehakt, visch, kip, groenten smaakt
echter overheerlijk en kan ik u bepaald
aanraden dat ook eens te proberen. Het
moet dan echter droog gekookte rijst
zijn en niet zooals u die gewoonlijk eet.
Nadan gerijsttafeld te hebben ben ik tot
5 uur gaan slapen zooals ieder dat hier
doet, daar het dan te warm is om iets te
doen. Het lijkt mij echter zonde om zoo
midden op den dag 3 uur te verslapen,
vooral daar de dagen hier al zoo kort
zijn. Het is nooit langer of korter dan 12
uur dag. 's Avonds half zeven is het be
paald geheel en al donker. En maar goed
ook. Waar moest het heen wanneer dat
brandende zonnetje eens 18 uur, zooals
bij ons zomers, Java bescheen. Ik durf te
beweren dat de allereerste dag waarop
dit zou gebeuren alle Europeanen zou
den smelten. Het is nu 's middags 2 uur
reeds 33 graden Celcius in de schaduw.
Dat gaat nog al niet waar.
's Avonds om 8 uur gedineerd bij me
vrouw Huydecooper. De 8 uur avond
tafel is altijd geheel op zijn Hollandsch
(men eet soms zelfs groene erwtensoep)
behalve de vruchten die natuurlijk echt
Indisch zijn. Ik vind echter geen vrucht
lekkerder dan de pisang en dat is geluk
kig juist de vrucht waarvan ik eten mag
zooveel ik wil.
Na het diner bij mevrouw Huydecooper
zijn we naar het concert gegaan dat alle
zaterdag avonds in de militaire sociteit
Concordia wordt gegeven. In getrouwe
navolging van Europa begint men hier
zoo laat mogelijk en begint zoo'n con
cert 's avonds om 9 uur en is dan 12 uur
ongeveer geëindigd. Ik dacht zaterdaga
vond weer in Holland terug te zijn. De
groote muziektent met de stafmuziek en
diverse tafeltjes met klapstoeltjes, de da
mes in prachtige lichte toiletjes, de he
ren deftig in 't zwart, allen zonder on
derscheid, met hoogen boord, de officie
ren in tenu, dat alles beschenen door
een zestal grootse electrische boog
lampen met de diverse gloeilichtjes
tusschen de boomen, dat alles maakt
zoo'n Europeeschen indruk dat men zijn
ogen goed moet open zetten om toch
maar die inlandschen bedienden te zien
die iemand er aan terug roepen dat men
wel degelijk op Java zit. Het was een ver
rukkelijke avond. Na afloop hebben we
nog een flesch wijn gedronken. J.H. trac-
teerde, in de Harmonie, de
burgersociteit, die echter ook even
mooi is als Concordia. In fact, ik durf te
beweren dat ik, en ook u niet, ooit zulke
prachtige vorstelijke gebouwen heb ge
zien. Het is alles wit marmer. De prach
tige gladde vloer, waar men ook komt,
marmer. De massa's zuilen, alles mar
mer. Het is prachtig en men moet het
zien om er zich een denkbeeld van te
kunnen vormen. U kan begrijpen hoe
heerlijk het daar zit, alles ruimte en lucht
om je heen. Je hebt je mond maar open
te doen om direct zoo'n drietal
inlandsche bedienden achter je stoel te
hebben. Dat zal op mijn koffieland ook
wel niet zoo zijn.
Zondagmiddag een rijtoertje gemaakt en
des avonds naar het circus geweest. Er is
hier nl. ook een circus dat elk jaar voor
een paar maanden hier komt. Echter
lang zoo mooi niet als de Europeesche.
Heden, maandag, hebben we geheel
geen plannen ergens heen te gaan.
Woensdagavond is er bal masqué in de
Harmonie en gaan de lui nu allen al
vroeg naar bed om woensdag eens goed
te kunnen doorfuiven.
Nu beste ouders, al mijn biecht is weer
uit. Hoop dat u het kunt lezen. De har
telijke groeten, een kus voor Moe en de
zusjes, en een stevige handdruk voor pa
en Gus.
Geloof me als steeds uwe u liefste zoon