GELEZEN. EETVERSLAVING: Over de eindscriptie HBO- MW van Jacqueline Whitlau ANTWOORD OP EEN TRAUMA? Een mening en een overpeinzing door J.A. Stolk Zou deze scriptie (HBO-MW) over eet- verslaving en de mogelijke relatie tussen traumatische oorlogservaringen van een ouder of van beide ouders en het ont staan van eetstoornissen bij een kind mij ter beoordeling worden aangeboden en mocht ik er een cijfer voor geven, dan is een dikke 7 mijn waardeoordeel over de inhoud van deze scriptie. Een 8 is de scriptie zeker waard wan neer ook het idee qua onderwerp mag worden verdisconteerd in het waarde oordeel. Ik was verrast, laat ik er meteen maar voor uitkomen. Uiteraard is er veel bekend en veel ge schreven over de anorexia nervosa en de boulimie van dezelfde genese. Hier over getuigt de schrijfster zelf, gezien haar indrukwekkende opgave van ge raadpleegde literatuur over het onder werp eetverslaving. Diagnose en behandeling van deze psy chiatrische ziektebeelden zijn nog steeds een dynamisch proces en daarom dan ook voor aanvulling en verbetering vat baar. Mensen die het slachtoffer zijn van één van deze ziektebeelden, zijn heel erg ziek en zij verkeren in levensgevaar, zo ern stig is dit lijden. De causaliteit, het verband tussen oor zaak en gevolg, in deze kwestie is een zeer belangrijke. De therapie, die ingesteld moet worden, kan alleen de juiste zijn wanneer ook de causa, de oorzaak dus, bekend is. Een gouden regel in de psychiatrische thera pie is immers dat deze bestaat uit psy chotherapie (en dan moet je toch weten waar de psychische schoen wringt) en de medicamenteuze therapie. Let wel, beide vormen van therapie tege lijkertijd. Het is nooit of het een of het ander. Jacqueline Whitlau schrijft in de samen vatting van haar scriptie onder meer: "Traumatische oorlogservaringen kun nen grote gevolgen hebben voor de gene, die ze ondergaat. Deze ervaringen werken door in het gezin waarin de be trokkene als ouder verkeert. De ontwik keling van kinderen wordt beïnvloed j door het gegeven dat zij opgroeien in een gezin waarvan één of beide ouders een traumatische oorlogservaring heeft opgedaan". en verder: "Of zich daadwerkelijk een eetstoornis ontwikkelt hangt niet alleen af van het al dan niet aanwezig zijn van een oorlogstrauma bij een ouder. Wel zijn er aanwijzingen voor een relatie tussen traumatische oorlogservaringen van de eerste generatie en het ontstaan van eetstoornissen bij de tweede". en ook nog: "Deze scriptie dient te worden opgevat als een verkenning van het nog zo goed als onontgonnen terrein eetverslaving - tweede generatie-problematiek" Het onontgonnen terrein tweede generatieproblematiek bevat niet alleen de eetproblematiek maar ook de vele andere problemen van psychische aard en als consequentie daarvan het fysieke lijden, dat er mee samengaat. Er is een verband tussen het psycho- trauma van de ouder tengevolge van de oorlog en het psychische- en fysieke lij den van het na-oorlogse kind, dat de pech heeft dat een van de ouders of bei den oorlogsslachtoffer zijn. Goed komt dat tot uiting in de inter views, die in de scriptie verwerkt zijn. In gedrag en handelwijze en in uitlatingen kan een oorlogsslachtoffer het oorlogs leed bagatelliseren of ontkennen of culti veren en er dan eindeloos over blijven doorzeuren. Het ophouden van een facade of van de nimmer eindigende slachtoffer-rol kent als consequentie de beschadiging van de persoonlijkheid. Psychopathisch gedrag kan ontstaan en deze kan desastreuze gevolgen hebben voor de kinderen van deze mensen. Zo'n desastreus gevolg kan zijn een pa thologische eetgewoonte. De interviews in de scriptie zijn van een navrante eerlijkheid. Daaruit zijn door de schrijfster conclusies getrokken. Een en kele daarvan werd in dit commentaar vermeld. De conclusies zijn helaas maar al te waar. De mensen waarover in de scriptie wordt geschreven zijn slachtoffer van psychische verwaarlozing. Zij zijn slacht offer van misplaatst heroïsch gedrag, wat zich uit in het in betekenis verkleinen of ontkennen van ondervonden onmense lijkheid. Of al die ellende wordt tot een onuitputtelijke bron van zelfbeklag. De maatschappij wilde deze mensen niet zien. Lastig en onbegrijpelijk vaak in in termenselijke relatie. Doen of het pro bleem niet bestond was de makkelijkste en goedkoopste weg voor de verant woordelijke overheid. Het is daarom te hopen dat dit onder zoek vervolg krijgt. Vele vervolgen want er is veel in te halen en goed te maken. Deze mensen zijn opnieuw slachtoffer. Misschien door een isolement wat zijzelf verkozen, maar daar was reden voor. Wie heeft er begrip getoond? Wie wilde luisteren? Wie wilde helpen? Geen moeilijke wetenschappelijke ver handelingen, wel duidelijk is deze HBO- scriptie en daarom een zinvolle aanvul ling bij alle kennis, die reeds bekend is over de eetpathologie. Waardevol is de scriptie omdat is aange toond de samenhang, het verband tussen de in de oorlog getraumatiseerde ouder en het psychische lijden van het kind daardoor en wat zich kan uiten in eet stoornissen. Het lezen van deze scriptie riep bij mij een beeld op, toegespitst op het thema ouders slachtoffer en de relatie met het psychisch lijden van hun kinderen. Oorlogsleed, oorlogservaringen, de angst, de vernederingen, de pijn. Het bloed en de martelingen. Het nog steeds onbeantwoorde waarom. Het niet in te vullen waardoor. Dat ondraaglijke verdriet. Het is ook zo'n verschrikkelijk verhaal. Is het mogelijk over deze afschuwelijke din gen te discussiëren? Naar elkaar roepen en polemieken voeren. Het is allemaal niet zo erg geweest. Anderen hebben veel meer geleden. Het is eigen schuld en dikke bult. De onzin van de eeuwige slachtoffers. Al die discussies zijn leugen achtig. Ook de artikelen in tijdschriften daarover, de wetenschappelijke essays, de boeken. Wil je toch diep graven naar de waar heid over het ondergane leed en de on menselijke vernederingen en martelingen en de verwerking van die vreselijke za ken door het slachtoffer. Vraag het de kinderen. Kijk naar de kinderen van die getormenteerde mensen. De kinderen kunnen het leugenachtige in de waarheid van hun ouders ontmaske ren. Die zogenaamde waarheid totaal ontluisteren. En toch, diezelfde kinderen zijn de ge nade voor die onteerde ouders. Slachtoffer van het slachtoffer van het slachtoffer. Wonderlijke overpeinzingen bij het lezen van een scriptie over eetverslaving. Het heeft tot nadenken gestemd. Het is dus een goede scriptie. Belangstellenden kunnen de scriptie be stellen door overmaking van fl. 25,- op girorekeningnummer 5370243 t.n.v. J. Whitlau, Windmolen 9 te Wateringen o.v.v. "scriptie". 38

Moesson Digitaal Tijdschriftenarchief

Moesson | 1992 | | pagina 38