ZACHTE BORSTPLAAT
VIJF DECEMBER-SINTNICOLAAS
SPECULAAS
BOTERLETTER
boter
50 gram poedersuiker
100 gram witte basterdsuiker
3 eetlepels melk
eventueel 1/2 eetlepel cacaopoeder of
1/2 eetlepel oploskoffie
vetvrij papier
I middelgrote borstplaatvorm
kommetje
zeef
steelpan
houten lepel
Om het oer-Hollandse feest van
Sint Nicolaas te vieren op een oer-
Hollandse manier, ga ik altijd uitge
breid de keuken in. Daar neem ik
de tijd voor. In die periode sla ik de
kruidenier of supermarkt over om
speculaas, borstplaat of een boter
letter te kopen. Word dan te veel
geconfronteerd met de commercie,
de overvloed en het volledig anders
denken over de verjaardag van de
Goed Heiligman.
Al jaren vieren wij het feest op de oer-
Hollandse manier, ouderwets misschien,
maar na bijna twee decennia en met hele
grote kinderen, verschijnt die speciale
Sinterklaas-stemming bij ons thuis als van
zelf. Donker en koud is het buiten, we
kijken altijd even door het keukenraam
of de maan door de bomen schijnt, en
binnen geurt het hele huis naar specu
laaskruiden en warme boterletter. Het
kost wat tijd, maar meestal zit er wel
iemand gezellig bij me in de keuken, om
te helpen, voor te proeven of om ideeën
te vormen over surprises en gedichten.
Er hangt een sfeer van vrolijke spanning.
Want spannend blijft het.
Om u vast in de stemming te brengen en
misschien te inspireren om met of zon
der (klein)kinderen de keuken in te gaan,
volgen hieronder wat echte Sint Nicolaas
recepten.
Alles klaarzetten. Op aanrecht stuk vet
vrij papier leggen. Borstplaatvorm dun
invetten met boter en op vetvrij papier
leggen. Boven kommetje poedersuiker
zeven. In steelpan basterdsuiker (en
eventueel cacaopoeder of oploskoffie)
met melk op heel zacht vuur langzaam
verwarmen tot suiker opgelost is. Af en
toe roeren met houten lepel. Massa op
halfzacht vuur aan de kook brengen.
I minuut zachtjes laten koken. Van vuur
af poedersuiker snel er door roeren.
Met één hand vorm tegen vetvrij papier
drukken. Massa in één keer in vorm
schenken. Laten afkoelen tot op borst
plaat witte vlekjes zichtbaar worden.
Vorm rechtop zetten en voorzichtig
papier eraf trekken. Borstplaat hard
laten worden. Vorm verwijderen.
(een dag van te voren beginnen)
250 gram bloem
snufje bakpoeder
I a 2 eetlepels speculaaskruiden
mespuntje zout
geraspte schil van I sinaasappel en 1/2
citroen
170 gram boter
140 gram zachte, lichte bruine suiker
3 druppels amandelessence
55 gram amandelsnippers
I 1/2 eetlepel melk
een paar hele amandelen
Zeef bloem, bakpoeder, kruiden en zout
in een schaal. Voeg sinaasappel- en
citroenrasp toe. Goed vermengen. Boter
met twee messen in blokjes hakken en
samen met de suiker aan het mengsel
toevoegen. Daarna ook de essence, de
amandelsnippers en de melk. Verwerken
tot een stevig deeg. Op een koele plaats
laten overnachten. Uitrollen op een
bestoven plank (max. 1/2 cm). Koekjes
uitsteken, tenzij speciale speculaasvor-
men aanwezig zijn. In dat geval deze met
bloem bestuiven, het deeg in de figuren
drukken en het overtollige deeg er met
een mes afsnijden. Daarna de koekjes uit
de printen kloppen en op een beboterd
bakblik leggen. Voor speculaaspopjes het
deeg uitrollen tot I cm, figuren vormen
en garneren met de hele amandelen. Bij
middelmatige hitte bakken (200 graden
C of stand 4 gas).
Koekjes gemiddeld zo'n 10/15 minuten,
de poppen iets langer.
Voor de korst:
150 gram witte bloem
150 gram roomboter of margarine
1/2 a 3/4 deciliter water
wat zout
(u kunt het bladerdeeg ook diepgevroren
kopen, want het maken vergt nogal wat
handigheid en tijd)
Voor de spijs: (een aantal dagen van te
voren)
150 gram suiker
150 gram amandelen
I ei
I lepel water
geraspte schil van een 1/2 citroen
Bladerdeeg maken van bloem, boter,
water, zout (of kant en klaar kopen uit
de diepvries). Amandelen opkoken, pel
len, wassen, drogen, malen. Deze massa
vermengen met de overige ingrediënten.
Om te voorkomen dat de spijs tijdens
het bakken uitloopt, de amandelpers
enkele dagen eerder klaarmaken dan het
deeg. Deeg uitrollen tot repen van onge
veer 10 cm bij 1/4 cm. De amandelpers
tot rolletjes verwerken en deze zodanig
op de deeglap leggen dat er aan weers
kanten 2 cm overblijft. De deegrepen
aan één kant stevig om het vulsel vou
wen; een kant van binnen met water nat
maken, over de ander leggen en op
elkaar bevestigen. Vorm nu de gewenste
letter. Bij verbindingsstukken wordt het
45