O
Verantwoordelijkheden? Sombong?
Belanda? Dienstig? Go for it!
Indische kanttekeningen bij een Molukse studiedag.
niet rijden. Eindelijk tegen 4 uur hadden
we een paar andere karretjes gevonden
en vertrokken wij toen, het geld in het
voorste karretje, wij met een blik De
venter koek, een half blik Wilhelmina-
sigaren in het achterste. Op Rogodjam-
pi aangekomen tegen een uur of zes
's avonds begon het zoo bar te rege
nen, als ik het hier nog zelden heb ge
zien. Niettegenstaande we een dicht
karretje hadden, waren we spoedig
kletsnat, en wat erger was, ons blik
met sigaren dat Stolk open had laten
staan, ook. Maar hoe een hondeweer
tje het ook was, dóór moesten we, met
al dat zilver bij ons. Van Rogodjampi
naar Genteng is nog tweeënhalf uur rij-
dens en wordt de weg hier zeer een
zaam en verlaten en gaat voor de helft
minstens door het bosch. En het werd
zo donker en donker, dat het niet lang
duurde of we zaten beide leelijk in de
rats. Stolk zei: "En als we nu eens
door een tijger worden besprongen",
en ik zei: "En als we nu eens door een
troep vuile Madoereezen (deze kerels
doen een moord voor een dubbeltje)
worden aangevallen" en beide zeiden
we: "Wat godvergeten stom van ons,
onze revolvers en messen op Genteng
te hebben laten liggen". Gelukkig is het
zonder noemenswaardige ongelukken
afgeloopen. Een van de wielen van ons
rijtuig is doordat de weg zoo gemeen
was, gebroken, maar bij het licht van
een paar kaarsen hebben we dat met
bamboe en bamboetouw weer in orde
gekregen. Half negen 's avonds waren
we op Genteng, en hebben bij den
heer Thepass, onze agent aldaar, gelo
geerd. Den volgenden ochtend weer
om acht uur vertrokken langs dien
heerlijken modderweg en waren we
's middags om half drie met de duiten
boven. Aldus onze reis naar Banjoe-
wangi. 't Is me een lolletje. Ik ga nooit
weer voor mijn plezier mee. Het reisje
heeft me 20 pop gekost, maar soeda,
ik was ook in geen drie maand uit het
bosch geweest.
Nu nog iets anders. Nog eenige dingen
welke ik gaarne gestuurd wil hebben.
Eén of twee inktstellen of inktkokers.
Een deken, zo u deze nog niet hebt
gezonden, liefst een zacht wollen, niet
te klein.
Een stukje O.l. inkt (hier niet te krij
gen), en eenige stukjes Akkermans wa
terverf. Eenige verfbakjes, een goede
passerdoos, eenige notitieboekjes en
een snoeimes van E. Bastet te A'dam.
Stuur de rekeningen maar bij in, als ik
eens geld heb zal ik u wel eens betalen.
Nou, beste oude luidjes, saluut. Mijn
moedertje een dikke zoen op beide
wangen hoor. Kom ik eens op Soera-
baja dan zal ik eens een pakket Japansch
goed naar huis zenden. Nogmaals ge
groet. De beste wensen aan allen die
belang in mij stellen. Geloof me, als
steeds,
Uwe u liefhebbende
Leendert
Naschrift.
Hoe het met Leendert is afgelopen
weten we niet, maar dankzij een
ver aangetrouwd familielid van hem,
die zijn bundeltje brieven vond en
ze naar het IWI bracht, hebben we
toch de afgelopen maanden een
kijkje kunnen nemen in het leven
van de jonge Leendert in het Indië
van eind vorige eeuw.
Ter gelegenheid van het vijfjarig bestaan
van de Molukse studentenvereniging
Kakade werd op 3 I oktober jl. in Para-
diso te Amsterdam een studiedag ge
houden met als thema: 'Geslaagd in de
wetenschap, gezakt voor Molukker-
schap'. Rond de 200 bezoekers (het
merendeel tussen de 20 en 40) waren
op deze zaterdagmiddag aanwezig. Zes
(Molukse) sprekers hielden vanuit hun
deskundigheid een inleiding over dit
thema, waarover het publiek vragen
kon stellen en waarna een discussie op
gang kwam.
Specifiek Molukse zaken kwamen aan
de orde zoals in het verleden het ge
brek aan behoefte om de Nederlandse
taal goed te beheersen en te gaan stu
deren (het verblijf in Nederland was
immers maar tijdelijk) en de oprichting
van het Moluks Studiefonds (R.J. Seke-
wael, gepensioneerd, betrokken ge-
Sandy Huwaë, voorzitter studen
tenvereniging Kakade.
weest bij het Moluks Studiefonds).
De RMS-gedachte speelde een grote
rol onder de studenten in de jaren '70
en het bijna negatief klinkende Zuid-
Molukker van toen werd de Molukker
van de jaren '90 (Elias Rinsampessy, au
teur van Saudara Bersaudara, Molukse
identiteit in processen van cultuurve
randering). Over de oprichting en
doelstellingen van Kakade werd ver
teld: Molukse studenten hadden be
hoefte om (met gelijkgestemden) over
problemen met het studeren en het
Moluks zijn (verplichtingen t.o.v. de ge
meenschap, bepaalde opvattingen e.d.)
te praten (Sandy Huwaë, voorzitter
Kakade).
Marcel Ririassa (werkzaam bij een au
tomatiseringsbedrijf) vroeg zich af: wat
is geslaagd in de wetenschap en: wat is
geslaagd voor het Molukkerschap: Ma
ry Tupan-Wenno gaf vanuit haar werk
(Ministerie van Onderwijs en Weten-
18