VAN iJ 1KI H
EN DINGEN DIE
MISSCHIEN VOORBIJGAAN
Zwevende'blokken
Regelmatig loop ik de trap op naar
boven om bij het IWI (Indisch
Wetenschappelijk Instituut) te neuzen.
In deze enorme Indische bibliotheek
staan zoveel boeken en naslagwerken
dat je er dagen kan doorbrengen.
Meestal pak ik oude tijdschriften van
voor 1942 en 'd'Oriënt' is eigenlijk wel
mijn favoriet. Je krijgt bij het lezen en
bladeren een goede indruk wat onze
ouders en voorouders bezig hield, want
daar weet je als tweede generatie weinig
van, van het dagelijks leven daar. Het
nieuws uit Nederland, interessante arti
kelen over Indië, moderubrieken, veel
over de beroemde Amerikaanse films,
rubriek over de 'jetset' uit die jaren en
de advertenties niet te vergeten.
Waarvoor werd er toen reclame
gemaakt? Veel merken bestaan niet
meer, vooral de sigarettenmerken waar
veel voor werd geadverteerd, maar er
zijn produkten, waarvoor nu nog steeds
reclame gemaakt wordt. Niet alleen in
Nederland, maar ook in Indonesië.
Bijvoorbeeld 'Friesche Vlag'. Als je van
Soekarno-Hatta Airport naar Jakarta
rijdt, raas je langs enorme billboards en
ook 'Friesche Vlag Indo milk' staat daar
tussen. Misschien is die interesse in
reclame een tik van mij, maar het geeft
wel een beeld van de economie en wat
de consument zo al voorgeschoteld
krijgt en op welke manier. Advertenties
waren vroeger heel onschuldig en vol
'glamour'. Zelfs bij Persil wasmiddel
stond een beeldschone dame afgebeeld
in een prachtige zijde pyjama. Dat is
tegenwoordig wel anders. Een man die
het middel aanprijst en een dame die vol
blijdschap de was ophangt aan de lijn
buiten in de tuin, waar de zon schijnt en
de wind vrolijk door de blinkende witte
lakens waait.
Haagsche hopjes van Rademaker's zijn
niet veranderd. De advertenties toen
waren zoet en dat zijn ze nu nog.
'Ovomaltine' is nog steeds krachtvoer.
Toen werd dat duidelijk gemaakt met
raceboten en nu met sportieve kinde
ren. Zonder veel te veranderen in de
opzet van het in de markt zetten, wor
den deze produkten nog steeds ver
kocht en iedereen kent de naam.
Waarom dan, is Droste zo veranderd,
ledereen kent toch Droste chocola en
je bent al jaren trouw aan het merk,
gewoon, omdat het lekkere chocola is.
Als we op een avond geheel onbevangen
voor de buis zitten en de jongens al zap
pend zoeken naar iets leuks (vergeefse
moeite..) worden we ineens geconfron
teerd met een 'zwevend' reclameblok.
We kijken geïnteresseerd. Een zwart/wit
commercial begint. Het beeld van een
mengbloedige jonge mooie vrouw, die
de borst probeert te geven aan een
mengbloedige baby. Ze krijgt ineens
groene ogen als ze een Drosteflik in
haar mond steekt en dan wil baby wel
drinken. Hoe deze??? Wat heeft chocola
te maken met borstvoeding. Met inge
houden adem hebben we zitten kijken.
Droste wil een groter marktaandeel,
maar waarom zo? Als ik de volgende
dag bij de kruidenier boodschappen doe
en Droste zie liggen, schiet ineens die
reclameboodschap weer door mijn
hoofd. Droste, nee dat koop ik even
niet, ondanks dat het lekkere chocola is.
Een periode later zien we de nieuwe
Droste reclameboodschap, nummer
twee uit de serie, maar dan vallen onze
monden echt open. Een hele agressieve
boodschap ook in zwart/wit van een
meisje van 14 en een jongen van dezelf
de leeftijd. Hij heeft een Drosteflik tus
sen zijn tanden, die zij wil hebben. De
agressie straalt er vanaf. Ze krijgt de flik
door middel van een gedwongen tong
zoen te pakken, en als die flik tussen
haar tanden zit flikkeren haar ogen
groen op.
Om Droste een nieuw gezicht te
geven, weer naam te laten maken, heeft
Droste de succesvolle reclamemaker
Paul Meijer in de hand genomen. En
Meijer heeft voor het eerst echt ges-
coort met Mazda, u weet wel Amazing
Mazda. In het begin waren ze wel aardig
maar tegenwoordig haalt hij er zelfs de
Japanse levenswijze van de monniken bij.
Al mediterend tussen het lawaai van
enorme turbines zit een Japanner te
mediteren in, ja, in een Mazda, want
daarbinnen in die auto, is het een serene
rust. Wat moet ik daar nou mee. Zou
Mazda met deze enorme campagne nou
meer auto's verkopen, want daar gaat
het tenslotte om. En Droste (daar ging
het blijkbaar heel slecht) heeft Meijer
carte blanche gegeven, dus hij mag
maken wat hij wil. Meijer is ontaantast-
baar geworden en iedereen vindt het
vernieuwend, en zeer krea (creatief).
"Hoe verzin je het," wordt er geroepen.
Meijer kan ook iedere prijs vragen. En
als je in de reclamewereld eenmaal suc
ces hebt, kan je voor niemand meer
stuk, zeker niet voor je collega's. En kan
je alles maken wat aan je brein ont
spruit. De vreemdste dingen, die niets
met het produkt te maken hebben,
alleen dat het opvalt en vooral cho
queert. Dan scoor je, want iedereen
praat erover.
Maar of Droste nu meer verkoopt?? Bij
mij thuis komt er in ieder geval nooit
meer Droste chocola. Bij de Benetton
winkels loop ik ook nooit meer binnen,
na hun laatste campagne, met als doel de
mensheid wakker te schudden voor de
gevaren die de wereld bedreigen. Een
pater zoent vrouw, een baby met de
navelstreng nog vast, een stervende
Aidspatiënt in bed geflankeerd door zijn
familie en alles op billboard formaat.
What's the use??
Zouden er ook anderen zijn die zich
ergeren aan zo'n confrontatie met een
reclameboodschap. Of moet je dat over
je heen laten gaan. Stel nou dat jonge
kinderen van 10 of 12 of misschien jon
ger, zitten te kijken en dat ineens zien
en vaak zien. Uiteindelijk worden die
beelden als normaal geaccepteerd. Een
degradatie van waarden en normen. Een
film, documentaire of wat dan ook, daar
kies je voor om naar te kijken, maar
reclame komt er 'zwevend' dus onver
wacht, tussendoor. En de kleintjes
wachten keurig tot het blok weer voor
bij is.
Je vraagt er niet om en dat vind ik zo
verkeerd. Trouwens Cote d'Or vinden
wij ook heerlijke chocola, al heeft dit
merk 'gewone' commercials.
STEUR
STICHTING
HULP
AAN
LANDGENOTEN
INDONESIË
Denk aan uw landgenoten in Indonesië
voor wie het leven een grote zorg is.
Stichting
HALIN
N assau Zuilensteinstraat 9
2596 CA DEN HAAG
Tel. 070 - 324 54 67
GIRO 308
32
