Kalidjati
>1 v V -
,r«7W'ah ,.y<~
\v.A
De datum 2 maart herinnert mij elk jaar aan de angst van een lucht
bombardement.
Mijn mobilisatiebestemming na de oorlogsverklaring van de
Gouverneur-GeneraalJhr. A.W.L. Tjarda van Starkenborgh Stachouwer
was de Eerste Afdeling Bergartillerie te Tjimahi. Ik was 27 jaar oud,
dienstplichtig kanonnier en seiner.
Het was 2 maart 1942. Het militaire vliegveld Kalidjati (West-Java) was
reeds door de Japanners bezet. Voor de ondersteuning van een in te zet
ten tegenoffensief vertrokken wij even na middernacht met vier stukken
(gemotoriseerd) en een gelijk aantal vrachtauto's met munitie van
Batoedjadjar via Poerwakarta richting Kalidjati.
16
JP O E RWA KART A
XX
AND
Onze commandant was reserve-kapitein
Van de Wall met als sectie-commandant
reserve Ie luitenant Jonckheere. De
stukscommandant was de dienstplichtig
wachtmeester I e klasse Tissot van Patot
met de medekanonniers Van Rooyen,
Waas en De Bruyn. Onderweg sloot
een batterij houwitsers zich bij ons aan.
Het was ongeveer 10 uur in de morgen
toen wij in Poerwakarta halt hielden
'voor nadere instructies' zei men. Het
was wel hoogst nodig om te stoppen.
Behalve onze benen strekken, maakten
wij van deze stop gebruik om de djati-
bossen in te gaan voor het nodige na
zo'n lange rit.
Wij hadden op dat moment niet het
besef dat het oorlog was, we hadden
immers nooit een oorlog meegemaakt.
Het gerucht deed de ronde dat ritmees
ter Bakhuys met zijn pantsereenheid de
aanval zou openen, versterkt door een
afdeling mitrailleurs. Wij zouden dan op
schootsafstand in stelling komen. We
passeerden de Tjisomangbrug. We
waren nog in beweging naar de plaats
waar wij in stelling zouden komen toen
een Japans verkenningsvliegtuig boven
de weg met de voertuigen vloog en
daarna terug vloog naar het vliegveld
Kalidjati.
Na een kwartier vlogen drie Japanse
bommenwerpers om hun bommenlast
uit te gooien op alles wat op de weg
bewoog. Met tussenpozen van tien
minuten vlogen de bommenwerpers af
en aan om dood en verderf te strooien.
Voor de bommenrichters was het een
koud kunstje om het doel te treffen: stil
staande voertuigen (doelen) op de weg
zijn immers een gemakkelijk doelwit.
Alle voertuigen met munitie vlogen knal
lend de lucht in, gevolgd door een hoge
vlammenzee.
Ook de bossen, voornamelijk bamboe
bossen, aan beide zijden van de weg,
werden getroffen. Paniekerig vluchtten
wij naar het open veld en ongelofelijk
dat wij niet werden getroffen door de
rondvliegende scherven. De bombar
dementen duurden van vijf over half
twaalf tot tien voor vijf in de middag.
De moed getoond door stukscom
mandant Tissot van Patot en de kanon
nier Van Rooyen bleef mij bij.
Tijdens de bombardementen waren zij
in de diepe sloot aan de weg gebleven
en na elk bombardement sprongen zij
op de weg om de vier kanonnen te
draaien richting terug naar Poerwakarta
met het gevaar getroffen te worden
door de rondvliegende scherven.
Door de handelingen van deze twee
moedige personen konden wij omst
reeks half zes terugtrekken naar
Poerwakarta.
Nimmer heb ik vernomen dat genoem
de kanonniers voor hun getoonde moed
zijn voorgedragen voor een ridderorde.
Nu, op weg naar de tachtig, komen op
deze dag de vreselijke beelden van
Kalidjati terug.
C.J. JANSEN
'ortfjoit&tï-
SIZ-S
vÜjtftm
185K-:
mant
Z ca
Sbèrtu
^UjeurTjistfp\
V'/trise/t*/I'tr/.
(I) Batoedjadjar, (2) Poerwakarta, (3) Tjisomang
