26
Fragment 3 (uit: Lutgard Mutsaers,
Rockin' Ramona, Den Haag 1989):
"Het waren de platenverzamelaars die in
de jaren zeventig de term 'Indorock' lan
ceerden om de muzikale stroming,
gedragen door Indische en Ambonese
bands uit Nederland in de jaren tussen
1958 (eerste single van de Tielman
Brothers: de eerste Indorocksingle) en
1965 (de teloorgang van de Indorock als
muzikale stroming en het overnemen
van de fakkel door de Nederbeat) een
naam te geven. Inmiddels is die term
ingeburgerd in de popliteratuur. Het is
een vlag die een brede muzikale lading
dekt. De verschillen tussen Indobands
waren vaak groot. Ondanks de
onderlinge verschillen in kwaliteit, instru
mentatie en sound, is Indorock gemakke
lijk te herkennen, zodra men de moeite
heeft genomen de achtergronden ervan
te bestuderen. Vaak hoor je gitaar
licks die afgeleid zijn van steelgitaarloop-
jes. Het aparte van de Indische gita
risten én bassisten was, dat ze erg veel
noten speelden. Vaak is er op de pla
ten een nabootsing van de mandoline
sound te horen, het priegelen met snelle
nootjes." (pagina 25-28)
"Door de mix van allerlei invloeden,
muzikale en sociale, ontwikkelden de
Indische en Ambonese rockgroepen een
eigen geluid, dat niet inwisselbaar was
met de Hollandse popmuziek van die tijd
en niet daarmee integreerbaar. De
Indorock bleef een aparte stroming, die
een enorme uitstraling had. Vooral in
Den Haag, de Indorockstad bij uitstek,
rezen de naaapbandjes als paddestoelen
uit de grond. Het gitaarrockgeluid, waar
op de Indische groepen het patent had
den, was echter moeilijk te imiteren
door blanke bands: Indorock was boven
alles een gevoel." (pagina 8)
Indorock, een fictie?
Door het genoemde sneeuwbaleffect
zijn steeds meer mensen zich met
Indorock, en daardoor met Indische
Nederlanders gaan bezighouden. Twee
voorbeelden.
Onder de titel "Indo-Rock is een fictie"
stelde de Indische musicus Rob
Boekholt in het vorige nummer van
Moesson het begrip 'Indorock' ter dis
cussie. Terecht maakt Boekholt bezwaar
tegen misplaatst gebruik van het begrip.
Indorock is niet meer dan een term
waarmee door Mutsaers en anderen een
bepaalde ontwikkeling in de periode
1958-1965 wordt aangeduid. Interessant
is hoe Boekholt het door Mutsaers
gereconstrueerde beeld van de ontwik
kelingen in die periode bevestigt.
Jammer is echter ook dat hij dit beeld
vertroebelt door andere termen te
introduceren en de term 'Indorock' te
gebruiken voor de door hem bepleite
hedendaagse muziek (fragment 4).
Fragment 4 (uit: Rob Boekholt, "Indo-
rock is een fictie", in: Moesson jg. 37 nr.
8, 15 februari 1993):
"Indo-Rock is niets anders dan naapen
en dat zo goed mogelijk en dat ook door
de eigen muzikale cultuur te negeren. Ik
doel hier op krontjong. De Bekende
Timorees, dus géén Indo, Andy Tielman
is een van de heel weinigen die eigen
muziek heeft gemaakt. Origineel, pittig
en goede arrangementen. Eenzame
hoogte bereikte hij met zijn broers, maar
niet voor lang want de zalen zaten bom
vol Indo-muzikanten die alles afkeken en
zo snel mogelijk de groep imiteerden.
Voor de dancingbazen was dat natuurlijk
heel aantrekkelijk, daar de imitators
goedkoper waren dan Tielman en toch
dezelfde muziek maakten. De Tielman-
sound all over! Indo-rock is géén
muziek. Helaas niet. Indo-Rock als
muziek is een fictie. Indo's hebben wei
nig of geen eigen composities nagelaten
om te mogen spreken van een Indo
Rock cultuur. Indo-Rock was daarom
ook gedoemd om te verdwijnen."
Ter gelegenheid van de televisie-uitzen
ding van de film Rockin' Ramona op 26
februari jl. verscheen in Vara TVmagazine
een artikel met foto's van Roodenburg
(zie fragment 5 en bijgaande afbeelding).
Voor een groot aantal Nederlanders zal
de inhoud van dit artikel het eerste zijn
wat ze over Indorock te weten komen.
Wat mij als eerste opviel was de slordi
ge fotokeuze: aan de haarlengte te oor
delen zijn beide foto's duidelijk van enige
tijd na 1965, dus niet uit de tijd van de
Indorock. Onzorgvuldig is ook de wijze
waarop de Blue Diamonds prominenter
zijn afgebeeld dan de Tielman Brothers.
Dit wordt versterkt in de tekst, waarin
Roodenburg meldt dat eerstgenoemden
er in de film bekaaid afkomen, waarna
hij uitlegt waarom dat terecht is.
Mogen we Roodenburg deze slordigheid
kwalijk nemen? Het boek van Mutsaers
gaat naast Indorock ook over andere
vormen van 'Indopop', en de titel van
haar boek én de film van Heynen
(ondanks de ondertitel "A film about
Indo-Rock") verwijzen duidelijk naar de
wereldhit Ramona van de Blue
Diamonds.
Deze slordigheden vallen echter in het
niet bij de rest van het artikel dat vol is
van etnocentrisme ("Nadat we de kolo
nie Nederlands-lndië grotendeels waren
kwijtgeraakt"), ondeskundigheid ("The
Everly Brothers - die op hun beurt weer
golden als twee Elvissen voor de prijs
van één") en onverantwoorde simplifica
ties ("Door een machtige hand waren ze
uit het paradijs getild Het is ver
schrikkelijk. Het vervelende is dat niet
alles in dit artikel uit de lucht is gegre
pen, dat met name de social-culturele
omstandigheden waarin de Indorock
zich heeft ontwikkeld serieuse aandacht
verdienen.
Fragment 5 (uit: Sjaak Roodenburg,
"Indorock voor klompenland", in: Vara
TVmagazine, 1993 nr. 8):
"Nadat we de kolonie Nederlands-lndië
grotendeels waren kwijtgeraakt, arri
veerden in de jaren 50 met de stroom
repatrianten ook veel Indo's: half-
Europeaan, half-Aziaat. Door een mach
tige hand waren ze uit het paradijs getild
en nu zaten ze hier, verscholen in dikke
winterjassen tegen de kou. Was dit
voortaan hun land? Terwijl de Hollandse
muziek aansloot bij de smaak van klom
pendansers hadden de Indo's gevoel
voor swing. Hollandse jongens kregen op
hun verjaardag een voetbal, Indische jon
gens kozen een gitaar. Hun muzikale
roots bestonden uit Hawaii-klanken,
krontjong-liedjes, maar ze hadden ook al
geroken aan de muziek van de opstandi
ge jeugd in de Verenigde Staten en ze
voelden verwantschap met die angry
young generation. Hun frustraties over de
cultuurschok en hun affiniteit met zwarte
Amerikaanse gitaarmuziek - door hen
gespeeld met een gevoelige Oosterse
