Pi
,tttf tttrnm
nrmwm-
I (^Hi.U££:
F7 r TTinm1
Hotel Delfika, tegenover het museum op Banda-Neira.
geschikt te maken. Een weg langs het
pand voert bergopwaarts naar een kerk-
hovencomplex, waar naast een begraaf
plaats met oude Hollandse zerken nog
een Chinees en Islamitisch kerkhof in
gebruik zijn. Op een enkele steen is zelfs
de naam Duivenbode nog te lezen.
Hotel Merdeka is geen hotel voor de
verwende toerist. Maar die zijn er op
Ternate ook niet. Er is geen air-co en de
bedden zijn hard. De vriendelijke
bediening maakt de eenvoudige
maaltijden toch tot een genoegen. Veel
westerlingen komen er niet; in Merdeka
logeren overwegend Indonesiërs.
Tijdens mijn verblijf waren dat accoun
tants en uit hun onderlinge gesprekken,
die doorspekt waren met Nederlandse
woorden uit de wereld van het geld,
bleek alras de reden van hun verblijf. Ze
waren op dienstreis en moesten als
leden van de Indonesische rekenkamer
de boeken van het eilandbestuur
controleren.
Zuidelijker in de Molukken, meer
afgelegen en daardoor wat moeilijker
bereikbaar, bevindt zich een historisch
juweel. Dat samen met een prachtige
natuur zowel boven als onder water,
maakt deze eilandengroep - en we
spreken dan over de Banda-archipel -
tot een potentieel rijk toeristisch
gebied. Op het eens zo welvarende
hoofdeiland Banda-Neira zijn uit de tijd
van de nootmuskaatmonopolies nog
zeer veel grote huizen aanwezig. Van
deze deels vervallen perkenierspaleizen
kunnen sommige als hotel wellicht een
nieuwe toekomst hebben.
Om een indruk te krijgen hoe groot die
huizen zijn laten we Soetan Sjahrir aan
het woord. Op 23 februari 1936 betrok
hij met Hafil, een mede-banneling, een
woning op dat eiland, dat hem na Boven
Digoel als verbanningsoord was aange
wezen. In zijn Indonesische Overpein
zingen, dat hij het licht liet zien onder de
'nom de plume' Sjahrazad, beschrijft hij
het huis als volgt: "Het is wel een heel
ruim huis; 400 m2 oppervlakte in totaal!
Het huis zelf heeft zes vertrekken met
voor- en achtergalerij en de bijgebou
wen tellen nog een stuk of acht kamers.
De achtergalerij is al bijna zo groot als
een tennisbaan. Het lijkt ruimteverkwis
ting en onpraktisch, maar inderdaad is
het een geluk, want we hebben nu zo
goed als geen last van de hitte. En voor
dit alles betalen we een huur van twaalf
en een halve gulden per maand!"
De perkeniershuizen in de voormalige
kampong blanda hebben voor een deel
een nieuwe bestemming gekregen. Het
woonhuis van Sjahir is ingericht als
P.T. LAGUNA BIRL' and BANDA
TOURIST INFORMATION OFFICE.
SUGGESTIONS
To knp Bands islands clean from Narcotics, Aids
and other vices, we suggest you to stay at MAU-
LANA HOTEL, LAGUNA INN and BUDAYA
(Museum) or renting a bungalaw at LAGUNA if you
are a group of 3 - 4 persons and plan to stay longer
in Banda.
We thank you for your cooperation.
(Drop-off Pick-up System)
"Available for those who do not wish to hire boats
on an hourly basis"
Drop-off from the hotel to any part of Banda
Besar Island, Syahrir Island or Gunung
Api Island.
Pick-up the boat can be commissioned to pick
you up at a prearranged time during
the same day.
Price USS 5/-per person.
For island located further, (Ay island) USS 10/-per
person RUN and HATTA Islands are at USS 15/-per
person.
Foldertje waarmee op Banda om de
gunst van een hotelgast wordt
gedongen.
museum. Op instructieve wijze is het
leven en werk van deze staatsman hier
in beeld gebracht. In de perkeniers-
woning ernaast is het plaatselijke
museum gevestigd met alles en nog wat
over de geschiedenis van Banda. Hier
recht tegenover, in die voormalige
Middenstraat, runt een sympathieke
Arabische familie een hotel dat Delfika
heet. De hoge en ruime kamers van
deze perkenierswoning komen uit op
een grote binnenplaats die door de vele
bomen en planten de impressie geeft
een botanische tuin te zijn.
De kamers aan de straatzijde geven
toegang tot een verhoogde veranda, die
een aangenaam verblijf in de vroege
frisse ochtenduren en in de late
namiddag mogelijk maakt. De kamers
zelf zijn elk voorzien van een ruime
mandikamer en ingericht met antiek
meubilair. Op de grond liggen rode
plavuizen van baksteen, die de gehele
dag koel aanvoelen.
Hoewel het hotel voldoende charme
heeft om de reiziger aan te spreken,
komen er toch maar weinig gasten.
Want een ander modern hotel, dat
direct aan de kust is gelegen, trekt alle
toeristen naar zich toe. De eigenaar van
dit complex, dat verrees op een plaats
waar enkel oude panden stonden die
bepalend waren voor de aanblik van het
stadje vanuit zeezijde, heeft veel relaties
in Indonesië en in Nederland en
beschouwt alle concurrentie op 'zijn'
eiland als een bedreiging. Hij schroomde
zelfs niet mij, als gast in Delfika,
daarover op straat aan te spreken. Met
enige nadruk overhandigde hij mij een
pamfletje van zijn hotel waarin hij
suggereerde dat een verblijf in zijn hotel
of bungalows de beste garantie was om
Banda en de omliggende eilanden vrij
van drugs en narcotica te houden.
Met de komst van het moderne
toerisme, dat comfort eist en faciliteiten
op allerlei gebied, ziet de toekomst van
Delfika en soortgelijke hotels er niet zo
rooskleurig uit. Zij kunnen die
concurrentie niet aan en de
kleinschaligheid van hun familiebedrijfje
laat grote investeringen niet toe. Het
einde van zo'n hotel is dan in zicht. Dat
is jammer, want nergens anders is de
sfeer van het Hollandse leven nog zo
levend met het heden verbonden. En dat
geldt vooral voor mensen van mijn
generatie, die het Indië van vroeger
alleen maar kennen uit de verhalen van
grootouders of ouders. Een verblijf in
zo'n hotel maakt dan dat een reis door
Indonesië ook iets krijgt van een reis
door Nederlandsch-lndië.
P.J. VAN WIECHEN
33
