JOYCE LUTHER KENNARD
Een meisje uit Bandoeng
werd rechter in Californië
Door het terugtreden van opperrechter
Byron White, die zijn voornemen hier
toe in maart aankondigde, moest presi
dent Clinton een nieuwe rechter benoe
men in het Supreme Court, het
Amerikaanse Opperste Gerechtshof.
De kandidaten voor deze functie, moe
ten aan diverse criteria voldoen: het
moet een vrouw zijn of een persoon
behorende tot een etnische minderheid
en bovendien een zeker charisma heb
ben. Het is gebruikelijk dat rechters
voor het Supreme Court worden
benoemd uit leden van de federale rech
terlijke macht of leden van de opperste
gerechtshoven van de diverse staten.
Het schijnt dat de president op zoek is
naar een kandidaat die naast juridische
ervaring ook een bredere algemene
bestuurservaring heeft, bij voorkeur een
gematigde a-politieke figuur. Onder
degenen wier namen circuleren als
eventuele kandidaten, behoort die van
Joyce Kennard, rechter in het Supreme
Court van Californië.
Zij werd als Joyce Luther in 1941 in
Bandoeng geboren. Haar vader was van
gedeeltelijk Nederlandse, Duitse en
Indonesische afkomst, haar moeder had
Chinees, Nederlands, Belgisch en
Indonesisch bloed. Haar vader overleed
in een Japans interneringskamp; Joyce
werd geïnterneerd met haar moeder,
grootmoeder en tante. Na de souve-
reiniteitsoverdracht trokken haar moe
der en tante naar Nieuw-Guinea, waar
haar moeder typiste werd voor een
Nederlandse petroleum maatschappij.
Als kind al was Joyce dol op lezen en
leren, en ze leende het dikste boek uit
de bibliotheek, omdat dat het langste
duurde. Engels leerde ze op een missie
school en door het luisteren naar liedjes
op de Australische radio. In 1955 ver
trok ze met haar moeder naar
Nederland. Daar bezocht ze het lyceum,
waar ze een goede leerlinge was.
Kort voor haar zestiende verjaardag
moest haar rechterbeen ten gevolge van
een tumor geamputeerd worden. Joyce
was vastbesloten van niemand afhanke
lijk te hoeven zijn en de foto's uit die
tijd laten een knappe tiener zien met
een vastbesloten oogopslag. Na het
lyceum volgde ze een opleiding tot
secretaresse en een Engelse tolkenoplei-
ding. In 1961 emigreerde Joyce naar de
18
Verenigde Staten. Haar moeder bleef in
Nederland, zodat haar dochter altijd een
thuis zou hebben waarop ze zou kunnen
terugvallen. Een oom in Los Angeles
bood Joyce de eerste tijd onderdak en
ze slaagde erin een secretaressebaan te
krijgen bij een levensverzekeringsmaat
schappij. Haar moeder Wilhelmine, met
wie ze een bijzonder sterke band had,
bezocht haar in Pasadena. Toen haar
moeder in 1968, ernstig ziek werd, ging
Joyce naar Nederland en nam geduren
de de hele ziekteperiode van twee
maanden, de verzorging op zich.
De nalatenschap van haar moeder stelde
haar in staat een begin met haar studie
te maken. Zij studeerde aan het
Pasadena City College en de University
of Southern California, waar ze in drie
jaar tijd afstudeerde. Intussen werkte ze
part time en kreeg studiebeurzen. Haar
hoofdvak was Duits, maar op het advo
catenkantoor waar ze als secretaresse
werkte, moedigde haar werkgever haar
aan rechten te gaan studeren. Zowel op
de universiteit als daarbuiten, gaf ze er
de voorkeur aan buiten de schijnwer
pers te blijven. Haar medestudenten
herinneren zich haar niet alleen als hard
werkend maar ook als meelevend, altijd
bereid haar aantekeningen en analyses
met hen te delen. Haar ambities waren
niet gericht op persoonlijk voordeel,
maar ze had voor ogen het openbaar
belang te dienen. Joyce behaalde graden
in de rechten en openbaar bestuur.
In 1976 trouwde Joyce met Bob
Kennard, afkomstig uit Kentucky, tegen
woordig gepensioneerd taxateur van
het districtsbestuur. Het jaar ervoor
was ze een van de plaatsvervangende
procureurs-generaal van de staat
Californië geworden. Daarna was ze,
sinds 1979, zeven jaar rechter van
instructie bij het Court of Appeal.
Haar rechterlijke carrière begon in 1986
toen gouverneur Deukmejian haar
benoemde tot rechter in het Municipal
Court van San Fransisco. Een jaar later
volgde de benoeming tot rechter in het
Superior Court en nog een jaar later
werd zij benoemd in het Second District
Court of Appeal. Haar man Bob merkte
in die tijd schertsend op, dat het een
dure grap werd om telkens weer voor
de viering van een benoeming, feestelij
ke lunches te geven. Tenslotte volgde in
1989 de benoeming tot rechter in het
Supreme Court van Californië.
Door haar onopvallende manier van
optreden is ze bij het grote publiek
onbekend. Ook de vroegere gouverneur
Jerry Brown herkende haar eens niet.
Tijdens een vlucht van Los Angeles naar
San Fransisco, toen hij merkte dat de
passagiere voor hem verdiept was in het
lezen van stukken van het Hof, sprak hij
haar aan en vroeg of ze griffier was. Tot
zijn verbazing bleek zijn medepassagiere
rechter te zijn.
Aanvankelijk werd ze beschouwd als een
gematigd conservatief republikein,
tegenwoordig behoort ze tot het poli
tieke midden. Toen namelijk in 1991 de
enige andere niet-blanke rechter in het
college vertrok, trad Joyce meer voor
het voetlicht. Haar oordelen kregen een
uitgesproken en onvoorspelbaar karak
ter. Voor die tijd ging ze meestal mee
met de conservatieve meerderheid van
het Hof. Nu is ze opgeschoven naar een
middenpositie. Zo onderschreef ze in
1991 in slechts acht zaken het meerder-
heidsvonnis van het hof. In de juridische
wereld maakten haar veelvuldige, beslis
te, krachtig geformuleerde dissents (van
het meerderheidsvonnis afwijkende oor
delen) een verrassende indruk. Haar
reputatie heeft er geen schade van
ondervonden. "Zij wordt beschouwd als
een zeer moedige rechter, bijzonder
bedachtzaam en gedegen in haar oor
deel", zegt Gerald Uelman, deken van
de juridische faculteit van de Santa Clara
Universiteit. Professor Stephen Barnett,
hoogleraar van de juridische faculteit
van de Berkely Universiteit, prijst haar
intellect, onafhankelijkheid en rechterlijk
instinct. Volgens LaDoris Cordell, rech
ter van het Superior Court in Santa
Clara County, zullen haar goedgeschre-
lees verder op pag. 23