nomische situatie in de Republiek is intussen zeer slecht
geworden.
Optreden van het kabinet-Drees-van Schaik (september).
Herziening van de Nederlandse grondwet: Nederlands-lndië
heet voortaan Indonesië en er wordt een hoofdstuk toege
voegd met betrekking tot de overgang en vestiging van de
nieuwe rechtsorde van het Koninkrijk.
Dr. Van Mook wordt vervangen door Dr. Beel, die Hoge
Vertegenwoordiger van de Kroon wordt (3 november).
Onderhandelingen in Kalioerang tussen minister Stikker
(Buitenlandse Zaken) en Hatta mislukken, o.a. op het punt van
de tijdelijke erkenning van de Nederlandse soevereiniteit en de
positie van het Republikeinse leger gedurende de overgangstijd
(november-december).
Begin van de tweede politionele actie (18/19 december).
Yogyakarta wordt door Nederlandse parachutisten bezet.
Soekarno en andere republikeinse leiders worden gearres
teerd en naar Bangka overgebracht. Geheel Java en Sumatra
(behalve Atjeh) worden door Nederlandse troepen bezet. In
Bukittinggi (Fort de Koek) op Sumatra vormt Sjafroedin
Prawironegoro een republikeinse noodregering.
Na protesten in de VN staakt Nederland de militaire acties op
Java (31 december 1948) en op Sumatra (5 januari 1949).
1949
In de Veiligheidsraad wordt een resolutie aangenomen waarin
van Nederland vrijlating van de Republikeinse leiders, en terug
gave van Jogja aan de Republiek wordt geëist. De CGD wordt
UNCI (United Nations Committee for Indonesia), met ver
gaande bemoeienis ook t.o.v. de deelstaten (28 januari).
Minister Sassen (Overzeese Gebiedsdelen) treedt af, omdat hij
gekant blijft tegen toegeven aan de eisen van de Veiligheidsraad
(II februari). Hij wordt opgevolgd door Van Maarseveen. Een
Nederlandse regeringsverklaring komt tegemoet aan de eisen
van de Veiligheidsraad resolutie (26 februari).
Republikeinse guerillatroepen doen een hevige aanval op Jogja
(I maart). Op 2 maart wordt het autonome
deelgebied Midden-Java ingesteld.
Tussen Dr. Van Roijen, Nederlands verte
genwoordiger bij de VN en de
Republikeinse vertegenwoordiger
Mohammed Roem wordt een akkoord
gesloten, waarbij wordt overeengekomen,
dat de Republiek in Jogja wordt hersteld,
en geen nieuwe deelstaten zullen worden
gevormd in de Republikeinse gebieden die
tijdens de tweede politionele actie werden
bezet. De Republiek zal deelnemen aan de
Ronde Tafel Conferentie en meewerken
aan een wapenstilstand (7 mei).
Generaal Spoor overlijdt en wordt opge
volgd door It.-generaal Buurman van
Vreeden (25 mei). Beel legt zijn functie als
Hoge Vertegenwoordiger van de Kroon
neer omdat hij zich niet kan verenigen met
het Van Roijen-Roem akkoord en wordt
opgevolgd door Lovink (3 juni).
Nederlandse troepen beginnen met de
ontruiming van Jogja (24 juni). De Repu
blikeinse leiders keren terug naar Jogja (6
juli). In Jogja wordt de Inter-lndonesische
conferentie gehouden tussen de Republiek
en de Federalisten over de staatkundige
grondslagen van de te vormen Verenigde
Staten van Indonesië (19-22 juli).
In Batavia wordt een tweede conferentie gehouden over de
instelling van een constituante (grondwetgevende vergadering)
(31 juli-2 augustus). Een definitieve wapenstilstand tussen
Nederland en de Republiek wordt gesloten op 3 augustus.
De Ronde Tafel Conferentie (RTC), waaraan delegaties van
Nederland, de Republiek en BFO (federalisten) deelnemen,
wordt in Den Haag geopend (23 augustus). De RTC wordt
afgesloten met de ratificatie van de bereikte akkoorden (over
dracht van de soevereiniteit aan de Verenigde Staten van
Indonesië, vorming van de Nederlands-Indonesische Unie,
waarvan de Koningin der Nederlanden het hoofd is en die
voorziet in samenwerking op het gebied van buitenlandse
betrekkingen, defensie, financiën, economie en cultuur.
Nederlands-Nieuw-Guinea wordt van de overdracht uitgeslo
ten en blijft voorlopig onder Nederlands bestuur. De toekom
stige status ervan zal door onderhandelingen nader worden
geregeld) door de deelnemende partijen (2 november). Een
Handvest over de constitutie van de Verenigde Staten van
Indonesië wordt getekend tussen de Republiek en BFO (29
oktober).
De Wet op de Soevereiniteitsoverdracht wordt in beide
kamers van de Staten-Generaal met de vereiste tweederde
meerderheid aangenomen (9 en 21 december). Soekarno
wordt door afgevaardigden van de Republiek en deelstaten tot
president van de Verenigde Staten van Indonesië gekozen,
Hatta wordt minister-president. Mr. Assaat wordt president
van de Rl (16 december).
In het paleis op De Dam in Amsterdam wordt door de onder
tekening van de Acte van Soevereiniteitsoverdracht door
koningin Juliana de soevereiniteit van de VSI een feit. Eenzelfde
plechtigheid vond plaats in het paleis Koningsplein in Batavia,
voortaan Djakarta geheten (27 december).
Dr. Hirschfeld wordt Nederlandse Hoge Commissaris in
Indonesië, Mohammed Roem Indonesische Hoge Commissaris
in Nederland.
Vervolgens doet president Soekarno zijn intocht in Djakarta
(28 december).
Ondertekening van de Acte van Soevereiniteitsoverdracht door koningin Juliana,
27 december 1949. Links van de koningin minister-president Drees, rechts drs.
Hatta, sultan Hamid II, prof. dr. Supomo, dr. Suparmo en prof.mr.dr. Kusuma
Atmaja.
32
