EN D£ CATECHISMUS TAND
wove £N vé
Tante Tand was een Chinese tante van Nootje. Hoe haar
Chinese naam precies luidde wist men allang niet meer. Tan,
zonder d, was een van haar drie namen en het makkelijkst te
onthouden. De d werd er later aan toegevoegd door Nootje's
jongste zusje. Oom Pong, haar echtgenoot en een broer van
Nootje's moeder, dankte zijn naam aan het feit dat hij altijd
zei, wanneer men het over zijn leeftijd had: "Ik ben wel oud,
maar niet ompong!" Waarmee hij maar wou zeggen dat hij
ondanks zijn leeftijd nog in het bezit was van al zijn tariden en
kiezen. Dat bracht het zusje er op een keer toe op te merken:
"Oom Ompong en tante Tand." Ze voegde er voor de grap de
d aan toe, maar die is er voor altijd in gebleven. Oom werd
Pong genoemd voor het gemak. Dus heette het echtpaar vanaf
dat tijdstip - oom Pong en tante Tand.
Oom Pong en tante Tand waren keurig getrouwd in het stad
huis, maar niet in de kerk. En dat verdroot pastoor. Toen een
jaar of vijftien geleden, voordat deze geschiedenis zich afspeel
de, het echtpaar in het huwelijk trad was tante niet katholiek.
Oom wel.
"De kerkelijke inzegening komt nog wel", stelde oom de goe
gemeente gerust, maar het bleef bij geruststellen. Voor dit kon
plaatsvinden moest tante wel eerst katholiek gedoopt worden.
De oude pastoor ging en een nieuwe kwam en die was er ook
niet zo gerust op. "Want", zei hij op een keer dat hij er op
bezoek was, "je verzekert je hier op aarde voor allerlei dingen,
waarom zou je het niet doen voor een - goed - plaatsje in het
hiernamaals. Het moet natuurlijk wel van harte gaan." De
nadruk legde hij op het woordje goed. Want zoals u misschien
wel zult weten zijn daar meer plaatsen. Hij drukte zich altijd
heel begrijpelijk uit. Oom en hij konden het goed met elkaar
vinden want oom had altijd wat onder de kurk voor -eventu
aliteiten- en pastoor had havanna's.
Pastoor was niet vies van het geestrijk vocht en oom niet van
de longverruimende torpedo's. Ze offreerden elkaar het nodi
ge en vermaakten zich best. Pastoor was een vrolijke Frans.
Hij hield van een lolletje en voetbal. Als hij geen scheidsrech
ter was dan holde hij zelf, met de jongens van de fraterschool,
als centervoor in z'n lange rokken achter de bal aan.
"Hoe staat het met de bijbelkennis van uw vrouw?" vroeg pas
toor op een dag dat hij bij oom Pong op bezoek was en ze van
eikaars gaven genoten. Oom Pong humde en schudde wat met
het hoofd heen en weer alsof hij zeggen wou: "Zo zo."
"Zal ik haar catechismus geven?"
"Zou ik maar niet doen", raadde oom Pong het af."Wat u haar
vertelt kan ze thuis niet naslaan, want ze kan lezen noch schrij
ven."
"Maar het wordt toch tijd dat ze gedoopt wordt. Jullie zijn nu
al jaren getrouwd, hebben een dochter van vijftien jaar en je
vrouw is nog steeds niet katholiek. Ze is een goede vrouw,
handelt als een christen maar ja... En u behoort ook niet meer
tot de jongsten. Zou u de zaakjes niet geregeld willen hebben
voor u de grote oversteek maakt. Neem me niet kwalijk dat ik
het populair zeg, maar zo is het toch."
Pastoor had gelijk, oom was niet jong meer. Hij was voor de
tweede keer getrouwd op late leeftijd. Zijn eerste vrouw had
dit ondermaanse verlaten zonder hem kinderen te hebben
geschonken. Maar dat lag niet aan hem. Het bewijs was
Tientje, zoals hun dochter uit dit tweede huwelijk heette.
"Eerwaarde, u mag het zo populair zeggen als u wilt en als u
haar met alle geweld les wilt geven doet u dat maar, als ze het
zelf maar wil."
Tante Tand hoorde maar met een half oor wat er gezegd
werd want ze liep bedrijvig heen en weer met stopflessen
koekjes die ze voor pastoor op de tafel rangschikte en hem
steeds weer uitnodigde tot eten met de woorden: "Ajo pas
toor eten, moet toch op."
"Mevrouw, gaat u toch even zitten. Er staat al genoeg op tafel
om een regiment te voeden. Ik wil even met u praten."
Tante zette zich op een stoel met de handen in de schoot en
keek de zieleherder verwachtingsvol aan.
"U bent nu al jaren getrouwd met een katholiek, maar u bent
niet katholiek. Zou u dat niet willen worden?"
Tante wreef de handen in de schoot, wipte op de punt van de
stoel op en neer en antwoordde: "Ija pastoor, wil wel maar
hoe?"
"U leert wat ik u opgeef en ik vraag er later wat over."
Oom humde.
Tante keek van oom naar pastoor en verklaarde wat net
ervoor door oom was gedaan:"Ken niet lezen pastoor."
"Ja, dat is zo", hij nam een slok en keek toen naar oom Pong,
"maar als ik het u nu opgeef kunt u haar toch wegwijs maken?"
"Daar begin ik niet aan, daar heb ik geen geduld voor." Bij
zichzelf dacht hij: "Het is altijd goed gegaan tot nu toe, waar
om die verandering."
Pastoor bekeek nadenkend zijn sigaar. Na een wijle klaarde
zijn gezicht op. "Ik weet het. Tientje kan het doen. Tientje kan
haar les geven!"
Oom Pong humde en bromde:"lk zou het niet doen." Tientje
was een spring in het veld en kon niet lang serieus blijven.
Maar ze wou het wel proberen en al gauw namen de lessen
een aanvang. Pastoor gaf haar op wat ze haar moeder leren
moest.
Op een keer dat Tientje bij Nootje op bezoek was, Ventje was
er natuurlijk ook, vertelde ze dat ze het zo druk had.
"Waarom?" wou Nootje weten.
"Ach, ik moet ma les geven."
"Moet jij tante les geven? Waarin dan?"
"Bijbelles."
"Loh waarom?"
"Ze moet katholiek worden."
"Waarom?"
"Ach, de pastoor zegt voor later als ze dood gaat."
"Hoe gaat dat?" Nootje was protestant.
"Dood gaan?"
"Niet natuurlijk! Katholiek worden."
"Je moet leren en dan stelt pastoor vragen en als goed wordt
je gedoopt en dan ben je katholiek. Maar moeilijk. Je weet
toch, ze kan niet lezen dus ik moet haar alles vertellen en ze
vergeet maar door."
"Ken je haar niet voorzeggen?" vroeg Nootje met meer dan
normale belangstelling. "Misschien wel, als ik bij haar mag blij
ven zitten. Ik denk mag wel, pastoor is een goeie vent."
"Mogen wij ook kijken?" vroeg Nootje. "Want ik ben
42
