Paku Buwono V In Mantjingan trof de door de resident van Surakarta uitgezonden Nederlandse lijf wacht hem slapend aan, hij werd terug gevoerd naar de kraton en gedwongen afstand te doen. Vervolgens werd de sunan naar Ambon verbannen, waar hij in 1849 overleed. Het onafhankelijke Indonesië gaf Paku Buwono VI de eretitel Pahlawan (nationale held) en zijn borst beeld staat tegenwoordig in de Solose kraton. Na de Java-oorlog volgde een langdurige periode van vrede in de Vorstenlanden, die een voorspoedige ontwikkeling van dit gebied mogelijk maakte. Na de verbanning van Paku Buwono VI in 1830 was er geruime tijd geen vaste lijn in de troonsopvolging. Paku Buwono VI werd opgevolgd door zijn oom, Paku Buwono VII (1830-1858), die een goede verstandhouding met het gouvernement ontwikkelde. Hij werd op zijn beurt opgevolgd door zijn halfbroer, Paku Buwono VIII (1858-1861), die als Sepuh Dalem (oudste prins van de kraton), bij het bestijgen van de troon reeds bijna 70 jaar was. Zijn naam leeft voort als componist van diverse kraton- dansen. Pas na zijn dood kwam de zoon van Paku Buwono VI, die kort na de verban ning van zijn vader was geboren, als Paku Buwono IX op de troon. Hoewel hij de naam had geen vriend van de Neder landers te zijn, hetgeen gezien de lotge vallen van zijn vader verklaarbaar is, werkte hij loyaal samen met het gouver nement. Gedurende de lange regering van zijn zoon en opvolger, Paku Buwono X (1893- 1939) werden in het Solose rijk talrijke hervormingen doorgevoerd op het gebied Paku Buwono VII Paku Buwono VI van bestuur, rechtspraak, landbouw en gezondheidszorg. Paku Buwono XII, Ngarsodalem Sampeyandalem Sri Ingkang Sinuwun Kangjeng Susuhunan Paku Buwono Senopati ing Ngalogo Ngabdurrachman Sayidin Panotogomo XII zoals zijn volle dige titel luidt, werd op 14 april 1925 gebo ren als tiende kind van Gusti Pangeran Ario Ngabehi en zijn tweede hoofdvrouw, Raden Ajeng Koes Saparijah, de latere Gusti Kangjeng Ratu Paku Buwono XI. Hij kreeg de naam Bendoro Raden Mas Surio Guritno. Ten tijde van zijn geboorte regeerde als susuhunan zijn grootvader, de befaamde Paku Buwono X (1893- 10 Paku Buwono VIII I939), bijgenaamd 'Witjaksana' (De Wijze). Na diens dood in I939 volgde Pangeran Ngabehi hem op als Paku Buwono XI. Surio Guritno bezocht de Europese Lagere school in Solo en de HBS in Solo en Bandoeng. Met zijn ouders woonde hij in I938 het veertigjarige regeringsjubileum van koningin Wilhelmina in Nederland bij. Tijdens de regering van Paku Buwono XI werd Nederlands-lndië door Japan bezet. Het Japanse bewind erkende de status van de vorsten, de sunan werd met de Japanse titel 'Solo-Ko' bestuurshoofd van Surakarta. Paku Buwono XI overleed 2 mei I945 en werd opgevolgd door zijn twintigjarige zoon Gusti Raden Mas Surio Guritno als Paku Buwono XII, die 12 juli I945 (volgens de Javaanse jaar telling donderdag Kliwon 2 Ruwah Ehe I876) de troon besteeg. Deze datum wordt aangehouden voor de jaarlijkse herdenking van de troonsbestij ging. Een maand na zijn inhuldiging capi tuleerde Japan. Na het uitroepen van de Republiek Indonesië op 17 augustus I945 betuigden de Midden-Javaanse vorsten hun instemming met het onafhankelijk heidsstreven. De Republiek erkende de status van de vorstendommen, die de positie van 'Daerah Istimewa' (bijzonder gebied met speciale bevoegdheden) kre gen. Deze situatie was wat betreft het sunanaat Surakarta niet van lange duur, want begin I946 brak daar een zogeheten 'sociale revolutie' uit, waarna de Istimewa-status van Surakarta werd opgeschort. Nadat de Nederlandse troe pen in december I948 Surakarta hadden bezet,verklaarde de sunan, evenals de Mangku Negara zich bereid het bestuur over zijn rijk weer te aanvaarden.

Moesson Digitaal Tijdschriftenarchief

Moesson | 1994 | | pagina 10