De Catalina komt
B. de Wit
De wilde zaterdagavond was zoals
gebruikelijk tot in de vroege morgenuren
doorgegaan. De dag was reeds verge
vorderd toen hij, na een moeizaam ont
waken, besloot weer sooswaarts te gaan
om de kater en nadorst te laten verwaai
en. Op het brede aan de Kapoeas gele
gen terras stond over het water meestal
wel een licht briesje.
Ook voelde hij zich verplicht om Jan en
Elly, die met verlof gingen, uit te wuiven.
Bij aankomst en vertrek was de soos
daar voor de aangewezen plek.
Bij het betreden van het terras trof hij dan
ook een grote kring aan.
Ze hadden hem al opgemerkt.
'Ha, die Karei, kom er bij zitten. Wat wil je
drinken?'
'Morgen lui, hebben jullie ook zo'n kop?'
Geef mij maar een biertje!'
'Zeker nog niet helemaal wakker. Het is
middag man!'
'Booooyaaaaah! 'Satu birrr lagi!'
Door het contact met Singapore en de
export van rubber was deze kreet hier de
gebruikelijke aanroep voor het bedienend
personeel in plaats van 'djongos'.
Hij viel neer in de bijgeschoven rotanstoel
en het pilsje werd vlot voor hem neerge
zet: 'Is de Catalina al op komst?'
'Ja, je bent net op tijd. Kijk, ze maken de
baan al vrij.'
De motorboot van de KLM, de rode vlag
in top, kwam op dat moment voorbij.
De hele dag van de vroege ochtend tot
laat in de avond, vond op de rivier een
druk verkeer plaats van allerhande vaar
tuigen. Vrachtvaarders van de KPM;
Boeginese en Madoerese zeilschepen;
platboomde hekwielers (die met hun
geringe diepgang de ondiepten konden
passeren en het vracht- en passagiers
Afduwen verlofgangers
"Landingsbaan" voor het vliegtuig uit Jakarta
vervoer tot honderden kilometers stroom
opwaarts verzorgden); door motorboten c
getrokken lichters die rubber en andere ti
bosprodukten aanvoerden en boomstam-
vlotten voor de langs de oever gelegen c
houtzagerijen. t
Daar tussen was het een gaan en komen r
van met grote pagaaien voortbewogen
sampans, waarmee de bevolking van de ii
omliggende kampongs naar de pasar c
trok, die via dwars op de rivier gelegen z
grachtjes, parits, bereikt kon worden. I,
Drijvende warongs, die saté of andere e
lekkere hapjes verkochten, completeer- r
den het levendige rivierbeeld. c
Na zonsondergang boden de vele licht- E
jes, weerkaatst door het water een feeë- c
rieke aanblik. p
v
Dat alles werd echter tijdelijk stilgelegd c
en ook moesten met de stroom meedrij- c
vende obstakels zoals boomstammen
worden tegengehouden. Het is voorgeko- 'I
men dat het vliegtuig bij landing toch iets c
raakte en lek sloeg. t
Het startte onmiddellijk door en ging terug C
naar Batavia. Die dag geen post en pas- li
sagiers. S
t
Aanzwellend motorgeronk kondigde aan E
dat het vliegtuig in aantocht was: 'Daar s
gaat ie!' Het was al bezig aan zijn boog
om de baan te verkennen. v
Het verdween even uitzicht, zette de lan- 'I
ding in om vlak voor de soos, tegen het e
snel stromende water in, het wateropper- t
vlak met een schuim en boeggolf te raken
en na te zijn uitgelopen aan de voor de
soos liggende boei te worden afgemeerd. v
Een schouwspel waar ze iedere keer 'I
weer van genoten. e
De KLM-boot kwam langszij en de passa
giers klommen via de opengeslagen plas
tic zijkoepel naar buiten.
De ogen samengeknepen tegen het felle
op de rivier weerkaatsende zonlicht, pro
beerden ze al vast een glimp van de
nieuwkomers op te vangen.
De 'boedjangs' (vrijgezellen) hoopten
iedere keer weer op het kleine wonder
dat één of andere blonde pop uit de lucht
zou komen vallen.
IJdele hoop! De weinige jonge dames die
avontuurlijk genoeg waren om de sprong
naar de Oost te wagen werden vakkundig
opgevangen door de grote zeef die
Batavia heet. Hoogwaardigheidbekleders,
directeuren van handelshuizen en andere
prominenten waren vanwege hun status
verplicht er secretaresses op na te hou
den en lieten zich deze eerste keuzemo
gelijkheid niet uit handen nemen.
'Passagiers voor Batavia moeten zich
gereed maken aan boord van de Catalina
te gaan!'
Op deze aankondiging ontstond plotse
ling een geweldige drukte op het terras.
Stoelen werden achteruit geschoven en
het afscheid nemen begon.
Handen werden geschud, kussen gewis
seld.
'Goede reis en veel plezier tijdens jullie
verlof!'
'Bofkonten, zes maanden vakantie met
een fantastische drie-weekse cruise aan
begin en eind!'
'Jullie beurt komt toch ook wel!'
'Ja, alleen moeten wij nog twee jaar
wachten.'
'Nou mensen tot ziens. Misschien zien we
elkaar nog wel eens!'
20
