17
Ti ff* ''to un.t !jnawMapwl[( i :jH|
jf jr.- ftiitjSi-t:
Sultan Sjarif Mohammed Alkadri e met zijn familie in de istana Kadriah in Pontianak, 1938. (foto: K.l.T.)
wie Pangeran Adipati Sjarif Osman, gear
resteerd. Zij werden op 24 juni van
hetzelfde jaar geëxecuteerd. Ook vele
andere mannelijke leden van de
sultansfamilie trof dit lot.
Na de Japanse capitulatie werd het stof
felijk overschot van de sultan herbegra
ven in het mausoleum van het geslacht
Alkadrie.
Na de afzetting van sultan Sjarif
Mohammed volgde een interregnum tot
juli 1945, toen de Japanners een 18-jarige
kleinzoon van de sultan, Sjarif Thaha, op
de troon zetten. Hij was een zoon van
Ratoe Anom Bendahara Sjarifah Fatima,
een dochter van sultan Sjarif Mohammed,
en Pangeran Anom Bendahara Sjarif
Osman, die zelf een kleinzoon was van
sultan Jusuf.
Toen de rechtmatige erfgenaam van de
troon, Sjarif Hamid, zoon van sultan Sjarif
Mohammed, na de oorlog naar Pontianak
terugkeerde, deed sultan Thaha op 27
oktober 1945 te zijnen gunste afstand
van de troon. Hij was gehuwd met Raden
Ajeng Sriyati, een prinses van
Yogyakarta, en overleed in 1984.
De opvolging werd nu zodanig geregeld,
dat Sjarif Hamid als sultan Hamid II het
bewind aanvaardde, en op 5 januari 1946
met zijn echtgenote, Maha Ratu Mas
Mahkota Didi werd geïnstalleerd.
De nieuwe sultan had het Japanse
schrikbewind op West-Borneo overleefd,
omdat hij tijdens de bezetting als officier
van het KNIL op Java in krijgsgevangen
schap verbleef.
Sultan Hamid II werd in 1913 geboren als
zoon van sultan Mohammed en Mas
Ratoe Secha Djamilah Sjerwani en werd
Mozes of Max genoemd.
Hij genoot een Nederlandse opleiding,
bezocht de HBS in Bandoeng en voltooi
de in 1936 zijn studie aan de KMA in
Breda, waarna hij als luitenant in Malang
werd geplaatst. Daar trad hij in I938 in het
huwelijk met Didi van Delden, dochter
van een administrateur van een
thee-onderneming. Uit dit huwelijk wer
den twee kinderen geboren, Edith en
Max.
Na de capitulatie van het KNIL verbleef
Hamid Alkadrie als krijgsgevangene in
verschillende kampen op Java. Uit solida
riteit met zijn Nederlandse mede-officie
ren maakte hij geen gebruik van de gele
genheid het kamp te verlaten.
Na de oorlog werd hij benoemd tot adju
dant in buitengewone dienst van de
koningin met de rang van
generaal-majoor.
Sultan Hamid II was een groot voorstan
der van de door de luitenant-
gouverneur-generaal Dr. Van Mook ont
worpen federale structuur voor het
toekomstige Indonesië. Hij speelde een
vooraanstaande rol in de Bijeen-komst
Federaal Overleg (BFO), een overlegor
gaan bestaande uit vertegenwoordigers
uit alle niet-republikeinse deelgebieden,
dat in 1948 werd gevormd, en op de
Sultan Hamid II en echtgenote. Maha Ratoe Mas
Mah Kota Didi.
Ronde Tafel Conferentie in Den Haag in
1949, die leidde tot de soevereiniteits
overdracht aan de Verenigde Staten van
Indonesië (VSI). In het eerste (en enige,
omdat reeds op 17 augustus 1950 de VSI
werd omgezet in de eenheidsstaat
Republik Indonesia) kabinet van de VSI
werd sultan Hamid II benoemd tot minis
ter zonder portefeuille.
Enige tijd na de mislukte coup van kapi
tein Westerling in Bandung werd hij, op
verdenking van medeplichtigheid hieraan,
gearresteerd en tot tien jaar gevangenis
straf veroordeeld. Dit betekende het
einde van zijn politieke carriere.
In 1958 werd hij vrijgelaten, waarna hij in
1962, samen met o.a. Sjahrir, Anak
Agungen Roem, zonder vorm van proces
opnieuw gevangen werd gezet. Pas na
de machtswisseling in 1966 werd sultan
Hamid door Soeharto vrijgelaten.
In 1958 begaf hij zich in het zakenleven,
de laatste door hem beklede functie was
president-directeur van de 'Perusahan
Penerbangan Indonesian Air Transport' in
Jakarta. Dat hij in zijn sultanaat
Pontianak nog niets aan populariteit had
ingeboet, bewees de enthousiaste ver
welkoming door de bevolking bij zijn
bezoeken. Sultan Hamid II overleed op
30 maart 1978 in Jakarta en werd bijge
zet in het familiegraf van de sultans van
Pontianak.
Ook tegenwoordig wordt het paleis, de
Istana Kadriah in Pontianak en het omlig
gende terrein door de sultansfamilie
bewoond.
Bijzondere gebeurtenissen in de vorstelij
ke familie, zoals huwelijken, geboorten,
besnijdenissen en uitvaarten worden nog
steeds met het daarbij behorende traditio
nele ceremonieel gevierd.
